Page 101 - 3 ADIM TYT FELSEFE

FELSEFE
TYT 3.
ADIM
Felsefi Okuma ve Yazma-1

1. Bilginin gerçekleşmesinde yargılar, kavramlar, salt görüler 4. Kendi payıma sadece kendi doğasının zorunluluğu sonucu ey-
yeterli değildir. Bunların dışına çıkarak nesnelerle ilgi kurmak lemde bulunan şeye özgür, başka bir şeyin etkisi sonucu varlı-
gerekir. Kimi yargıların önsel olması da işte böyle düşünce- ğa gelmek ve belli bir tarzda eylemde bulunmak ile belirlenmiş
duyu verilerinin ötesinde kalan bir öğeyi taşımasından dolayı- olan şeye mecbur bir şey diyorum. Örneğin Tanrı zorunlu ol-
dır. Bütün deney bilgilerinin temelini kuran bu önsel bilgilerdir. makla birlikte özgür olarak vardır çünkü o yalnızca kendi doğa-
Bilginin oluşmasında birlikte çalışması uyum içinde bulunma- sının zorunluluğu sonucu vardır. O halde gördüğünüz gibi ben,
sı gereken bu iki yetiden birincisi anlama yani “etkin anlık” özgürlüğü özgür bir karar içine değil özgür bir zorunluluk içine
ikincisi duyusal olan yani “edilgin duyarlıktır”. yerleştiriyorum. Bütün insanların sahip olmakla övündükleri ve
aslında sadece onların kendi arzularının bilincinde olmaların-
Bu parçada I. Kant “etkin anlık” kavramı ile aşağıda verilen
dan, bu arzuları belirleyen nedenleri bilmemelerinden kaynak-
bilgi kaynaklarından hangisini vurgulamaktadır?
lanan insan özgürlüğü işte böyle bir şeydir.
A) Akıl B) Deney C) Algı
B. Spinoza’nın görüşlerini yansıtan bu parçadan aşağı-
D) Sezgi E) Vahiy daki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

A) Özgürlük belirlenimlerin etkisi altındadır.
B) Ahlaki eylemler nedensellik zincirine bağlıdır
2. Platon bilgi anlayışını oluştururken varlık anlayışından yola C) Belirlenmiş bir eylem iradi değil zaruridir.
çıkmıştır. Gerçek varlığın yani ideaların bilgisi ile sadece
D) Ahlaki kararın özerkliği özgürlüğümüzün kanıtıdır.
bir yansıma olan fenomenlerin bilgisini ayırmıştır. İdeaların
bilgisi doğuştan zihinde hazır bulunan gerçek bilgidir. Fakat E) Zorunlulukların olduğu bir özgürlük yanılsamadır.
duyularla algılanan görünüşlerin bilgisi sadece bir sanıdır ve
gerçek bilgi olarak kabul edilemez.

Bu metinde Platon’un gerçek bilgi olarak tanımladığı
kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sezgi
B) Logos
C) Fenomen

D) Deneyim
E) Episteme

3. Bir komutan düşmanlarının karşısına gözleri bağlı çıkardı.
“Zihin bedenin ardında saklanır.” derdi. Çoğu insan yanıltıcı
5. Düşünme bir yetidir. Hem de sadece insana özgü ve insanı
evreni gerçekmiş gibi algıladığı yanılgıları ile ömrünü heba
diğer canlılardan ayıran, farklı kılan önemli bir yeti. Dil olma-
ededursun, hakikatin küllerin altındaki Anka kuşununda yat-
dan da dili kullanmadan da düşünebiliriz ve düşünce üre-
makta olduğunu gören ve gerçekliğin göründüğü gibi değil de
tebiliriz. Aristoteles’in “Dil düşüncenin elbisesidir” derken de
zaten önceden verildiği gibi olduğunu bilen insanın varoluşu
vurgulamak istediği budur.
anlaması mümkündür.
Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
Bu metinden aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
A) Dil, düşüncenin bir aracı değil onu yaratan şeydir.
A) Mutlak doğruluğun mümkün olmadığı
B) Düşünme dilde oluştuğu gibi dil vasıtasıyla olup biter.
B) Gerçeklik ve doğruluğun aynı olduğu
C) Dil olmaksızın düşünmenin gerçekleşme imkânı yoktur.
C) Bilginin doğuştan geldiği
D) Akıl yürütme dile bağımlı olarak gerçekleşir.
D) Düşüncenin maddenin ürünü olduğu
E) Düşüncenin ontolojik garantisi dil değildir.
E) Doğru bilgiden şüphe edilmesi gerektiği

99