Page 834 - Türk Dili ve Edebiyatı - 10 | Beceri Temelli

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

CEVAP ANAHTARLARI
2. Ben bugün böyle bir haber metni hazırlasaydım ve dünya dil- 3. Olası Cevap:
leri ile Türkçeyi karşılaştıracak olsaydım Türkçe ile İngılizceyi Evet, ben de kendi imkânlarım dâhilinde buna benzer bir
karşılaştırırdım. Türkçenin sanat ve bilim dili olamadığına dair yardım faaliyetinde bulunmak isterdim. Örneğin; okulda ve
oluşan yanlış inanışı kaldırmak için bir haber metni oluşturur- çevremde geniş katılımlı bir kermes düzenleyebilirim, ailemin
dum. de yardımıyla atkı, bere, eldiven örüp satabilirim veya genel
3. Nevaî’nin Muhakemetü’l Lugateyn’i yazdığı dönem Çağatay Dö- ağ üzerinden bir yardım kampanyası başlatılmasına öncülük
nemi’dir. Nevaî, Türkçenin sıradan bir dil olmadığını, o günün edebilirim. Bunlardan elde edilen tüm geliri bir sosyal yardım
baskın dili olan Farsçadan aşağı bir dil olmadığını hatta ondan kuruluşuna bağışlayarak toplumsal yardımlaşma ve dayanışma
üstün bir dil olduğunu dile getirmiş ve fikirlerini örneklerle is- için bir katkı sağlayabilirim.
patlamıştır. Dün olduğu gibi bugün de Türkçeye sahip çıkılmalı 4. Olası Cevap:
ve Türkçe dünya dilleri içerisinde hak ettiği yere gelmelidir.
4. Bence Türkçe edebî dil olmaya en uygun dillerdendir. Türkçe Ünlü yazar ….., son kitabıyla Türkiye Yazarlar Birliği tarafından
En İyi Roman Ödülü’ne layık görüldü. Ödül töreninde bir ko-
anlam bakımından çok zengin bir dildir. Türkçe atasözleri, nuşma yapan …., çocukluk yıllarından itibaren kitap okumayı
deyimler ve mecazlı söyleyişler bakımından zengin olduğu çok sevdiğini, hep iyi bir yazar olmayı hedeflediğini belirterek
için edebî dil olmaya uygun bir dildir. Türkçe kelime hazinesi kendisini bu ödüle layık görenlere ve okuyucularına teşekkür
bakımından emsalsiz bir dil oduğu için edebî bir dildir. Türkçe etti. Beşinci romanı yayımlanan …. önceki romanlarıyla da
kafiye ve cinas yapmaya uygun bir dildir. Bu nedenle Türkçe ile birçok ödül almıştı.
mükemmel şiirler yazılabilir. Türkçe içerisinde edebî sanatları
fazlasıyla barındıran bir dil olması dolayısıyla sanatsal bir dildir. Etkinlik No.: 329
Türkçemiz dil bilgisi yönünden tüm evrensel dillerle mukayese
edebilecek hatta onlardan üstün bir dil olduğu için edebî dildir. 1. Bu haberi yayımlamaya değer bulurdum. Çünkü bu tarz haber-
Bana göre Türkçe diller içerisinde işlenmeye en uygun dillerden lerin eğitim öğretim faaliyetlerini olumlu yönde etkileyecek,
biridir. Türkçe edebî metinlerin tüm türlerinde eserler vermeye öğrenciler için faydalı çalışmalar yapmaya hevesli eğitimcileri
uygun bir dildir. Yeter ki edebiyatçılarımız Türkçenin tarlasını ve öğrencileri olumlu yönde güdüleyecektir.
işlesinler. 2. İnsan sevdiği, ilgi duyduğu konuları daha kolay ve etkili bir
şekilde öğrenebilir. Dolayısıyla öğretmenin bu tavrını doğru
Etkinlik No.: 327
buluyorum.
1. Gelenek; bir toplumda, eskiden kalmış olmaları dolayısıyla 3. Bu kavramlar bana göre hayatımızdan bir daha çıkmamak üzere
saygın tutulup kuşaktan kuşağa iletilen, yaptırım gücü olan hayatımızda yer alacaktır. Gelecekte eğitimde uzaktan öğretim
kültürel kalıntılar, alışkanlıklar, bilgi, töre, davranışlar ve anane teknolojilerinin daha yoğun bir şekilde kullanılacağını tahmin
demektir. Dolayısıyla bir festival 12 yıl aralıksız bir şekilde ediyorum.
düzenleniyor ve destekleniyor, saygın tutulup kuşaktan kuşağa 4. Ülkemizdeki toplam öğrenci sayısı, projeye katılan öğretmen,
iletiliyorsa alışkanlıklar, bilgi, töre ve davranışlar tanımlamasına şehir ve ülke sayıları dikkate alındığında bu sayıyı yeterli bul-
dâhil olabilir. Bu sebeple de İstanbul Şiir ve Edebiyat Festivali muyorum.
geleneksel tanımlamasını hak etmiştir, denebilir. Öğretmenlere projelerinin tanıtımı için daha yoğun çalışmala-
2. Elazığ Hazar Şiir Akşamları rını ve kitle iletişim araçlarında daha çok yer bulmak için giri-
Arap Baba Türbesi şimde bulunmalarını öğretmenlere önerirdim.
Sekiz köşeli şapka 5. Bu bilgiler haberin ilgi çekiciliğini artırmaktadır. Bu ülkelerde
3. İstanbul halkının okumayı seven, kültürlü, bilgi birikimi yük- ve şehirlerde yaşayanlar, bu öğretmenleri tanıyanlar bu metni
okumak isterler. Ayrıca böyle projelerde görev almak isteyen
sek, birbirine saygılı, zarif, entelektüel insanlardan oluştuğu öğretmenler ve öğrenciler de bu bilgiden yola çıkarak bu proje-
düşüncesini vermektedir. İstanbul beyefendisi, İstanbul hanıme- ye katılabilirler.
fendisi tabiri bu birikim sonuca ortaya çıkmış bir ifadedir.
4. Günümüzde İskender Pala, Divan şiiri üzerine yaptığı çalış- Etkinlik No.: 330
malarıyla tanınsa da edebiyatın hemen her alanında eserler 1. a) Ara Güler’in kendisini bir muhabir olarak tanımlaması,
vermiştir. Divan şiirini sevdiren adam olarak bilinen Pala, Divan yaptığı işi nasıl anlamlandırdığıyla ilişkilidir. Çektiği ve sergi-
şiirine olan olumsuz bakış açılarını kırmaya ve günümüzle lediği fotoğraflar sanat eseri özelliği taşısa da Güler’in amacı,
köprü kurmaya çalışmıştır. kendi yorumlarıyla zenginleştirdiği “subjektif” bir görsel
Divan şiiri, XIII. yüzyıl sonlarında Anadolu’da doğmuş; Os- sanat ürünü ortaya koymak değil, çağına tanıklık etmektir.
manlı Dönemi’nde usta şair ve yazarlar elinde devletin siyasi, Onun böyle bir düşünceye sahip olması, temel ilkelerinden
kültürel ve ekonomik gelişimine paralel olarak kendi gelişimini biri “tarafsızlık” olan gazeteci kimliğinden kaynaklanıyor ol-
sürdürmüş hatta devletin gerileme dönemlerinde bile nazımda malıdır. Çünkü kişi, olay veya durumların en objektif tanığı,
ve nesirde mükemmel örneklerini vermeye devam ederek XIX. bir foto muhabirinin “objektif”idir.
yüzyıl ortalarından itibaren, mükemmelliğe ulaşan her sanat b) Çektiği fotoğrafların sanat eseri değerinde olması ve birçok
akımı gibi artık tarihe mal olmuş edebiyattır, altı yüz yıllık bir fotoğraf sanatçısını etkilemesiyle bir “sanatçı”, dünya çapın-
birikimin adıdır. Bu şiirin toplumda tekrar yer bulması, sevil- da ses getiren pek çok habere imza atmasıyla bir “gazeteci”
mesi şehir halkının geleneklerine, kültürüne, geçmişine, tarihi- olduğunu düşünüyorum. Ancak bunlar arasında en uygun
ne sahip çıktığının bir göstergesidir. niteleme kendisinin tercih ettiği “muhabir” nitelemesidir.
2. Ara Güler’in, olaylara ve kişilere kendine has bakış açısıyla
Etkinlik No.: 328
yaklaştığını düşünüyorum. Basmakalıp bir gazetecilik anlayışını
aşarak birçok kişinin fark edemeyeceği ayrıntıları yakalamış ve
1. a) Bu haberin basın yayın organlarında yayımlanmasını insan- kendisine has üslubuyla ifade etmiştir. Yalnızca kendi insanını
lara örnek teşkil etmesi açısından çok olumlu buluyorum. değil, dünyanın tanıdığı kişilikleri de bu özel perspektiften
b) Basın yayın organlarında her gün pek çok üzücü ve olumsuz anlatmayı bilmiştir. Eserlerinde bir yandan kendi tarzını ortaya
haberle karşılaşıyoruz. Olumsuz haberlere bu kadar çok koyarken öbür yandan Türk milletinin olay ve durumlara yakla-
maruz kalmak, hem insan psikolojisi üzerinde ciddi travma- şımını yansıtmıştır.
lara sebep olabiliyor hem de insanlarda bir süre sonra olum- 3. a) Gazetecilik teorik bilgilerden çok bizzat “sahada”, olayların
suzluklara karşı duyarsızlık gelişiyor. Bu yüzden buna benzer içinde, usta kalemlerin deneyimleriyle yoğrularak öğrenilen
olayların haberleştirilmesinin yardımlaşma ve dayanışma bir meslektir. Coşkun Aral, Ara Güler’le tanışmamış olsaydı
bilincimizi geliştireceğine inanıyorum. onun gazetecilik deneyiminden, olaylara yaklaşım tarzından
2. Bu ifadeden, sözü edilen kişinin Kızılay’ı sadece bir devlet ve mesleki birikimlerinden yararlanamazdı. “Usta-çırak
kurumu olarak görmediği, özümsediği ve kendini o kurumun ilişkisi” yaşanmadığından, kendisi için doğru bir gazetecilik
bir parçası olarak gördüğü sonucu çıkarılabilir. rotası çizmekte zorlanırdı.

832