Page 593 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 593
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 11
CEVAP ANAHTARLARI
2. Kelimeler Eş Anlamlısı Cümle geliştiriyorum. Bilim teknik dergilerini, teknoloji sayfalarını ve
bu alandaki değişimleri takip ediyorum. Bilgilerimin güncel
Zaman Vakit Vakit artık kalmadı. kalmasını sağlıyorum. Bu alanda öne çıkan insanlar ile iletişim
Vatanseverlik konulu hâlindeyim. Bu alanda düzenlenen yarışmaları takip ediyorum.
Hikâye Öykü öykü yarışmasına ka- Sosyal medya platformunda bu alan ile ilgili gruplara üyeyim.
tıldım. Bu alanda yazılmış kitapları, özellikle robotik kodlama ve yazı-
lım sahasında zirveye çıkmış kişilerin biyografilerini okuyorum.
Hayat Yaşam Yaşamın kıymetini
bilmeliyiz. 3. Dil, bir toplumun aynasıdır. Bundan dolayı dil, dönemin kül-
türel özelliklerini yansıtır. Yazarın “cürüm” kelimesini tercih
Ecel Ölüm Ölümsüzlüğü tattık bize etmesi o dönemin kültürel yapısını göstermektedir. Yazarın
ne yapsın ölüm! yetiştiği ve yaşadığı dönemde Osmanlı Türkçesinin etkisi hâlen
Yıl Sene Seneler çok hızlı geçti. devam etmekteydi. Osmanlı Türkçesinin etkisiyle Arapça ve
Farsça kelimeler kullanılıyordu. Dilde sadeleşme başlamıştı.
3. Yol: Malatya - Elazığ yolunda çalışmalar hızla devam ediyor. Tarık Buğra iki dönemi de yaşadığı için her iki dönemin etkile-
Aşk : Aşk bir askerdir sabahları yalnız ve hüzünlü. Sevgi: Bu rini yazarın dilinde görmek mümkündür.
yemeğe sevgimi kattım. 4. Yazarın çocukluğunda anneler çocukları uyutmak için ilahiler
4. Metinde yaş, yazı ve ben kelimeleri eş sesli kelimelerdir. Yaş: El- okuyorlarmış. Bugünün anneleri de çocuklarını uyutmak için
ninniler ve türküler söylüyorlar ama o dönemden farklı olarak
bisesi yaş olduğundan Yusuf hastalandı. Yazı: Annemle köydeki hikâyeler ve masallar da okuyorlar. Bugün genel olarak Batı
yazıya gittik. Ben: Yüzündeki ben ona ayrı bir güzellik veriyor. kaynaklı hikâyeler tercih edilmekte. Ayrıca bugünün anneleri
5. Kelimeler Zıt Anlamlısı Cümle video paylaşım sitelerinden şarkılar, masallar, hikâyeler açıp
çocuklarına dinletiyorlar.
Tembel Çalışkan Mustafa çalışkan bir 5. Yazarın gençlik döneminde bilgiye ulaşmanın biricik kaynağı
öğrenci idi. okumaktı. Bundan dolayı öğrenmek için birincil kaynak olan
Onların yaptıkları bizde okuma, insanların hayatlarında önemli bir yere sahipti. O dö-
Sevgi Nefret nemde kitaba sahip olmak da pek güç bir işti. Bir kitabı bulup
nefret uyandırdı.
Vurdumduy- Duygulu bir kişi olduğu satın almak her zaman mümkün olmuyordu. Bundan dolayı
kitaplar ödünç alınarak okunuyordu. Bugün bilgi kaynakları-
maz Duygulu söylenirdi. nın çeşitlenmesi ve bu kaynaklara ulaşma kolaylığına rağmen
Açıkça Gizlice Gizlice ülkeye giriş okumanın önemi gölgelenmiş durumdadır. Kitap eski önemini
kaybetmiştir. Bu da okumaya olan rağbeti azaltmaktadır. Ay-
yaptı.
gereçleri, dijital oyunlar gençlerin okumasını olumsuz yönde
Var Yok Yok ki bizim derdimizle rıca teknolojik gelişmeler, internet, sosyal medya, iletişim araç
dertleşen.
etkilemektedir. Bütün bunlara rağmen yazmaya hâlâ rağbet
var. Zira sosyal medyada, dijital platformlarda, blog sitelerinde
Etkinlik No.: 238 yazılanlara gençlerimiz büyük bir ilgi gösteriyor. Ama iletişim
teknolojisindeki hız, yazmanın kurallarını değiştirmiş, cümleler
1. Muhtemel cevap: Öğrenciler, karar alma irade ve sorumluğunu ve kelimeler kısalmış durumda.
gösterdiklerini ve hedeflerine ulaşmak için neler yaptıklarını
ifade ederler. Etkinlik No.: 239
Örnek 1: Ben adaleti tesis eden başarılı bir hukukçu olmak
istiyorum. Bunun için kendimi çok yönlü geliştirmem gerekti- 1. Mülakat yazarının gündemde olan önemli bir konu ile ilgili
ğini fark ettim. Bu hedefime ulaşmak için düzenli ve planlı bir sorular sorması ve aldığı cevapları gazetede yayımlaması müla-
hayatımın olması gerekiyor. Her gün aynı saatte kalkıp, aynı kat türünün en önemli özelliğidir. Güncel olmayan, toplumun
saatte ders çalışmaya hatta aynı saatte kitap okumaya karar ver- ilgisini çekmeyecek konularda mülakat yapmak okuyucuya
dim. Çok okuyan, muhakeme eden biri olmalıyım çünkü iyi bir ilginç gelmeyecek ve mülakat okunmayacaktır. Okuduğumuz
üniversiteye yerleşmem gerekiyor. Üniversite seçme ve yerleştir- mülakatta da ülkemizin en önemli yazarlarından biri ile röpor-
me sınavlarında alacağım puanı ve tercih edeceğim okulu belir- taj yapılması okuyucunun ilgisini çekmiş ve metnin okunurlu-
ledim. Kaç soru çözeceğimi belirledim. Bütün bunları yaptığım ğunu artırmıştır.
plan doğrultusunda gerçekleştiriyorum. 2. Ben bir mülakat yapsaydım COVID-19 salgınında büyük bir
Örnek 2: Bu konuda henüz herhangi bir karar vermedim. Ama mücadele örneği gösteren, yaptığı örnek devlet adamlığı ile tüm
bu andan sonra geleceğe dair düşüncelerimi ve hayallerimi dünyanın takdirini kazanan “Sağlık Bakanı Fahrettin Koca” ile
hayata geçirecek kararlar vereceğim. Verdiğim kararın gerekleri mülakat yapardım. Çünkü 2020 yılı dünyamız ve ülkemiz adına
doğrultusunda yapacaklarımı planlayacağım. kâbus bir yıl olarak geçti. Ülkemizde hâla devam eden pandemi
2. a) Kendini yetiştirebilir: Yazar bugün yaşıyor olsaydı yine ken- sürecinde büyük sıkıntılar yaşadı. Bu büyük felaketi daha az
dini yetiştirirdi. Kişinin kendini yetiştirmesi ve geliştirmesi hasarla atlatmamızda büyük emeği olan Bakanımız ile mülakat
için kitap okuması, araştırma yapması, bilgi sahibi kişilerin yaparak onun şahsında tüm sağlıkçıların fedakârca mücadelesi-
etrafına pervane olması gerekir. Bu sayılanların hepsini ni tüm ülkeye anlatırdım.
bugün fazlasıyla yapabilir. Teknik gelişmeler kitap okumayı, 3. Okuduğumuz mülakattan da anladığımız üzere Sabahattin Ali,
araştırma yapmayı, bilgiye ve sahiplerine ulaşmayı kolaylaş- ülkemizin yetiştirdiği en önemli yazarlardandır. Türkiye’de edebi-
tırır. Dijital kütüphaneler, kitap siteleri, e-kitap uygulamaları, yatın ilerlemesi ve halka ulaşması için hep mücadele etmiş biridir.
kitap okuma uygulamaları kitap okumayı kolaylaştırır. Hatta Dünya ve Türk edebiyatlarını çok iyi bilen, edebiyatı halka hizmet
eski dönemlerde ulaşmanın mümkün olmadığı eserlere ve cehaletle mücadele olarak gören önemli bir yazarımızdır.
bugün daha rahat ulaşılabilirdi. 4. Muhtemel 1. cevap: Herhangi bir konuda birileri ile mülakat
Kendini yetiştiremezdi: Yazar bugün yaşasaydı kendini yapsaydım mülakatımı kesinlikle sosyal medyada yayımlardım.
bahsedilen dönemdeki gibi yetiştiremezdi. Çünkü bugünkü Çünkü günümüzde en önemli iletişim aracı sosyal medyadır.
teknolojik gelişmeler yazarı okumaktan, araştırma yapmak- Bence sosyal medya aracılığı ile mülakatım daha hızlı bir şekil-
tan alıkoyardı. Televizyon, internet ve iletişim teknolojileri, de daha fazla insana ulaşacaktır.
dijital oyunlar zamanının büyük bir kısmını alırdı. Bundan Muhtemel 2. cevap: Mülakatımı kesinlikle yazılı medyada
dolayı okumaya, araştırmaya vakit bulamazdı. yayımlardım. Çünkü günümüzde sosyal medyayı kullanmayan
b) Öğrenciler ilgilerine, hedeflerine, kişilik özelliklerine göre ülkemizde birçok insan bulunmaktadır. Yazılı medyaya ise
kendini hangi alanda yetiştirdiğini veya yetiştireceğini ifade ülkede ulaşım daha kolaydır. Böylece yazılı medya aracılığı
eder. Örnek: Robotik kodlama ve yazılım alanında kendimi mülakatım daha fazla insana ulaşacaktır.
591