Page 548 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 11 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

CEVAP ANAHTARLARI
için mücadele ederdim. Satıcı olsaydım böyle bir hileye başvur- 2. Kahraman hızlı kararlar alabilen biridir.
mazdım. İşimi dürüst yapar ve helal yoldan para kazanmaya
çalışırdım. Ertesi günü, dilediğim yerde de, biraz geç olsa bile, yine de bir iş
bulabileceğimi, yüreğimden kalkıp boğazımı tıkayan bir heyecan
2. İnsanlar birbirine karşı dürüst olmalıdır. Gündelik hayatta içinde düşündüğümün ertesi günü, bir kâğıda iki üç satırla özür
bunun birçok örneğine rastlıyoruz. Özellikle internet ortamın- dilercesine bir şeyler yazdım, gereken kimsenin masasının üzerine
da bunu çok fazla görmekteyiz. Aynı ürün farklı sitelerde farklı bıraktım.
fiyatlarla satılıyor. Gelen ürünler hileli olabiliyor. Bu da insanla-
rın güven duygusuna zarar veriyor. 3. Olası cevaplar: 1) Değişiklik gösterebilirdi çünkü dostluklar
kurmak yabancı bir şehre uyum sağlayabilmek konusunda
3. Güven kavramı başkahraman açısından da sorun oluştur- faydalı olabilir.
maktadır. Çünkü o da komşu kadına doğruyu söylememiştir. 2) Bence yakın bir arkadaşı olması gitme kararını etkilemezdi.
Dolayısıyla o da komşusunu aldatmış, ona olayları olduğu gibi
anlatmamıştır. Bana yapıldıysa ben de yaparım, demek yanlıştır. Çünkü yalnız olmaktan değil, çalıştığı şehrin memleketine uzak
olmasından ve işinin çok yoğun olmasından, zamanın çok hızlı
Önemli olan yaşananlardan ders almak, özümüzdeki doğruluğu
öne çıkarmaktır. ve yaşanmamış gibi geçmesinden şikayetçidir.
4. Birbirine güvenmeyen fertler arasındaki etkileşim, ister istemez 4. Olası cevaplar: Evet vermektedir. Kahramanın ekonomik du-
rumu çok kötü olmamakla birlikte, doğup büyüdüğü şehirde
topluma da sirayet eder. Sonuçta topluma güvenmeyen ve onun
ilkelerine uymayan bir fert hayata olumsuz bakar. Olaylara nasıl olduktan sonra daha kötü şartlarda çalışmayı göze aldığı için
çok da iyi değildir.
bakarsak da öyle görmeye başlarız.
5. Olası cevaplar:
Etkinlik No: 40 1) Böyle bir yolculukta insanlarla sohbet etmeyi tercih ederdim
çünkü kitap okumaya her zaman vakit bulabilirim ama farklı
1. Kahramanın toplum içinde ötekileştirildiğini, kendini güvensiz insanlarla tanışmak, onlarla sohbet etmek için her zaman
hissettiğini anlatmaktadır. Yazar, kahramanın konuşmalarında- fırsatım olmaz.
ki yarım kalmış cümlelerle bize bu durumu hissettirmektedir.
2) Bu tür uzun yolculuklarda kitap okumayı sevdiğim için ben
2. Hikâyedeki başkahraman yolcular ne der, diye düşündüğü için de kahramanın yaptığını yapardım.
üstüne gelen zorluklarla mücadele edemez ve bulunduğu or- 3) Bir süre insanlarla sohbet eder daha sonra da kitabımı okur-
tamdan kaçmak ister. Hikâyenin sonunda da pişmanlık yaşar. dum. Böylece hem yeni insanlar tanımış hem de kitabımı
3. Yazar, büyük şehirde yaşam mücadelesi veren insanların yarım okumuş olurdum.
kalmışlığını belki de tamamlanmamış bir para miktarıyla anlat-
maya çalışmıştır. Etkinlik No: 43
4. (Kişisel yoruma göre cevaplar değişebilir.) 1. Hikâyede sokakta yaşayan kimsesiz, hamal, uşak gibi kahra-
Kahraman sessizce çekip gitmezdi, şoföre yaklaşıp hakkını helal manların dramı anlatılmaktadır. Bu insanların kimsesizliği ve
et, hakkında kötü düşünmüşüm, derdi. bunun sonucunda da birbirlerine sahip çıkarak hayata tutun-
maya çalışan insanlar oldukları anlatılmaktadır.
Etkinlik No: 41 2. Evet, bu insanlar her an sokaklarda karşılaşabileceğimiz gerçek
kişilerdir. Yatacak yeri olmayan, ailesinden ayrı düşmüş kimse-
1. Anlatıcının şehre inmek için bir arabaya binmesi ve şofö- siz insanlardır. Yazar bu kişileri eserine konu edinerek toplum-
rün yanındaki koltuğa oturması daki kanayan bir yaraya parmak basmak istemiştir.
Arabanın bir köye uğraması 3. Bu kişilerin ruhsal durumları pek iyi değildir. Çünkü sürekli
Köyde boğazını arı sokmuş bir gencin arabaya bindirilmesi hor görülen, hırpalanan ve kimsenin umursamadığı kişiler
Gencin testiden su içerken arı tarafından boğazının sokul- olduğu görülüyor. Yaşadıkları çevreye uyum sağlamışlardır.
duğunun öğrenilmesi Kendilerine yatacak ortak yerler bulmuşlar ve birlikte hayata
Yol üstünde doktor tabelası olan bir yere uğranması ama o tutunmak için mücadele vermeye çalışıyorlar.
doktorun da hayatını kaybettiğinin öğrenilmesi Etkinlik No: 44
Din adamından dua istenmesi
Anlatıcının sanki kendi boğazını arı sokmuşçasına koşarak 1. Hikâye, yabancı bir memleketin bir kasabasında, bir sokakta
uzaklaşması geçmektedir. Anlatıcının, yalnızlık ve memleket özlemi çektiği-
Anlatıcının akşam evine dönerken aynı köyden bir genci ni bize hissettirmektedir.
testi ile aynı şekilde su içerken görmesi 2. Anlatıcı, kurguladığı bu sokağı belki de memleketinde yaşadığı
bir sokağa benzetmektedir. Bu benzerlik onu ayakta tutmuş ve
2. Hikâye, gencin yolda uğradıkları doktor tarafından veya hasta- ruhsal olarak çökmesine engel olmuştur.
neye yetiştirilerek tedavi edilmesi şeklinde sonuçlandırılabilir.
Bunların yanında farklı sonuçlar da yazılabilir. 3. Juju zincirliyken tutsaktır lakin beslenme ve barınma problemi
yaşamaz, arkasında onu tutan Senegalli bir bakıcısı vardır. Juju
3. Hikâyede mekân Lübnan’ın köyleridir. Zaman ise yazarın bu zincirden kurtulup özgürlüğe kavuşur ama özgürlüğün bir
bölgede yaşadığı yıllar olan 1930-1937 yılları arasıdır. Mekân bedeli olduğunu öğrenmiş olur.
olarak Lübnan’ın seçilmesi ve bu yörede var olan testi ile su 4. Anlatıcı, zincir ifadesini bir sembol olarak kullanmıştır. Bu
içme alışkanlığının anlatılması mekân-olay örgüsü ilişkisini ifadeyle yeterince güçlü olmayanlar ve rahatından ödün ve-
ortaya çıkarmaktadır. Hikâyede 1930’lu yılların Lübnan’ı anlatıl- remeyecek olanların esaretten kurtulup özgür olamayacağını
maktadır. Hikâyede anlatılan yolculuk, doktor ve hastane arama anlatmak istemiştir.
o yıllardaki Lübnan’ın sosyal durumunu yansıtmaktadır. Bu da
zaman ve olay örgüsü ilişkisini göstermektedir.
Etkinlik No: 45
Etkinlik No: 42
1. Zaman 1940-1950’li yıllardır. Uyuz tedavisinde kullanılan
1. Olası cevap: Kahraman, büyüdüğü şehirden çok farklı özellik- kükürtlü ilaç, hikâyenin dili ve hikâyenin yazarının bu yıllarda
eser vermesi zamanı bulmamıza yarayan unsurlardır.
lere sahip bir şehre taşınmış ve burayı yadırgamıştır. Yedi sekiz
ay geçmesine rağmen buradaki şartlara uyum sağlamakta zor- 2. Metindeki olay gerçek hayatta karşımıza çıkabilecek bir za-
lanmıştır. Ayrıca çalışma şartlarının zorluğu sebebiyle kendine manda gerçekleşmektedir. Yukarıdaki bölümde ise yazar, bu
vakit ayıramamaktan şikâyetçidir. Geç saatlere kadar çalıştığı zamanın içinden hayalî bir zamana geçiş yapmıştır. Buna zaman
için özel yaşantısına gereken özeni gösterememektedir. içinde zaman diyebiliriz.

546