Page 166 - Biyoloji - 10 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü BİYOLOJİ 10

CEVAP ANAHTARLARI
3
5. Denitrifikasyon olayı ile topraktaki fazla nitrat azot gazına dönüş- 5. Gölden buharlaşan suyun miktarı 150 m ’dür.Bu su buharının
türülecektir. Azot döngüsünün devamlılığı açısından önemlidir. 100m ’ü yeniden yağış olarak göle düşmüş geriye kalan 50 m ’ü
3
3
Topraktaki fazla nitrat yer altı sularıyla göl ve benzeri durgun su- ise buhar olarak kıyı kısmına doğru yükselmiştir. Aynı zamanda
3
lara karışarak ötrofikasyona sebep olur. Denitrifikasyon sayesin- kıyı kısmında toprak yüzeyinden buharlaşan 70 m su vardır. Evin
de bu durumun önüne geçilmiş olunur. bulunduğu kıyı kısmına düşen yağış miktarı: 50 + 70= 120 m ’dür.
3
Etkinlik No: 55 - Suyun Rotası 6. Olası cevaplar: Hücre içinde gerçekleşen döngüsel olaylara mi-
toz bölünmeden önce gerçekleşen hücre döngüsü olayını ve bitki
1. Su döngüsünde yer alan su kaynakları şunlardır : Tuzlu sular ( hücrelerinde kloroplast ile mitokondri arasındaki madde alışve-
okyanus ve denizler), Buzullar, Yer altı suları, Göller, Topraktaki rişlerini örnek verebiliriz.
nem, Atmosferdeki su buharı, Bataklıklar, Akarsular ve Biyolojik
su (Terleme ile oluşur). ATP
Bu su kaynaklarının sahip oldukları su potansiyellerini yaklaşık
olarak gösteren grafikler şu şekildedir:
S
G
DNA sentez
Kara Buzullar S tok nez G 2
Kalıcı Karlar
Kloroplast Karyok nez (M toz)
M tozla
olu mu
hücreler
Su
Yeraltı Suları 7. İnsanların yapmış oldukları bazı faaliyetler ile su döngüsünü sek-
Topraktak Nem
teye uğratabilirler. Bu faaliyetler şunlardır:
Göller BItki örtüsünün tahrip edilmesi nedeniyle toprak suyu tutamaz
Akarsular
Tatlı Su B yoloj k Su ve yer altı su kaynaklarında yeterce su birekemez.
Atmosferdek
Su Buharı
Bataklıkların kurutulması.
Tuzlu Su
Hızla artan nüfus ve şehirleşme ile beton yapıların artması ve bu
sebeple yer altı sularının birikememesi.
Elektrik enerjisi elde etmek için mevcut akarsuların büyük bir
2. kısmına baraj yapılması.
Yoğunla ma
(Sıvı) Sanayileşme ile birlikte aşırı su kullanımın artması.
Yağı
(Katı) Etkinlik No: 56 - Biyoçeşitlilik ve Pandemiler
1. Ali 1. notuyla ilgili yanlış bir algı içerisindedir. Doğal ekosistem-
Transp rasyon
Terleme lerde yaşayan canlıların vücutlarında çeşitli virüs ve patojenler
(Gaz) bulunabilir. Ancak bu virüslerin ve patojenlerin insan için tehdit
Buharla ma unsuru olması, yine insan aktiviteleri neticesinden kaynaklanır.
(Gaz) Habitatları tahrip ederek ve biyoçeşitliliği azaltacak eylemlerde
bulunarak virüs ve patojenlerin yol açtığı hastalıkların yayılma-
sına doğa değil, insanlar sebep olmaktadır.
DENİZ Yüzeysel Akı Yeraltına süzülme 2. Ebola, HIV, Dang humması, Kuş gribi, Lassa sıtması, SARS ve
(Sıvı)
(Sıvı) Nipah
3. Ali'nin notlarından şu bilgilere ulaşıyoruz: Habitatların insan
3. Toplam yağış miktarı (Q)= Yüzeysel akış miktarı (X) + Yer altı eliyle tahrip edilmesi biyolojik çeşitliliğin azalmasına yol açmıştır.
suyu miktarı (Y)+ Buharlaşan suyun miktarı (Z) Yaşama alanı daralan hayvanlar ile nüfusu artan insanlar arasında
Q= X+Y+Z temas artmıştır. Hayvanların doğal konağı olan virüsler, insanlara
geçiş yaparak bulaşıcı hastalıklara sebep olmuştur.
Döngüler kapalı sistemler olduğu için Q-X-Y-Z=0 denklemini
yazabiliriz. 4. Okuduğu makaleden sonra sadece COVID-19 salgını değil, virüs
ağırlıklı başka salgınların da olabileceğini şu düşüncesiyle ifade
4. Buharlaşan suyun miktarı :Kurak bölge>Yarı kurak bölge>Nemli etmiştir: “Bu buz dağının görünen yüzü. Biz neler yaptık böyle?”
bölgedir.
5. a) Vizonların her ne sebeple olursa olsun, toplu biçimde çiftlik-
Metreküp (m 3 ) Metreküp (m 3 ) Metreküp (m 3 ) Buharla an su m ktarı lerde üretilmesini etik bulmuyorum. Her canlı kendi doğal ha-
Yüzeysel akı m ktarı bitatında yaşama özgürlüğüne sahip olmalıdır. İnsan nüfusuna
Yeraltı suyu m ktarı
karşı sorumluluğumuz olduğu kadar diğer canlıların yaşama
hakkına da saygı duymalıyız.
b) Vizonların toplu katledilmesi biyoçeşitliliğin insan eliyle ben-
zeri görülmemiş biçimde hızlı yok edildiğini ispatlar. Biyoçe-
Yarı Kurak Bölge Kurak Bölge Neml Bölge şitlilik kaybı, sadece çevreyi değil, aynı zamanda ekonomiyi ve
Sıcaklığın fazla olduğu bölgelerde yağış miktarı azdır bu neden- küresel güvenliği de etkileyen ahlaki bir sorundur. Biyoçeşit-
le bu bölgelerde yer altı sularının miktarı azdır. Yer altı sularının lilik; gıda, su, enerji, ilaç ve diğer genetik materyallerin elde
miktarı: Nemli bölge>Yarı kurak bölge>Kurak bölge edilmesinde kilit önem taşır. Ekonomik değer yarattığı için de
Kurak ve yarı kurak bölgelerde bitki örtüsü zayıf olduğu için biyoçeşitliliği korumamız gerekir. Örneğin vizonlar, kürklerin-
den dolayı küresel ekonomik değere sahiptir.
yüzeysel su toprak tarafından tutulmaz akar gider. Bu nedenle
yüzeysel akış miktarı çok azalmaz. Yüzeysel akış miktarı: Nemli
bölge>Yarı kurak bölge> Kurak bölge
165