Page 25 - Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Öğretim Programları Okuryazarlığı Öğretmen Kılavuz Kitabı
P. 25
TÜRKIYE YÜZYILI MAARIF MODELI ÖĞRETIM PROGRAMLARI
Aynı ön bilgiye sahip öğrenciler aynı istasyondan çalışmaya başlarlar ve ileri istasyonlara doğru geçiş yaparlar.
Dersin konusu ile ilgili ön bilgisi eksik olan veya olmayan öğrenciler bire bir öğretimin yapıldığı istasyon
1’den başlarlar. İleri düzeyde bilgiye sahip olan (özel yetenekli öğrencilerle beraber diğerleri) öğrenciler de
istasyon 3’te çalışmaya başlarlar. Böylelikle her öğrenci kendi ön bilgi seviyesine göre öğretime başlar. Aynı
zamanda özel yetenekli öğrenciler de akranlarından soyutlanmamış bir şekilde paylaşım içerisinde olurlar.
Akran öğretimi; öğrencilerin belirli ihtiyaçlar konusunda birbirlerine yardımcı olmaları, onlara ne
bildiklerini anlama ve bilgiyi nasıl kullanabilecekleri konusunda sorumluluk vermenin bir yoludur. Ders
veren öğrenci, öğretirken daha iyi öğrenir. Öğrenciler genellikle birbirleriyle iletişim kurarken öğretmenin
kullandığından farklı kelimeler kullanırlar ve bazen onların açıklama biçimleri akranlarının anlaması için
daha kolay olabilir.
Bir sınıfta çok farklı özelliklerde öğrenciler varsa ve öğretmen tüm öğrencilerin aynı temel fikirleri
öğrenmesini istiyorsa kademeli etkinlik yaklaşımını kullanabilir. Öğretmen, farklı okuma materyalleri seçer
ve bunları öğrencilerin okuma seviyeleriyle eşleştirir. Tüm öğrenciler aynı konu hakkında okur sadece
süreçte farklı materyaller kullanırlar. Öğretmenler ayrıca ödevleri farklılaştırabilir. Örneğin tüm öğrenciler
aynı konu hakkında bir rapor yazar ancak bir grup, basit açıklayıcı parçalar yazarken diğer grup, daha
üst düzey pozisyon kâğıtları yazar. Ayarlanmış ödevler, öğretmenlerin öğrencilerin farklı hazır bulunuşluk
seviyelerinde olabileceklerini kabul ederek temel becerilere odaklanmalarına ve temel kavramları
anlamalarına yardımcı olmalarını sağlar.
Küpleme, öğrencilerin farklı düzeylerde düşünmelerine yardımcı olabilecek bir başka tekniktir. Başlangıçta
yazmayı teşvik etmek için tasarlanmış, daha sonra okuduğunu anlamayı artırmak için uygulanmıştır.
Küpleme, bir konuyu altı bakış açısından ele almaya yönelik bir tekniktir. Her bir yüzünde aşağıdaki altı
kelimeden birinin yer aldığı altı kenarlı bir küpün kullanılmasından oluşur: "Küpün ilk tarafı tanımlayın,
ikinci tarafı karşılaştırın, üçüncü tarafı ilişkilendirin, dördüncü tarafı analiz edin, beşinci tarafı uygulayın
ve altıncı taraf lehinde ya da aleyhinde tartışın." Küpleme, birçok yönüyle öğrencilerin bir konuya çeşitli
açılardan bakmalarına ve tek bir bakış açısı yerine çok boyutlu bir bakış açısı geliştirmelerine olanak tanır.
Küpler; öğrenmeyi hazır bulunuşluk (içeriğe aşinalık veya beceri düzeyi), öğrenci ilgisi ve/veya öğrenme
profiline (çoklu zekâ) göre farklılaştırma şansı sunar.
Öğrenme sözleşmesi, tüm sınıftaki öğrencilerle de yapılabilir ancak daha çok sınıf düzeyinden ileride olan
çocuklarda kullanılan bir yöntemdir. Öğretmen ve öğrenci arasında müzakere edilen görevlerin, zaman
çizelgelerinin ve görev performans gerekliliklerinin belirlendiği bir anlaşmadır. Öğrenme sözleşmesi,
program içeriğinde esneklik sağlar ve çeşitli durumlarda kullanılabilir. Birçok durumda öğretmenler,
öğrencilerin bir temada/ünitede ilerleme hızlarını bireyselleştirmelerine veya bir ünitenin konu odağını
bireyselleştirmelerine izin vermek için bir öğrenme sözleşmesi kullanmayı seçerler.
Burada değinilmeyen ya da açıklanmayan daha birçok farklılaştırma stratejisi, yöntem ve tekniği
bulunmaktadır. Öğretmenler, farklılaştırılmış bir öğretim tasarlarken ihtiyaç duydukları yöntemi araştırma ve
seçme özgürlüğüne sahiptir.
Süreç farklılaştırılmasında dikkat edilecek genel hususlar şunlardır:
• Süreç farklılaştırma sırasında, öğrenenlerin tamamlaması gereken görevlerin karmaşıklık ve soyutluk
düzeyini azaltmak için görevler basamaklandırılarak somutlaştırma yapılabilir.
25