Page 156 - Biyoloji - 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü BİYOLOJİ 12 73

3. ÜNİTE > Bitki Biyolojisi Kazanım 12.3.2.3. Bitkilerde fotosentez ürünlerinin taşınma mekanizmasını açıklar.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi
Etkinlik İsmi BİYO-YOLCULUK 20 dk.

Amacı Bitkilerde fotosentez ürünlerinin taşınma mekanizmasını açıklayabilme. Bireysel

Yönerge Aşağıdaki metin ve görselden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Kara hayatına uyum sağlamış, gelişmiş bitkilerde suyun ve suda çözünmüş hâlde topraktan alınan mad-
delerin toprak üstü organlara iletimi ve yaprakta fotosentez sonucu meydana gelen maddelerin diğer
organlara taşınmasını iletim dokusu gerçekleştirir. İletim doku ksilem ve floem olarak iki kısımdan olu-
şur. Ksilem, topraktan alınan suyu ve bu su içinde çözünmüş olan inorganik maddeleri bitkinin üst
bölümlerine iletir. Ksilemde kökten yapraklara doğru tek yönlü iletim vardır. Madde iletimi gerçekle-
şirken enerji harcanmaz. Floem, yapraklarda fotosentez ile meydana gelen organik maddelerin bitkinin
diğer kısımlarına taşınmasını sağlayan yapıdır. Madde taşınması çift yönlüdür. Canlı hücrelerden oluşur.
Madde alışverişi gerçekleşir. Bu yüzden taşıma hızı, ksilemden daha yavaştır. İletimde hem aktif taşıma
hem de pasif taşıma etkilidir.

Çok sayıda ya halkası

Kamb yum
Floem tabakası
Sert odun

Görsel 1: Gövdenin enine kesiti

Arkada Kaynak
hücre
hücres
Su Su
2 1
Bes n

n akı yönü 3 önü

Ks lemde suyu Ks lem (odun boruları) Floem (kalburlu borular) Basınç akı y

Havuz
Arkada
hücres hücres

4 Bes n

5
Su

Görsel 2: Gövdede su ve besin maddelerinin izlediği yol

155