Page 104 - 3 ADIM TYT FELSEFE

FELSEFE 1. ADIM

6. 17. yüzyıl filozoflarından Thomas Hobbes’a göre sonu ve 9. İnsanlar doğuştan eşittirler ve eşitlikten güvensizlik doğar. Bu
başı belli olmayan gücü her şeye yeten bir tek Tanrı’nın ka- yetenek eşitliğinden, amaçlarımıza erişme umudunun eşitliği
bulü, insanın ileride başına geleceğinden korktuğu şeylerden doğar. Bundan ötürü iki kişi aynı anda sahip olamayacakları
duyduğu kaygıdan ziyade doğal cisimlerin ve onların değişi bir şeyi arzu ederse birbirlerine düşman olur, esas olarak var-
özellik ve işleyişlerinin nedenlerini bilmek arzusundan kay- lığını korumak ve bazen de sadece zevk almak olan amaçları
naklanır. Çünkü herhangi bir sonucun vuku bulduğunu gören uğruna birbirlerini yok etmeye ya da egemenlik altına almaya
insan, onun dolaysız nedenini ve buradan da o nedenin ne- çalışırlar. Bu nedenledir ki bir istilacının herhangi bir başka
denini arayacak ve tüm bu nedenler kompleksi onu ilk se- kişinin gücünden korkmadığı durumda, insanlar sürekli ola-
bebe götürecektir. Yani bütün şeylerin bir ilk ve ezeli nedeni rak o istilacının can ve mal tehdidi altında yaşamak zorunda
olduğu görüşüne varacaktır. İşte insanların Tanrı kavramı kalırlar. Tabi bu istilacı aynı zamanda başka bir istilacının da
ile kastettikleri budur. Tüm bunlar ise insanların yazgılarını korkusunu hissetmektedir. Böyle güvensiz bir ortamdan sa-
düşünmeksizin olur, yazgıdan endişe edilmesi insanı hem vaş doğar ve devlet olmadıkça herkes, herkese karşı daima
korkuya yöneltir hem de endişenin gerçek nedenini aramak savaş hâlindedir.
yerine sayısız tanrıların ortaya çıkmasına sebep olur.
Bu parçadan hareketle insanların karakteri için aşağıda-
Buna göre filozofun Tanrı’ya bakış açısı aşağıdakilerden kilerden hangisi söylenebilir?
hangisidir?
A) İnsanların korkuları ve tedirginlikleri, yaşam motivasyon-
A) Her şeye gücü yeten, mutlak bir varlıktır.
larınadönüşmektedir.
B) Sadece fiziki dünyanın faili olan bir ilk nedendir.
B) İnsanlar, doğaları gereği ve hırslarından ötürü birbirleri-
C) Tanrı düşüncesinin temeli ona duyulan güvendir. nehusumet besleyen varlıklardır.
D) Kaygı ve endişelerin neticesinde ortaya çıkmış bir figürdür. C) Kişinin kendisini en güvende hissedebileceği yer, özel
E) Maddi ve manevi dünyaların yapıcısı, düzenleyicisi bir mülkiyetine kavuştuğu alanıdır.
varlık suretindedir. D) Birbirlerine eşit durumda olan insanlar, her zaman aynı
eşitlik içinde huzurludur.
7. Felsefi bir konuda deneme yazmak, bireylere felsefi sorunlar E) Bireyler, yaşamın getirdiği problemlerini kendileri çözerler.
hakkında düşünme, anlama, yorumlayabilme yeteneği kazan-
dırır. Ayrıca düşüncelerini temellendirebilmelerini, tutarlı düşü-
nebilmelerini, konulara çok yönlü bakabilmelerini, felsefi kav-
ramları kullanmak yoluyla hayatı anlamlandırmalarını sağlar.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi felsefi bir deneme-
nin bireylere sağladığı niteliklerden biri değildir?
A) Düşüncelerini mantık süzgecinden geçirmesi
B) Düşündürmesi ve ufuk açıcı olması
10. Bir toplum ilerlemek istiyorsa bilim ve felsefeye sıkıca sarıl-
C) Fikrî anlamda genel geçer sonuçlar ortaya koyabilmesi
mak zorundadır. Felsefenin bulunmadığı yerde bilimin olması
D) Temellendirme yaparken argümanlar kullanabilmesi söz konusu değildir. Ancak bu saptama bir felsefe fetişizmi

E) Ele aldığı konuyu farklı bir açıdan görme imkânı sağlaması olarak anlaşılmamalı, felsefenin insan hayatındaki her şeyin
yerini doldurabileceği düşünülmemeli, sanatın, dinin, bilimin,
teknolojinin her birinin kendine özgü bir yeri olduğu kabul
8. “Öteki bilimlerin durduğu, soru sormayı bırakıp varsayımları
edilmelidir. Her birinin önem ve önceliği insanın gereksinimle-
kabul ettiği yerde, filozof soru sormaya başlar. Bilimler bilgi or-
rine göre çağdan çağa değişiklik göstermesine karşın, felsefe
taya koyar, filozof bilginin ne olduğunu sorar. Bilimler yasalar
insanlığın ilerlemesinde itici rol üstlenmiş, yolu aydınlatmış,
ortaya koyar, filozof yasanın ne olduğu sorusunu ortaya atar.
merak eden, soru soran, yanıt veren insanlar aracılığıyla
Sokaktaki insan ile politikacı hazdan, yarardan söz eder; filozof
bunu gerçekleştirmiştir.
ise haz ile yarardan gerçekte ne anlaşılması gerektiğini sorar.”
Bu parça için en uygun başlık aşağıdakilerden hangisi
J. M. Bochenski’ye ait açıklamaya göre aşağıdakilerden-
olabilir?
hangisi felsefi bir soru değildir?
A) Güzel nedir? A) Felsefenin insan yaşamındaki yeri
B) Adalet nedir? B) Dinin toplum yaşamındaki etkisi
C) İnsan hakları nedir? C) Felsefe ve bilim ilişkisi
D) Hayatın anlamı nedir? D) Bilimler sınıflaması
E) Maddenin en küçük yapı taşı nedir? E) Felsefi problemlerin değişimi

102