Page 56 - Biyoloji - 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü BİYOLOJİ 12 24

1. ÜNİTE > Genden Proteine Kazanım 12.1.2.4. Genetik mühendisliği ve biyoteknoloji uygulamalarının insan hayatına etkisini değerlendirir.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi, Tahmin Etme Becerisi
Etkinlik İsmi BİYOTEKNOLOJİ HAYATIMIZDA 30 dk.

Amacı Biyoteknolojiyle ilgili çalışmaların insan hayatındaki etkileri bakımından çıkarımlarda bulunabilme. Bireysel

Yönerge Aşağıdaki görsel ve metinden yararlanarak soruları cevaplayınız.

E. col
Fare

DNA zolasyonu
Plazm t DNA

Endonükleaz
Hedef gen n seç l m
İnsül n gen
L gaz

B rle t rme
İnsül n gen ta ıyan
plazm t

Rekomb nant plazm t n
hücreye aktarımı

E. col İnsül n üreten E. col

Görsel: Rekombinant DNA teknolojisi

Biyoteknoloji, en genel şekliyle sorunların çözülmesi ve yararlı ürünlerin üretilmesi amacıyla biyolojik süreç-
lerin kullanılması olarak tanımlanabilir. Biyoteknoloji virüs, bakteri, bitki ve hayvanlar gibi tüm organizma
sınıflarına uygulanabilir. Modern tıp, insan yaşamını doğrudan etkileyen bilimsel ve teknolojik alandır.
İnsanda ve hayvanda insülin oluşumunu sağlayan gen, biyoteknolojik yöntemlerden biri olan rekombinant
DNA tekniğiyle bakteriye yerleştirilebilir. Bu şekilde bakterinin insülin üretmesi sağlanmış olur. Bakteriler
yoluyla insülin üretilmesi kolay ve ucuzdur. Tarımsal biyoteknoloji ise bitkileri veya canlı organizmaları
değiştirmek için genetik mühendisliği, aşılar ve doku kültürü dâhil olmak üzere bilimsel araç ve teknikleri
kullanır. Rekombinant DNA taşıyan canlılara veya başka canlı türünden gen almış canlılara transgenik
canlı denir. Örneğin nergis bitkisinden alınan beta karoten geni, bir bakteri aracılığıyla pirinç bitkisine
aktarılarak pirinç bitkisinin (altın pirinç) beta karoten üretmesi sağlanmıştır. Üretilen bu pirinçle beslenen
toplumlarda A vitamini eksikliğine bağlı hastalıkların (kseroftalmi) önüne geçilmiştir.

1. İnsülin geninin klonlanmasında kullanılan vektör nedir? Vektör olarak tercih edilme sebepleri nelerdir?

55