Page 22 - Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Öğretim Programları Okuryazarlığı Öğretmen Kılavuz Kitabı

TÜRKIYE YÜZYILI MAARIF MODELI ÖĞRETIM PROGRAMLARI

6.3.2.1. Hazır Bulunuşluğa Göre İçeriği Farklılaştırma

Öğrencinin ne bildiği, konu hakkında ne hissettiği ve çalışma sırasında ne öğrenmek istediği bilindiğinde
bireysel ihtiyaçlara yönelik planlama yapmak daha kolay hâle gelir. Yüksek başarı hedefiyle öğretim yaparken
öğrencileri değerlendirmenin önemli bir yönü, öğrencilerin hâlihazırda ne bildiklerini bulmaktır. Bu bilgi,
öğrencilerin önceki öğrenmelerine ve deneyimlerine dayanır. Öğretmenler, bilginin ön değerlendirmesini
yaparak programı planlayabilir. Hem sınıfın hem de bireylerin ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde öğretim
tasarlayabilir.

Öğrencilerin ön bilgi düzeyleri değerlendirildikten sonra farklı düzeylere hitap eden etkinlikler tasarlanarak,
öğrencilerin anlama düzeylerine göre temel veya gelişmiş kaynaklar kullanılarak, öğrencilerin derinlemesine
çalışacakları konuyu tercih etme imkânı verilir. Öğrencilerin düzeylerine göre farklı gruplarda etkili çalışma
sağlanabilir. Öğretime başlamadan önce öğrencilerin ön bilgi düzeylerinin belirlenmesi gerekir. Bir konuya,
üniteye veya öğrenme birimine başlamadan önce öğrencilere ön test uygulanır.
Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli'ndeki destekleme başlığında içerik daha anlaşılır hâle getirilirken zenginleştirme
başlığında ise farklı disiplinler ile bağlantısı veya aynı konunun derinlemesine sunumu gerçekleştirilir.
Öğrencilerin düzeylerine göre öğretim planlanmalıdır. Söz konusu içerikle ilgili daha az bilgiye sahip olan
öğrenciler için destekleyici ve toparlayıcı bir çalışma yapılırken ileri düzeyde bilgiye sahip öğrenciler için
derinlemesine araştırma yaptırılabilir. Örneğin çevre konusunda düşük hazır bulunuşluk düzeylerine sahip
bireyler için dersin öğrenme çıktılarına yönelik çalışmalar yapılırken ileri düzeyde bilgiye sahip öğrenciler de
çevrenin canlılar üzerindeki fizyolojik, psikolojik vb. etkilerini araştırabilirler. Matematik dersinde öğrencilerin
kazanması hedeflenen davranış, alan hesaplama ise normal seviyedeki öğrenciler alan ölçü hesaplaması
yaparken ileri seviyedeki öğrencilere binaların alanlarının hesaplanması ve karşılaştırılması görevi verilebilir.
İngilizce dersinde, öğretmen sınıfa farklı okuma seviyelerinde dergiler getirebilir. Öğrenciler, hazır bulunuşluk
durumlarına göre istedikleri dergileri seçer ve okuma yapabilirler. Benzer şekilde Türkçe dersinde okuma
çalışmalarında sınıfa farklı tür ve seviyede kitaplar getirilerek öğrencilerin kendi ilgi ve seviyelerine göre
seçim yapmaları sağlanabilir.

6.3.2.2. İlgiye Göre İçeriği Farklılaştırma

İçeriğin öğrencilerin ilgilerine göre farklılaştırılması; öğrencilerin ilgi alanlarına göre materyaller
hazırlanmasıyla, ilgi alanlarında çalışma şansı hem de ilgilerini genişletme imkânı verilmesiyle yapılır.
Canlıların ortak özellikleri konusunda, dinozorlara ilgisi olan öğrenciye dinozorların özellikleri, evcil hayvanı
olan öğrenciye sahip olduğu evcil hayvanın özellikleri, bitkilere ilgisi olan öğrenciye sevdiği bir bitkinin
özellikleri, uzaya ilgisi olan öğrenciye uzayda yaşayabilecek bir canlıyı hayal edip onun özellikleri hakkında
konu verilmesi buna örnek verilebilir. Farklı ilgilere sahip öğrenciler, aynı konu üzerinde farklı şekilde çalışmış
olurlar. Böylelikle sınıfta öğrenciler ilgilerine göre gruplandırılabilir.

6.3.2.3. Öğrenme Profiline Göre İçeriği Farklılaştırma
İçeriğin öğrencilerin öğrenme profillerine göre farklılaşması ise bilginin sunumunu ve bilgiye erişiminin
öğrencilere göre farklılaştırılmasını içerir. Örneğin içeriğin sunulacak materyalin görsel, işitsel ve kinestetik
yollarla sunumu yapılabilir. Etkinliklerde kullanılacak örnek problemler, problem durumları farklı duyu
organları tarafından algılanmasını sağlayacak şekilde verilebilir. Somut ve soyut öğrenme deneyimleri
sağlanarak öğrencilerin tercih ettikleri öğrenme profiline uygun öğretim yapılmalıdır.

6.3.3. Süreç Farklılaştırma

Süreç boyutu, öğretim programının içeriğinin öğretilme yollarını ve öğrencinin bilgiyi öğrenme ve kullanma
biçimlerini kapsar. Farklılaştırılmış öğretimde bu, öğrencilerin öğrenme profilleri ve tercihlerine göre öğretim
yöntemlerinin çeşitlendirilmesi anlamına gelir. Sürecin farklılaştırılması, öğrenenlerin tamamlamaları gereken

22