Page 829 - Türk Dili ve Edebiyatı - 10 | Beceri Temelli

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10

CEVAP ANAHTARLARI
4. a) Bence bir fark olurdu. Haberde doğrudan ilgili ve konuyu 3. Olası cevaplar:
bilen bir kişinin sözlerinin olduğu gibi aktarılması metnin İçerik daha fazla etkilidir. Haber metinleri ilginç bir olay ya
inandırıcılığını artırdığı gibi haberin hazırlanma sürecinde da durumla ilgili bilgi vermeyi amaçlayan metinlerdir. Merak
araştırma yapıldığını göstermektedir. uyandıran bir konuyu ele alması, konuyla ilgili akla gelebilecek
b) Eğitim sistemi içinde küçük yaşlardan itibaren bireylere bu sorulara doyurucu cevaplar vermesi, okurun anlayabileceği açık
mirasın dünyaya ait ama bize emanet olduğu ve bizim top- ve akıcı bir dille kaleme alınmış olması bu metinlerin okunabi-
raklarımızda kalması gerektiği bilinci yerleştirilmelidir. Belli lirliğini artıran hususlardır.
bir yaşa gelmiş ve eğitim sürecinden çıkmış vatandaşlara ise Görsellik daha fazla etkilidir. Bir haber metninin içeriği ne
bu eserlerin ülkemiz için önemini anlatan paneller yapılabi- kadar dikkat çekici olursa olsun metin tek başına okurun dik-
lir, kamu spotları hazırlanabilir. katini çekmeyebilir. Doğru seçilmiş bir veya birden fazla görsel
Etkinlik No.: 307 ögenin (fotoğraf, karikatür, grafik vb.) kullanılmış olması oku-
run daha çok ilgisini çekecek, onu metni okumaya yönlendire-
1. -NE? cek ve haberin zihinlerde daha kalıcı olmasını sağlayacaktır.
-22. Uluslararası Hazar Şiir Akşamları 4. Görsellerin metni tamamlama konusunda yeterli olduğunu
-NASIL? düşünmüyorum. Çünkü geliştirdiği Üç Boyutlu Uzayda Arbelos
ve Arşimet Küreleri konulu projeyle haber metninde söz edilen
- Dergi temsilcileri ve bilim insanlarının katılımıyla gerçekleşti- Bilgenaz Altıparmak adlı öğrencinin de yer aldığı bir fotoğraf
rilecek olan panel ve konferansların da yer aldığı 22. Uluslarara- kullanılabilirdi. Ayrıca Bilgenaz Altınparmak’ın projesiyle ilgili
sı Hazar Şiir Akşamları’na yurt içinden ve yurt dışından toplam bir görsele de yer verilmesi gerekirdi.
25 şair katılacaktır. 5. Ülkem, okulum, ailem ve kendi adıma gurur duyardım. Bir
-NEDEN? habere konu olan başarı hikâyemin, diğer öğrenci arkadaşlarımı
- Arif Nihat Asya ve Bayrak temasını akademik düzeyde ve teşvik edeceğini düşünmek beni mutlu ederdi. Yeni başarılara
halkın katılımıyla değerlendirmek için. imza atmak için çalışma azmim ve heyecanım artardı.
-NEREDE? Etkinlik No.: 309
-Elazığ’daki çeşitli mekânlarda, (Atatürk Kültür Merkezi’nde).
-NE ZAMAN? 1. 2. görsel ve 3. görsel birbiri ile yer değiştirilmelidir. 3. görsel
deniz suyunun çekilmesiyle 2. görsel de trafik yoğunluğuyla
-25-28 Eylül 2014 tarihlerinde. ilgilidir.
-KİM? 2. a) Görsel haber metninin şu bölümüyle ilgidir:
- Elazığ Valiliğinin himayelerinde gerçekleştirildi. Toz bulutu oluştu.
2. Program yeterince açık bir şekilde verilmiş. Bu haber metninin Deprem, İstanbul, İzmir ve çevre illerden hissedildi. Ege De-
devamında ayrıntılı bir program yer alabilirdi. Uluslararası nizi’nde gerçekleşen deprem sonrası, İzmir kent merkezinin
olduğu belirtilmiş ancak hangi ülkelerden katılımcılar olduğu üzerinde toz bulutu oluştu.
açıklanmıştır. b) yıkım, kayıp, acı…
3. Kültür ve sanat içerikli programlardan olan şiir akşamları, spor 3. Haber yazısında kullanılan görseller ilgi çekici ve haberi açıkla-
etkinliklerine göre daha sakin ve dingin programlar arasında- yıcı nitelikte olup metnin anlaşılmasını kolaylaştırmıştır.
dır. Yemek ve içmek nasıl bedeni beslerse bu etkinlikler de ruhu
besler. Ruhun incelmesini sağlar. Bu sebeple toplumların geliş- 4. a) Trafik yoğunluğu oluşturmamaları, iletişimin kesilmemesi
mesinde etkili unsurlar arasındadır. için internet tabanlı haberleşme uygulamalarını ve SMS’yi
4. Sahnenin hemen önünde şiir dinletisinin adının yer aldığı bir tercih etmeleri yönünde uyarmışlardır.
pankart yer alacak. Fonda şiir dinletisinin adına yakışır bir son- b)
bahar tablosu yansıtılacak. Zaman zaman slaytlardaki sonbahar
fotoğraflarıyla fon değiştirilecek. Her şiir için ışıklandırma
değişecek…
c) Deprem Sonrası Alınabilecek Önlemler
Etkinlik No.: 308
Depremlerden sonra çıkan yangınlar oldukça sık görülen
1. a) Alışılmışın dışında bir gözlük ve bu gözlükle uğraşan in- ikincil afetlerdir, gaz vanaları kapatılmalıdır.
sanları gördüğümden görseller daha önce dikkatimi çekti. Sarsıntılar tamamen bitene kadar hasarlı binalara giril-
Metnin siyah, görsellerin renkli olmasının da bu durumda memelidir.
etkisi olabilir. Yardım çalışmalarına katılarak özel ilgiye ihtiyacı olan
b) Öğrencilerin aklına gelebilecek muhtemel sorular şunlardır: afetzedelere -yaşlılar, bebekler, hamileler, engelliler- yar-
Gözlüğe benzeyen bu nesne nedir? dımcı olunmalıdır.
Bu gözlük nasıl bir işleve sahiptir/hangi amaçla üretilmiştir? Varsa dökülen tehlikeli maddeler temizlenmelidir.
Yıkıntı altında mahsur kalındıysa enerjiyi en tasarruflu
Bu gözlüğü kim/kimler yapmıştır? şekilde kullanmak için hareketler kontrol altında tutul-
Gözlük üzerinde inceleme yapmalarının amacı nedir? malıdır.
Haber metni gereken ayrıntıları sunduğundan görsellerle ilgili
olarak aklıma gelen soruların cevabını metinde buldum. Etkinlik No.: 310
c) Ana hatlarıyla gözlüğe benzeyen ancak malzemesi ve görün-
tüsüyle fotoğraftakinden farklı bir gözlük hayal ederdim. 1. Yönerge
2. Haber metinlerinde görsel ögelerin önemli işlevlerinden biri 1. Haber metnindeki sayısal verilerin ayrıca tablo hâlinde verilme-
haberin doğruluğuna yaptığı katkıdır. Başta fotoğraflar olmak si, bilgiyi daha net kavramamızı sağlamıştır. Cümlelerin ara-
üzere bütün görsel ögeler haber metninde verilmek istenen me- sında kaybolan rakamlar ve istatistikler tabloda açık bir şekilde
sajı somutlaştırarak okura/izleyiciye sunar. Bu somut bilgi kanıt görülmektedir. Bu da haberin anlaşılırlığını olumlu anlamda
özelliği taşır. Örneğin görme engelliler için geliştirilen titreşimli etkilemektedir.
gözlük ile bu buluşu gerçekleştiren İzmirli lise öğrencilerini
gösteren fotoğraflar, yapılan çalışmanın kanıtı gibidir. Ayrıca 2. Yönerge
görseldeki öğrencilerin maskeli oluşu, projenin pandemi dö-
neminde geliştirildiğini ve -yazıldığı günlerde- haberin güncel 2. a) Bu infografik, haberin konusuyla ilgili oldukça detaylı ve
olduğunu gösterir. bilgilendirici bir biçimde hazırlanmıştır. Önceki yılın rakam-

827