Page 102 - 3 ADIM TYT FELSEFE

FELSEFE 1. ADIM

6. 17. yüzyıl filozoflarından Thomas Hobbes’a göre sonu ve 9. İnsanlar doğuştan eşittirler ve eşitlikten güvensizlik doğar. Bu
başı belli olmayan gücü her şeye yeten bir tek Tanrı’nın ka- yetenek eşitliğinden, amaçlarımıza erişme umudunun eşitliği
bulü, insanın ileride başına geleceğinden korktuğu şeylerden doğar. Bundan ötürü iki kişi aynı anda sahip olamayacakları
duyduğu kaygıdan ziyade doğal cisimlerin ve onların değişik
özellik ve işleyişlerinin nedenlerini bilmek arzusundan kay- bir şeyi arzu ederse birbirlerine düşman olur, esas olarak var-
naklanır. Çünkü herhangi bir sonucun vuku bulduğunu gören lığını korumak ve bazen de sadece zevk almak olan amaçları
insan, onun dolaysız nedenini ve buradan da o nedenin ne- uğruna birbirlerini yok etmeye ya da egemenlik altına almaya
denini arayacak ve tüm bu nedenler kompleksi onu ilk se- çalışırlar. Bu nedenledir ki bir istilacının herhangi bir başka
bebe götürecektir. Yani bütün şeylerin bir ilk ve ezeli nedeni kişinin gücünden korkmadığı durumda, insanlar sürekli ola-
olduğu görüşüne varacaktır. İşte insanların Tanrı kavramı rak o istilacının can ve mal tehdidi altında yaşamak zorunda
ile kastettikleri budur. Tüm bunlar ise insanların yazgılarını
düşünmeksizin olur, yazgıdan endişe edilmesi insanı hem kalırlar. Tabi bu istilacı aynı zamanda başka bir istilacının da
korkuya yöneltir hem de endişenin gerçek nedenini aramak korkusunu hissetmektedir. Böyle güvensiz bir ortamdan sa-
yerine sayısız tanrıların ortaya çıkmasına sebep olur. vaş doğar ve devlet olmadıkça herkes, herkese karşı daima
savaş hâlindedir.
Buna göre filozofun Tanrı’ya bakış açısı aşağıdakilerden
hangisidir? Bu parçadan hareketle insanların karakteri için aşağıda-
kilerden hangisi söylenebilir?
A) Her şeye gücü yeten, mutlak bir varlıktır.
B) Sadece fiziki dünyanın faili olan bir ilk nedendir. A) İnsanların korkuları ve tedirginlikleri, yaşam motivasyon-
C) Tanrı düşüncesinin temeli ona duyulan güvendir. larına dönüşmektedir.
D) Kaygı ve endişelerin neticesinde ortaya çıkmış bir figürdür. B) İnsanlar, doğaları gereği ve hırslarından ötürü birbirlerine
E) Maddi ve manevi dünyaların yapıcısı, düzenleyicisi bir husumet besleyen varlıklardır.
varlık suretindedir. C) Kişinin kendisini en güvende hissedebileceği yer, özel
mülkiyetine kavuştuğu alanıdır.

7. Felsefi bir konuda deneme yazmak, bireylere felsefi sorunlar D) Birbirlerine eşit durumda olan insanlar, her zaman aynı
hakkında düşünme, anlama, yorumlayabilme yeteneği ka- eşitlik içinde huzurludur.
zandırır. Ayrıca düşüncelerini temellendirebilmelerini, tutarlı E) Bireyler, yaşamın getirdiği problemlerini kendileri çözerler.
düşünebilmelerini, konulara çok yönlü bakabilmelerini, felse-
fi kavramları kullanmak yoluyla hayatı anlamlandırmalarını
sağlar.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi felsefi bir denemenin
bireylere sağladığı niteliklerden biri değildir?
A) Düşüncelerini mantık süzgecinden geçirmesi
B) Düşündürmesi ve ufuk açıcı olması
C) Fikrî anlamda genel geçer sonuçlar ortaya koyabilmesi
10. Bir toplum ilerlemek istiyorsa bilim ve felsefeye sıkıca sarılmak
D) Temellendirme yaparken argümanlar kullanabilmesi
zorundadır. Felsefenin bulunmadığı yerde bilimin olması söz
E) Ele aldığı konuyu farklı bir açıdan görme imkânı sağlaması konusu değildir. Ancak bu saptama bir felsefe fetişizmi olarak
anlaşılmamalı, felsefenin insan hayatındaki her şeyin yerini dol-
durabileceği düşünülmemeli, sanatın, dinin, bilimin, teknolojinin
her birinin kendine özgü bir yeri olduğu kabul edilmelidir. Her
8. “Öteki bilimlerin durduğu, soru sormayı bırakıp varsayımları ka-
birinin önem ve önceliği insanın gereksinimlerine göre çağdan
bul ettiği yerde, filozof soru sormaya başlar. Bilimler bilgi ortaya
çağa değişiklik göstermesine karşın, felsefe insanlığın ilerleme-
koyar, filozof bilginin ne olduğunu sorar. Bilimler yasalar ortaya
sinde itici rol üstlenmiş, yolu aydınlatmış, merak eden, soru so-
koyar, filozof yasanın ne olduğu sorusunu ortaya atar. Sokaktaki
ran, yanıt veren insanlar aracılığıyla bunu gerçekleştirmiştir.
insan ile politikacı hazdan, yarardan söz eder; filozof ise haz ile
yarardan gerçekte ne anlaşılması gerektiğini sorar.” Bu parça için en uygun başlık aşağıdakilerden hangisi
olabilir?
J. M. Bochenski’ye ait açıklamaya göre aşağıdakilerden
hangisi felsefi bir soru değildir? A) Felsefenin insan yaşamındaki yeri

A) Güzel nedir? B) Dinin toplum yaşamındaki etkisi
B) Adalet nedir? C) Felsefe ve bilim ilişkisi
C) İnsan hakları nedir? D) Bilimler sınıflaması
D) Hayatın anlamı nedir?
E) Felsefi problemlerin değişimi
E) Maddenin en küçük yapı taşı nedir?

102