Page 9 - Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Öğretim Programları Okuryazarlığı Öğretmen Kılavuz Kitabı

TÜRKIYE YÜZYILI MAARIF MODELI ÖĞRETIM PROGRAMLARI

5.2.2. Ölçme ve Değerlendirme Türleri

Ölçme ve değerlendirme sürecinin değerlendirilmesi tanılayıcı değerlendirme, biçimlendirici değerlendirme ve
sonuçlandırıcı değerlendirme olmak üzere üç ana başlıkta ele alınmaktadır. Tanılayıcı değerlendirme geliştirilen
program kapsamında ön değerlendirme olarak ele alınmıştır. Ölçme ve değerlendirme araçları yoğunluk olarak
biçimlendirici ve sonuçlandırıcı değerlendirme aşamalarında kullanılmıştır.

Biçimlendirici Değerlendirme: Öğrenme süreci boyunca yapılan, öğrencilerin anlama ve gelişimlerini
desteklemek için geri bildirim sağlayan değerlendirmelerdir. Bu tür değerlendirme, öğrencilerin öğrenme
süreçlerine aktif olarak katılmalarını ve öğrenmelerini kendi hızlarında ilerletmelerini teşvik eder.

Sonuçlandırıcı Değerlendirme: Bir öğrenme döneminin sonunda öğrencilerin öğrenme düzeylerini ve
program hedeflerine ulaşıp ulaşmadıklarını değerlendirmek için yapılan değerlendirmelerdir. Bu değerlendirme,
genellikle sınavlar, final projeleri ve standartlaştırılmış testler aracılığıyla gerçekleştirilir.
5.2.3. Etkili Ölçme ve Değerlendirme İçin Temel İlkeler

Etkili ölçme ve değerlendirme için temel ilkeler arasında amaç odaklılık, öğrenci merkezlilik, çeşitlilik,
geri bildirim ve şeffaflık bulunmaktadır. Bu ilkeler, öğretmenlerin öğrenci öğrenmesini en iyi şekilde
desteklemelerine yardımcı olur.
5.2.3.1. Amaç Odaklılık

Değerlendirme faaliyetleri, önceden belirlenen öğrenme hedefleri ve öğrenci ihtiyaçlarına hizmet etmelidir.
Bu faaliyetler, her bir değerlendirme etkinliğinin, öğrencilerin hangi bilgi ve becerileri kazanması gerektiğini
açıkça belirlemekle başlar. Amaç odaklılık, öğretmenlere değerlendirme sürecinin eğitim hedeflerine ulaşmak
için nasıl bir yol haritası izlemesi gerektiğini gösterir. Bu yaklaşım, değerlendirme faaliyetlerinin öğrencilerin
gerçek öğrenme gereksinimlerini karşılayacak şekilde tasarlanmasını sağlar.
5.2.3.2. Öğrenci Merkezlilik
Öğrenci merkezli değerlendirme, öğrencilerin bireysel öğrenme yollarını, ilgi alanlarını ve öğrenme stille-
rini göz önünde bulundurur. Bu yaklaşım, öğrencilerin öğrenme sürecine aktif olarak katılımını teşvik eder
ve onların güçlü yönlerini ve gelişim alanlarını daha iyi anlamalarını sağlar. Öğrenci merkezlilik, öğrenme
materyallerinin ve değerlendirme yöntemlerinin çeşitlendirilmesinden hareketle her öğrencinin potansiyeline
ulaşmasına yardımcı olur.
5.2.3.3. Çeşitlilik

Değerlendirme yöntemlerinde çeşitlilik, öğrencilerin farklı beceri ve yeteneklerini adil ve kapsamlı bir şekilde
değerlendirmeyi amaçlar. Çeşitlilik; yazılı sınavlardan proje tabanlı ödevlere, gözlem ve sunumlardan portfol-
yo değerlendirmelerine kadar geniş bir yelpazedeki değerlendirme araçlarının kullanılmasını içerir. Çeşitlilik,
öğrencilerin sadece akademik bilgilerini değil, aynı zamanda yaratıcılık, eleştirel düşünme ve iş birliği gibi 21.
yüzyıl becerilerini de göstermelerine olanak tanır.
5.2.3.4. Geri Bildirim
Etkili bir değerlendirme süreci öğrencilere yönelik anlamlı, yapıcı ve zamanında geri bildirimler sağlar. Geri
bildirim, öğrencilerin öğrenme süreçlerinde neyin iyi gittiğini ve hangi alanlarda gelişmeye ihtiyaç duydukla-
rını anlamalarına yardımcı olur. Bu süreç, öğrencilere gelecekteki öğrenme hedeflerine yönelik somut veriler
sunarak onların motivasyonlarını ve öz düzenleme becerilerini artırır.
5.2.3.5. Şeffaflık
Değerlendirme sürecinin şeffaf olması, öğrencilerin değerlendirme kriterlerini ve beklentileri önceden bil-
mesini sağlar. Şeffaflık, öğrencilerin değerlendirme süreçlerine daha aktif bir şekilde katılmalarını ve kendi
öğrenmeleri üzerinde daha fazla kontrol sahibi olmalarını teşvik eder. Şeffaflık, aynı zamanda, öğrenci ve
öğretmen arasında açık bir iletişim ve güven ortamı oluşturarak öğrenme ve değerlendirme süreçlerinin daha
adil ve objektif gerçekleşmesine katkıda bulunur. Şeffaflık ilkesi, öğrencilere değerlendirme süreçlerinin nasıl
yapılandırıldığını ve hangi ölçütlerin kullanıldığını anlama fırsatı verir. Bu anlayış, öğrencilerin değerlendir-
9