Page 115 - Matematik 11. Sınıf Beceri Temelli Etkinlik
P. 115

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü                                     MATEMATİK 11


                                                CEVAP ANAHTARLARI
             2. Firmanın kargo şirketine 13 Türk lirasından daha fazla ödeme   Etkinlik No.: 48
               yapması için kolinin desisinin 14 ten fazla olması gerekir.
                                                           1.  x boş koltuk sayısı olmak üzere toplanacak para
                               eşitsizliği elde edilir.       y =  (200 +  x 5  )(50 -  ) x
                                                             ifadesi ile masraftan sonra vakfa aktarılacak tutar f fonksiyonu ile
                                                             ifade edilirse
                                                              f ()x =  (200 +  x 5  )(50 -  ) x -  4000
                                                              f ()x =-  x 5  2  +  50 x +  6000  olur.
                                                              f ()x $  0 &-  x 5  2  + 50 x + 6000 $  0
                                                                 2
                                                                             0
                                                              - 5 (x - 10 x -  1200 ) $  ifadesi elde edilir.
               eşitsizliği elde edilir. İşaret tablosu yapılırsa  Bu da çarpanlarına ayrılırsa  - 5 (x -  40 )(x +  30 ) $  olur.
                                                                                               0
                      − ∞     −20     75      ∞               f ()x  fonksiyonunun işaret tablosu aşağıdaki gibidir:
                  f (x)    +      −       +                         − ∞     −30     40      ∞

               olur. İşaret incelemesi yapılırsa  x 2  75  bulunur.  f (x)  −    +       −
                                                             Boş koltuk sayısı en fazla 40 olabileceğinden geziye katılan kişi
             3. Firmanın kargo şirketine 8 Türk lirası ödeme yapması için   sayısı en az  50 -  40 =  10  olabilir. Bu durumda gezinin gerçek-
                       4
               6 $ desi 2  olmalıdır.                        leşmesi için en az 10 koltuğun dolu olması gerekir.
                                 eşitsizliği elde edilir.
                                                           2. Vakfa yapılacak yardımın en az 3000, en çok 5000 Türk lirası
                                                             olması için
                                                              5000 $-  x 5  2 +  50 x +  6000 $  3000  olmalıdır.
                                                    olur.     -  x 5  2 + 50 x + 6000 $  3000  ve  5000 $-  x 5  2 +  50 x +  6000
                                                             şeklinde iki ayrı eşitsizlik hâlinde incelenir.
               Buradan                            biçiminde     x 5  2  50  3000  için
               iki eşitsizlik elde edilir. Bu iki eşitsizliğin ortak çözüm kümesi   -  2 +  x + 6000 $
               bulunmalıdır.                                  -  x 5  2 + 50 x + 6000 -  3000 $  0
                     2
                                      2
                900 $  x -  55 x +  600  x - 55 x + 600 2  600  - 5 x 5  + 50 10 x + 3000 $  0 0
                                                                 2
                                                                        600
                     2
                                          2
                 0 $  x -  55 x -  3 00     x -  55 x 2  0     - 5 (x - 30  x -  20 ) $  0
                                                                          ) $  olur. İşaret tablosu aşağıdaki gibidir:
                                              h
                 0 $ ^ x - 60 ^ h  x +  5h  x^ x -  55 2  0   -  (x -  )(x +
                            − ∞  −5    0   55   60   +∞               − ∞     −20     30      ∞
                  2
                  x -  55 x -  300  +  −  −   −     +             f (x)    −       +      −
                    2
                    x -  55 x  +    +    −    +     +          Boş koltuk sayısı en çok 30 olabilir. Buradan yolcu sayısının en
                                             Çözüm
               Desi  55 1  x #  60  olmalıdır.                 az 20 olması gerektiği sonucu ortaya çıkar.
                                                              5000 $-  x 5  2 +  50 x +  6000  için
             Etkinlik No.: 47
                                                              0 $-  x 5  2  +  50 x +  6000 -  5000
                      n
             1.  p =  mx +  denkleminde m eğime eşittir.      0 $-  x 5  2  +  50 x +  1000
                              1
                        80
                    100 -
                m =  500 -  700  =-  10   bulunur. n katsayısını bulmak   0 $- 5 (x -  10 x -  200 )
                                                                    2
               için denklemde p yerine 100 ve x yerine 500 yazılarak   0 $- 5 (x -  20 )(x +  10 )  olur.
                100 =-  500  +  n  denklemi bulunur. Buradan n = 150 olur.  f ()x  fonksiyonunun işaret tablosu aşağıdaki gibidir:
                      10
                                       n
               Bulunan m ve n değerleri  p =  mx +  denkleminde yerine   − ∞  −10     20      ∞
                          x
               yazılırsa  p =-  10  + 150 bulunur. Buradan payda eşitlenip x   f (x)  −  +  −
               yalnız bırakılırsa  x =  1500 - 10 p  denklemine ulaşılır.
             2.  R =  x p$  denkleminde x yerine  1500 -  10 p  yazılarak   Boş koltuk sayısı en az 20 olabilir. Buradan yolcu sayısının en
                                         2
                 ^ h
                Rp = ^ 1500 -  10 p $ h  p =  1500 p - 10 p fonksiyonu  şeklinde  çok 30 olması gerektiği sonucu ortaya çıkar ve eşitsizlik siste-
               modellenir.                                     minin ortak çözümü ele alındığında yolcu sayısının en az 20, en
             3.  Rp  56 000  eşitsizliği kurulur. Buradan      çok 30 olması gerektiği sonucuna ulaşılır.
                 () $
                                    p
                1500 p -  10 p $  56000 & 1500 - 10 p - 56 000 $ eşitsizliği
                                                 0
                        2
                                         2
               elde edilir. Eşitsizliği oluşturan ifadeler çarpanlarına ayrılır.  Etkinlik No.: 49
                                                                                     1 2 , eşitsizliğinin,
                               0
                - 10^ p - 70 ^ h  p -  80 = olur. Buradan denklemin kökleri   1.  Ceren'in belirlediği sayı  x - h  x + h  0
                                                                                6 ^
                                                                             ^
                             h
                p 1 =  70  ve  p 2 =  80  olur. Bulunan kökler aşağıdaki tabloya ya-  Masal'ın belirlediği sayı   1  2  1  1  4  &  1  2  -  1  4  1  0
                                                                             x -
               zılır. Eşitsizlikte en büyük dereceli terimin katsayısı  10-   olduğu   eşitsizliğinin çözümü ile bulunur.  x +  x -  x +
               için işaret tablosu  ()-  ile başlar.
                                                               x          –∞    –4   –1    2     6   +∞
                       p        -∞      70      80     ∞      ^ x - h  x + h  0  +  +   -     -    +
                                                                      1 2
                                                                 6 ^
                        2
                 1500 p -  10 p -  56 000 $ 0  -  +  -            6     1  0  +   -     -     +    +
                                                              (x - 2)(x -  4)
                                              0
                                 p
               İşaret  tablosuna  göre  1500 - 10 p -  56 000 $   eşitsizliğinin
                                      2
               çözüm kümesi  ÇK =  [,70 80  olur. Toplam hasılatın en az         Çözüm
                                 ]
               56 000 Türk lirası olması için şarj cihazı 70 Türk lirasından ucuz,
                                                                                             ^
               80 Türk lirasından pahalı satılmamalıdır.     Ceren ve Masal'ın belirlediği sayının değer aralığı  -  , 4 -  1h  olur.
                                                                                                   113
   110   111   112   113   114   115   116   117   118   119   120