Page 224 - Biyoloji - 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 224

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü                                           BİYOLOJİ 12


                                                CEVAP ANAHTARLARI
             3.  Solunum sonucu oluşan CO  miktarına ya da ortamdaki oksijen   5.  Fotosentez     : 1, 2, 3, 7, 8, 10, 12
                                 2
               miktarındaki değişime ihtiyaç vardır.          Oksijenli Solunum : 4, 5, 6, 8, 9, 11
             4.  A düzeneğini kullanır. Aşağıda reaksiyonda görüldüğü gibi  karbon-  6.
               dioksitteki ağır karbona, fotosentez ürünü olan glikozda rastlanır.  BAKTERİYORODOPSİN
                  Tepk meye  6CO
                  g renler     2          12H O
                                            2
                  Ürünler    C H O     6H O  6O                  YOK        YOK       VAR     ATP üret m  YOK,
                             6  12  6   2     2
                                                                          +
                                                               ATP sentetaz yok  H ’ler  ta ıyacak  Isı üret m  VAR
                                                                         Proton pompası yok
             5.  Aşağıdaki reaksiyonda görüldüğü gibi karbondioksitteki işaretli
               oksijene hem üretilen glikozda hem de fotosentezde ürün olarak   7.  Elektron taşıma sistemi protonları (H ) mitokondri matriksin-
                                                                                       +
               çıkan su moleküllerinde rastlanır.             den zarlar arası bölgeye ve kloroplast stromasından tilakoit boş-
                  Tepk meye  6CO                              luğuna pompalar ve proton yoğunluk farkı oluşmasını sağlar.
                  g renler     2          12H O
                                            2
                                                             Etkinlik No.: 52 - Yapım ve Yıkım
                  Ürünler    C H O 6   6H O  6O 2          1.  a fanusundaki bitki fotosentez yapmakta ve hem kendisine hem
                                        2
                               12
                             6
                                                              de şapkalı mantara yetecek kadar oksijen üretmektedir. Bitkinin
             6.  Aşağıdaki reaksiyonda görüldüğü gibi atmosfere verilen oksije-  ve şapkalı mantarın ürettiği karbondioksit ise fotosentezde kulla-
                                                              nılmaktadır. Bu yüzden fanustaki CO2/O2 oranı değişmez.
               nin işaretli olması beklenir.
                                                              b fanusundaki bitki aydınlık bir ortamda fotosentez yapmakta-
                  Tepk meye  6CO                              dır. Bu fotosentez sonucunda fanustaki CO2 oranı azalmakta, O2
                  g renler     2          12H O               oranı ise artmaktadır. CO2/O2 oranı zamanla azalacaktır.
                                            2
                                                              c fanusunun içindeki fare tek başına O2 alıp CO2 vereceğinden
                  Ürünler    C H O     6H O  6O
                             6  12  6   2     2               fanusun içindeki CO2/O2 oranı artacaktır.
                                                           2.  Solunum esnasında üretilen CO2 atmosfere verilmez, atmosfer-
             7.  C düzeneğiyle ispat edilir.                  den de CO2 alınmaz. Fotosentez esnasında üretilen O2 de atmos-
                  Tepk meye  6CO                              fere verilmez ve atmosferden de O2 alınmaz. Bitkinin fotosen-
                  g renler     2          12H O               tezle ürettiği besin solunumda kullanılır. Dolayısıyla bitkinin
                                            2
                                                              ağırlığı değişmez.
                  Ürünler    C H O     6H O  6O            3.  *Her ikisinde de ETS elemanları görev alır.
                             6  12  6   2     2
                                                              *Her ikisinde de ATP üretimi ve tüketimi vardır.
              Etkinlik No.: 51 - Enerjinin Dönüşümü           * Her ikisinde de enerji dönüşümleri gerçekleşir.
             1.            Kloroplast                         * Her ikisinde de  enzimli tepkimeler gerçekleşir.
                                                              * Her ikisinde de hidrojen ve elektron taşıyıcısı (NAD, FAD ya
                  I IK                                         da NADP) kullanılır.
                                        Gl koz + O 2       4.  I. fanustaki  mum bir süre yandıktan sonra sönecektir. Çünkü
                                                              mumun yanması için oksijene   ihtiyaç vardır ve fanustaki oksijen
                                                              tükendiğinde mum da söner.
                                                              II. fanustaki mum ise  uzun süre yanar. Çünkü fanustaki bitki
                            CO + H O                          CO2’yi kullanır ve  yerine O2 verir. Ürettiği O2 de yanma olayında
                                2
                             2
                                                              görev aldığı için alev varlığını devam ettirir. Dolayısıyla II. fanus-
                                                              taki mum daha uzun süre yanar.
                                     M tokondr   ATP       5.  Glikoz molekülü hücre içine girdikten sonra sitoplazmada gli-
             2.  Birçok canlı oksijenli solunum yapar. Atmosfere verilen CO 'i   koliz tepkimeleriyle pirüvik aside kadar parçalanır. Pirüvik asit
                                                       2
               kloroplasta sahip olan bitkiler ışık yardımıyla  organik maddelere   mitokondride yıkılarak Krebs döngüsü tepkimelerine katılır. Bu-
               dönüştürür. Bitki örtüsü yok edildiği takdirde CO  tüketilmeye-  rada moleküllerden karbon, karbondioksit olarak ayrılır. Nefes
                                                2
               cek ve CO  dengesi bozulacaktır. Oksijenli solunum için gerekli   verme ile bu karbondioksit atmosfere, oradan da bitkinin stoma-
                      2
               besin ve oksijen ancak su ekosistemlerindeki alg ve bazı bakteri-  larından fotosentez yapan hücrelerine kadar ulaşır. Karbondiok-
               lerce kısmen yapabilecektir.                   sit, kloroplastın stroma sıvısının içinde Calvin döngüsü tepkime-
             3.  - O  li solunumda üretilen CO  fotosentezde kullanılır fakat CO 2   leriyle glikoza dönüşür.
                                   2
                 2
                yeterli gelmediği için atmosferden CO  alınır.
                                         2
               - Fotosentez ürünü O ’nin bir kısmı O ’li solunumda tüketilir,     Etkinlik No.: 53 - Bitkisel Olaylar
                              2
                                         2
                büyük bir kısmı atmosfere verilir.         1.  A ve Ç bölgelerinde fotosentez hızı < solunum hızı olduğundan:
               - Fotosentezde üretilen besinin bir kısmı solunumda tüketilir,   Solunumda üretilen CO , fotosentez için fazla gelir ve fazla olan
                                                                             2
                geriye kalan besin yapıya katılır ve depo edilir. Bundan dolayı   CO ’in bir kısmı da atmosfere verilir. Fotosentezde üretilen O
                                                                2
                bitkide ağırlık artışı olur.                  yeterli gelmez, atmosferden O  alınır.   2
                                                                                 2
             4.  - O 'li  solunumda üretilen CO  atmosfere verilir  ve  fotosentez   B ve C bölgelerinde fotosentez hızı > solunum hızı olduğundan:
                                   2
                  2
                için fazladır.                                Solunumda üretilen CO  atmosfere verilmez, tekrar fotosentezde
                                                                             2
               - Fotosentez hızı az olduğu için O  yeterli gelmez, atmosferden   kullanılır. Ancak CO  yeterli gelmediği için atmosferden CO  alınır.
                                                                          2
                                                                                                   2
                                      2
                O alınır.                                     Fotosentezde üretilen O ’nin bir kısmı O ’li solunumda tüketilir,
                                                                             2
                                                                                        2
                  2
               - Üretilen besin solunumda kullanılana göre az olduğu için ağır-  O ’nin fazlası atmosfere verilir.
                                                               2
                lık azalmaya başlar.
                                                                                                   223
   219   220   221   222   223   224   225   226   227   228   229