Page 822 - Türk Dili ve Edebiyatı - 10 | Beceri Temelli

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

CEVAP ANAHTARLARI
bir öğretmen oluşuyla kendi öğretmenim arasında bağlantı ku- cak bu durum sadece anı, biyografi, günlük gibi öğretici türlerde
rar, bu romandan alıntı yapardım.”, “Ben bir anı yazarı olsaydım değil; roman, hikâye gibi kurmaca türlerde de geçerlidir.
içinde bulunduğumuz Covid-19 salgınını ve insanoğlunun doğa 4. Bu sorunun cevabı öğrenciye bırakılmıştır ve yoruma açıktır.
karşısındaki çaresizliğini anlatırken Jose Saramago’nun Körlük Muhtemel cevaplardan birkaçı şöyle olabilir: “Şiir anlayışınızı
romanına gönderme yapardım. En etkilendiğim bölümden bir etkileyen en önemli olay neydi? Sizce şiirin ve şairin bir amacı
parça alarak yazımın içine yerleştirirdim.” var mıdır, varsa nedir? Anı türünde bir eser verirken objektif
olmak ne kadar mümkündür? Neredeyse her türde eser ver-
Etkinlik No.: 284
miş olmanıza rağmen yine de bir ozan olarak anılmanızın sizde
1. Bu sorunun cevabı öğrenciye bırakılmıştır ve yoruma açıktır. uyandırdığı duygular nelerdir?” gibi sorular sorulabilir.
Muhtemel cevaplardan biri şöyle olabilir: Metin bende yazarı Etkinlik No.: 286
tanıma isteği uyandırdı çünkü ilk olarak yazarın anlatımı ho-
şuma gitti. Yazarın içten ve samimi bir anlatımı var. Özellikle 1. Ömer Seyfettin, Türk edebiyatının öykü türünde en önemli
kardeşiyle oynadığı oyunları ve meslek seçimiyle ilgili ailesinin isimlerindendir. Bu anıda kendisinin edebiyatla ilgili görüş-
tutumunu anlattığı bölümlerde kendimden bir şeyler buldum. lerine yer verilmiştir. Samimi bir dil kullanmaları konusunda
Yazarın hem doğduğu tarih hem de doğduğu yer bende onu dostlarına öneride bulunurken onlara “cancağızlarım” diye hitap
tanıma isteği uyandırdı. İstanbul, pek çok kültürü içinde ba- etmesi fikirleri ile uyumlu kişiliğine ve samimiyet duygusuna
rındıran kozmopolit bir şehirdir. Bu durum da yazarın gözlem- bir örnektir. Ömer Seyfettin, Türkçenin içten ve sade güzelliğini
leyeceği, besleneceği kaynakların zengin olmasını sağlar. Yaşı eserlerinde başarıyla kullanmıştır. Dilimizi ustaca işlediği, başa-
itibariyle de yazar; birçok sosyal, siyasi ve kültürel gelişimlere rılı tasvirlerde bulunduğu, öykülerde şiirlerin kullanılması gibi
şahitlik etmiş olacaktır. Tüm bunlar onun bilgi ve deneyimleri- yeni fikirlere de açık olduğu konuşmalarından anlaşılmaktadır.
ni, düşünce dünyasını zenginleştirecektir. Bu bakımdan onu ta- 2. Metinde adı geçen Halit Fahri Ozansoy, Enis Behiç Koryürek,
nımayı, onun bilgisinden ve deneyimlerinden yararlanmayı çok Yusuf Ziya Ortaç, Orhan Seyfi Orhon ve Faruk Nafiz Çamlıbel
isterdim. Hayır, metin bende yazarı tanıma isteği uyandırmadı hecenin beş şairi içerisinde yer almaktadır. Bu topluluğun bir
çünkü yazarın anlattığı anılar ilgimi çekmedi. araya gelme sebepleri şunlar olabilir: Edebî anlayışlarının yakın
2. Bu sorunun cevabı öğrenciye bırakılmıştır ve yoruma açıktır. olması, aruz vezninden hece veznine, eski dilden sade Türkçe-
Muhtemel cevaplardan biri şöyle olabilir: Yazar, metinde kendi ye geçme çalışmaları, aynı dergilerde yazıyor olmaları ve Ömer
yaşadıklarını anlatmış ve kendi gerçekliğini yazının gerçekli- Seyfettin, Ziya Gökalp gibi usta edebiyatçılara yakınlıkları dola-
ğiyle bütünleştirmiştir. Eğitiminden, yaşamak istediği şehirden yısıyla onların fikir, sanat anlayışı çerçevesinde ortak noktalarda
ve aldığı kararlardan bahsederek okuyucuya kendini ilk ağız- buluşmaları olabilir.
dan anlatmıştır. 3. Bu sorunun cevabı öğrenciye bırakılmıştır ve yoruma açıktır.
3. Bu sorunun cevabı öğrenciye bırakılmıştır. Muhtemel cevaplar- Muhtemel cevaplar şöyle olabilir: “Ömer Seyfettin beni etkile-
dan biri şöyle olabilir: Metinden yazarın doğum tarihine ve ye- di çünkü arkadaşlarıyla ilgilenmesi, mütevazı bir şekilde onlara
rine, ailesine, eğitimine, ilgi ve yeteneklerine, yaşam biçimi ve tavsiyelerde bulunması güzel bir davranıştır.”, “Yusuf Ziya Or-
düşünce dünyasına dair bilgilere ulaşabiliriz. Yazar, 1952’de İs- taç’tan etkilendim. Çünkü hem yarışmada birinci olmuş hem de
tanbul’da doğmuştur. Çocukluk yıllarında sıkça kavga ettiği bir esprili bir kişiliği var.”
ağabeyi vardır. Lise eğitimini Robert Kolejinde tamamlamıştır. 4. Bu sorunun cevabı öğrenciye bırakılmıştır ve yoruma açıktır.
İstanbul Teknik Üniversitesinde mimarlık okumak istemiştir. Muhtemel cevaplar şöyle olabilir: “Anı türünde yazmayı tercih
Resme karşı ilgi ve yeteneği vardır. Alışkanlıklarını ve yaşadığı ederim. Çünkü anılar, yaşamın kendisidir. Yaşadıklarımın kalıcı
yeri zor terk edebilen birisidir. Hayaller, yazarın düşünce dün- olması için...” Şiir türünde yazmayı tercih ederim. Çünkü şiir,
yasını belirleyen önemli bir unsurdur. duyguların ifade edilme yoludur. İnsanlar, şiirden daha çabuk
4. Bu sorunun cevabı öğrenciye bırakılmıştır ve yoruma açıktır. etkilenmektedir...”
Muhtemel cevaplardan biri şöyle olabilir: Yazar metinde ken- 5. Anı türünde yazarın anlattığı konuda olaylar, kişiler gerçektir.
di anılarını anlatmıştır. Dolayısıyla gerçek hayatta yaşananları Ancak bazen anı yazarları anlattığı olaylara izlenimleri ile ilgi-
bize aktarandır. Bu durum da anlatıma samimiyet, içtenlik ve li birtakım ilaveler yapmak, yorumlarını eklemek, gözlemlerini
doğruluk katarak okuyucuyla yazar arasında bağ kurulmasına sunmak isterler. Anıyı ilgi uyandıracak bir kurgu içinde vererek
katkı sağlamıştır. sıkıcılıktan kurtarabilirler. Ayrıca edebiyatçıların, tarihî kişilerin
anıları tam olarak belge niteliği taşımasa da tarihî bazı olayların
Etkinlik No.: 285
aydınlatılmasına yardımcı olabilmektedir. Yazar anıyı bu etkiden
1. Bu sorunun cevabı öğrenciye bırakılmıştır ve yoruma açıktır. kurtarmak da isteyebilir. Bu sebeplerle gerçeklik duygusunu per-
Muhtemel cevaplardan birkaçı şöyle olabilir: Yazar; iyi gözlem çinlemek ve etkileyiciliği artırmak için anı türü öykü, roman gibi
yapabilen, insanlarla kolay iletişim kurabilen, kişilere ve onların türlere kaynaklık edebilir.
kendisinde oluşturduğu duygulara odaklanabilen bir kişiliğe sa- Etkinlik No.: 287
hiptir.
2. Bu sorunun cevabı öğrenciye bırakılmıştır ve yoruma açıktır. 1. Bu sorunun cevabı yoruma açıktır. Olası cevaplar şunlar ola-
Muhtemel cevaplardan biri şöyle olabilir: Bir yazar veya şairin bilir: “Ben derleme bir anı kitabı oluştursaydım bu kitapta
Yunus Emre’nin ve Mevlana’nın anılarını derlemek isterdim.
yaşadığı toplumdan kendini tamamen soyutlaması mümkün
değildir. Melih Cevdet Anday gibi toplumdan aldıklarını yine Anılarda onları daha yakından tanıma olanağı bulabileceği-
topluma şiir diliyle anlatmaya çalışan şairlerde bu ilişki kendini mi düşünüyorum. Bu nedenle onlara ait anıları derleyerek
daha net bir biçimde göstermektedir. hem ben onları daha yakından tanırdım hem de benim gibi
hisseden kişilere ışık tutardım.”, “Ben derleme bir anı kitabı
3. Bu sorunun cevabı öğrenciye bırakılmıştır ve yoruma açıktır. oluştursaydım bu kitapta Halit Fahri, Şahabettin Süleyman,
Muhtemel cevaplardan biri şöyle olabilir: Her yazar eserine az Orhan Seyfi ve Yusuf Ziya’nın anılarını derlemek isterdim.
ya da çok kendi kişiliğini, beğeni ve tutumlarını; yaşadığı toplu- Çünkü okuduğum anıda Halit Fahri’nin anlatımından hare-
mun ön yargı, beklenti, yaşayış vb. özelliklerini katar. Bir eseri ketle aralarında güzel bir dostluk kurulduğunu hissettim. Bu
yazarından bağımsız düşünmek mümkün değildir. Elbette öğ- nedenle de edebiyatçı dostların anılarının da bir arada olma-
retici metinlerde yazarla ilgili daha fazla bilgiye ulaşabiliriz. An sını sağlamış olurdum.”

820