Page 13 - Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Öğretim Programları Okuryazarlığı Öğretmen Kılavuz Kitabı
P. 13
TÜRKIYE YÜZYILI MAARIF MODELI ÖĞRETIM PROGRAMLARI
6.3. FARKLILAŞTIRMA NASIL YAPILIR?
Farklılaştırmanın odaklandığı dört ana soru şunlardır:
• Öğrencilerin ne öğrendiği (program içeriği),
• Öğrencilerin nasıl öğrendiği (öğretim süreci),
• Öğrencilerin öğrendiklerini nasıl bütünleştirdikleri ve uyguladıkları (ürünler ve sonuçlar),
• İlerleme ve yeterliliğin nasıl belirlendiği (değerlendirme),
Farklılaşma, birçok durumda dört alanda da aynı anda gerçekleşir. Farklılaştırmanın öncelikli olarak iki ya da
üç alanda gerçekleştiği durumlar da olabilir. Örneğin bir öğretmen tüm öğrencilerin aynı metni ya da kaynağı
kullanmasını tercih edebilir ve ardından öncelikli olarak öğretim süreci ve ürün alanlarında farklılaştırma
yapabilir. Farklılaştırma yapmak için bu genel sorulara cevap verilmesi gereklidir. Bunun için de iyi bir
planlama yapılması şarttır.
6.3.1. Farklılaştırmanın Planlanması
Belirli bir sınıfta mevcut olan öğrenci ihtiyaçları, yetenekleri, ilgi alanları ve güçlü yönleri temelinde
farklılaştırılmış dersler veya temalar oluşturmak için tutarlı bir şekilde kullanılan bir planlama süreci gereklidir.
Yol gösterici sorular, ders veya tema ile öğrencilerin farklı ihtiyaçları arasındaki uyumu değerlendirmede
öğretmenlere yardımcı olacaktır.
Sınıfta farklılaştırmanın uygulanabilmesi için sekiz adım sıralanmıştır. Bu adımlar, Maarif Modeli programından
alıntılar yapılarak şu şekilde özetlenebilir:
Adım 1: Temel kavramları, yol gösterici ilkeleri ve sonuçları belirleyin.
Konu veya odak noktası seçildikten sonra anahtar kavramları, yol gösterici ilkeleri veya temel soruları ve
istenen sonuçları belirleyin. Bu temel bileşenler, temanın/ünitenin temelini oluşturacaktır. Bu adımda aşağıdaki
soruları sormak faydalı olabilir:
• Öğrenciler bu konuda ne biliyor?
• Bu temanın sonunda öğrencilerin neleri bilmesini (Örneğin olgular, kelime dağarcığı) ve anlamasını
istiyorum? (Örneğin kavramsallaştırmalar, önceki bilgilerle veya deneyimlerle bağlantılar)
Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli, yapısı gereği farklılaştırılmış öğretime uygundur. Adım 1 için
gereken amaç, temel kavramlar ve ilkeler programın içeriğinde yer alan ünite/tema açıklaması,
içerik çerçevesi ve anahtar kavramlar bölümlerinde yerini almıştır. Bir sonraki sayfadaki programda
inkılap tarihi dersi 1. ünite giriş bölümünde yukarıdaki iki sorunun cevabının programda verildiği
görülmektedir. İlk sorunun cevabı programda yerini alan temel kabuller başlığı altında, 2. sorunun
cevabı ise giriş ve içerik çerçevesi kısmında verilmektedir.
13