Page 133 - Biyoloji - 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

61 BİYOLOJİ 12 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

4. Aşağıdaki grafik, farklı giberellin konsantrasyonlarında tohumların çimlenme sonuçlarını göster-
mektedir. Grafiği inceleyerek giberellin konsantrasyonu ile tohumların çimlenmesi arasında nasıl
bir ilişki olduğunu açıklayınız. Giberellin konsantrasyonunun 50 ppm ve 200 ppm olduğu zaman
çimlenen tohum yüzdelerini karşılaştırınız.
Bitkiler çevreden gelen ışık, yer çekimi ve çeşitli kimyasal maddeler gibi uyarılara karşı tepki verir. Bir
Ç mlenen tohum yüzdes 40 termiş olduğu bu tepkilere tropizma denir. Tropizma olayında bitki kısımları büyüme yönünü değiştiren
bitkinin kök, gövde ve yaprak gibi kısımlarının gelen uyarılar yönünde veya onlardan uzaklaşarak gös-
60
bir davranış sergiler. Kökün aşağıya doğru, gövdenin ise tersi yönde yukarıya doğru büyümesi genel bir
olaydır. Bitkilerin yer çekimine karşı yapmış olduğu harekete “jeotropizma” denir.

20
mek amacıyla yapılan bir deney verilmiştir. Deneyi yaptıktan sonra aşağıdaki soruları cevaplayınız.
0 Yönerge Aşağıda bitkinin bir kısmı olan kökün büyümesi üzerine yer çekiminin etkisini (jeotropizmayı) göster-
0 100 200 300
G berell n konsantrasyonu (ppm)
Gerekli Malzemeler
4 adet önceden ıslatılmış mısır tohumu, 1 petri kabı, filtre kâğıdı, bant ve cam kalemi
İzlenecek Yol
1. Islatılmış mısır tohumlarını petri kabına şekilde gösterildiği gibi yerleştiriniz. Tohumları ıslak filtre
kâğıdından bir şerit ile tutturunuz. Şekil I’de görüldüğü gibi tohumların sivri uçları içe dönük olacak
şekilde yerleştiriniz.

5. Çevresel bir faktör sonucu mutasyona uğrayan bir bitkide giberellin sentezlenememektedir. Buna
göre bitkide giberellin sentezlenememesinin bitkiye etkisi nasıl olur? Bu bitkiye dışarıdan giberellin
uygulaması yapılırsa nasıl bir sonuç alınabileceğini açıklayınız.
A

Islak kurutma
kâğıdı
Ç B

Mısır tohumu

6. Aşağıdaki grafik, bitkilerin kök ve gövdelerinde hücre büyümesinin uyarılmasının veya engellenme-
sinin oksin konsantrasyonundaki artışla nasıl değiştiğini göstermektedir. X konsantrasyonundaki
oksin hormonunun bitkinin kökü ve sürgün kısımlarında meydana getirdiği değişimleri grafikten C Destek
hareketle açıklayınız.
X

Şekil: Mısır tohumlarının petri kabına yerleştirilmesi

Kök Sürgün 2. Petri kabının kapağını kapatıp kenarlarını bant ile yapıştırınız. Bir cam kalemi kullanarak tohumları
Hücre büyümes 0 3. Petri kabını karanlık bir yere dik olarak yerleştiriniz ve bir bantla yere yapıştırınız.
A, B, C ve Ç harfleriyle işaretleyiniz.

4. Petri kabının bir şemasını kareli bir kâğıda çiziniz. Kök ve sürgünün (filizin) büyüme yönünü göster-
mek için farklı renkler kullanınız.
5. İki gün sonra kapağı açınız. Kök ve filiz uçlarını mürekkeple işaretleyiniz. Filtre kâğıdına da 1-2
damla su damlatınız. Kapağı tekrar kapatarak petri kabını ¼ devir saat yönünde çeviriniz.
Oks n konsantrasyonu 6. Filizleri iki gün daha büyümeye bırakınız ve gözlemlerinizi şemanıza kaydetmeye devam ediniz.

132
Hazırlayan: Hülya TOKGÖZ