Page 153 - Biyoloji - 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

71 BİYOLOJİ 12 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

6. Stomaların açılma mekanizmasını gösteren aşağıdaki şemada boş bırakılan yerleri tamamlayınız.
Işık

2 3
............
CO 2
1 Yönerge Aşağıda verilen görsel ve metinden yararlanarak soruları cevaplayınız.
pH ............
Yaprak çer s ndek Arkada Kalburlu
fotosentet k hücre hücre boru Ks lem
........... ATP harcanarak stoma H O
2
+ Ks lem
Koful ve
oem
arasında
.................... Kaynak suyun H O
2
Kloroplast eker akı ı
Turgor basıncı .............
H O
eker çözelt s n n 2
Stoma ............. kaynak bölges nden
havuz bölges ne
2. Yönerge Stomaların ışıkta açık, karanlıkta kapalı olmaya uymayan durumları vardır. Bu durumun birkaç doğru akı ı H O
2
örneği aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tabloyu inceleyerek aşağıdaki soruları cevaplayınız. Kök hücres Arkada
hücre
Bitki Örnekleri Stoma Durumları Floem H O
ve
ks lem
Patates, bal kabağı, soğan, lahana Güneş battıktan sonra üç saat açık arasında 2
suyun
At kuyruğu Solma evresinde bile sürekli açık akı ı
H O
Tahılların çoğunda Gün boyu yalnızca 1-2 saat açık 2
Havuz Ks lem
Kurak yörede yetişen çoğu çayır bitkilerinde Kapalı
7. Stomaların açılması için bekçi hücrelerinin osmotik basınçlarının arttırılması gereklidir. Bu da fo-
tosentez ile besin üretilerek gerçekleştirilir. Yukarıdaki tabloda verilen bazı bitki gruplarında güneş Görsel: Fotosentez ürünlerinin taşınması
battıktan sonra stomaların açık olduğu görülmektedir. Güneş ışığı olmadan fotosentez yapılamaya- Su ve inorganik maddeler bitki kökleri tarafından topraktan alınıp yapraklara doğru ksilemle taşı-
cağı için stomaların bekçi hücrelerinin osmotik basıncı nasıl arttırılır?
nırken fotosentez sonucu üretilen şekerler, yapraktan köklere doğru ya da köklerde depolanmış şeker
sindirilerek köklerden diğer organlara doğru floemle taşınmaktadır. Şekerler sadece kullanılmak üze-
re büyüyen gövde ve kök uçlarına taşınmakla kalmaz, aynı zamanda meyve, tohum, sap ve kök depo
8. Tablodaki son iki bitki grubunda stomaların kapalı olmasına neden olan etkenin ne olduğunu düşü- parankiması gibi depolama bölgelerine de taşınır. Floemde maddelerin nasıl taşındığıyla ilgili birçok
nürsünüz? Düşüncelerinizi açıklayınız. hipotez öne sürülse de ilk kez 1927’de Alman bitki fizyoloğu Ernst Münch tarafından ortaya atılan ve o
günden bu yana yeni bilgilerle güncellenen, kalburlu borularda uzun mesafeli organik besin taşınması-
nı açıklayan basınç akış hipotezi, en çok kabul gören hipotez olmuştur.
Floemin öz suyunun analizi sonucunda %10 - 25 kuru madde içerdiği ve bunun da çoğu bitkide %90'dan
9. Stomaların a durumundan b durumuna geçmesini sağlayan faktörlerin grafiklerini aşağıya çiziniz. fazlasının şeker ve genelde sükroz olduğu tespit edilmiştir. Buna ek olarak amino asitler, çeşitli protein
Kom u hücre ve RNA’lar, bazı hormonlar ve magnezyum, fosfat, potasyum ve klor gibi inorganik çözünür maddeler
de floemde taşınmaktadır.
Stoma bekç
hücreler İnce çeper
Kalın çeper
1. Bakla bitkisinin bir yaprağı radyoaktif karbon taşıyan karbondioksit
CO
Kloroplast 2 gazına maruz bırakılmış ve daha sonra bu radyoaktif karbon atomu
önce bitkinin gövdesinde floemde daha sonra bitkinin köklerinde ni-
şasta içerisinde tespit edilmiştir. Radyoaktif karbonun bitkinin kök-
a) Kapalı Durum b) Açık Durum lerinde nişasta molekülünde görülmesini nasıl açıklarsınız?
Stoma hücreler nde
K yonu pH N asta
+

N asta

Zaman Zaman Gl koz

152
Hazırlayan: Aylin BARDAKÇI