Page 440 - Türk Dili ve Edebiyatı 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 12

CEVAP ANAHTARLARI
geçen olayları bana göre kendi tasarlamıştır. Eğer tasarlamamış Etkinlik No.: 95
olsaydı kitap roman olmaktan çıkardı.
2. Olası cevaplar: Ben olsaydım karakterlerin gerçek hayat hikâye- 1. Olası cevaplar: Evet, zorluklar insanı güçlendirir. Bazı zaman-
lerinden faydalanırdım. Çünkü yazacağım romanın karakterleri lar hiçbir şey istediğimiz gibi gerçekleşmez. Böyle zamanlarda
gerçek olduğu için onların yaşadığı olayları da olay örgüsüne sorumluluk sahibi olup zorluklar karşısında mücadele etme-
yansıtırdım. Böylelikle okuyucunun gözünde romanın inandırı- miz gerekir. Durmadan, sabırlı hareket edip kararlı bir şekilde
cılığı artar ve okuyucular bu roman aracılığıyla kullanmış oldu- yolumuza devam etmeliyiz. Yaşanan zorluklar, yaşayanların
ğum karakterlerin hayat hikâyelerini de öğrenmiş olurlar. dayanıklılığını artırır. Kişi böylece zihinsel olarak güçlenir. İyi,
Yazacağım romanda gerçek karakterleri kullansam dahi olayları mutlu günler kolaydır; asıl olan zor zamanlarda göstereceğimiz
tasarlardım çünkü bir romanda okuyucu yazarın hayal dünyası- dayanıklılıktır.
nı öğrenmek ister. Onun zihnindeki olay örgüsünün kendisinde Hayır, zorluklar insanı güçlendirmez. İnsanın güçlenebilmesi
bırakacağı etkiyi merak eder. Bu yüzden romanı okur. Bunun için rahat bir yaşantısının olması gerekir. Zorluklar insanı daha
dışında karakterlerin gerçek hayatta yaşadığı olayların esere ol- çok çıkmaza sokar.
duğu gibi alınması eseri roman olmaktan çıkarır. 2. Olası cevap: Mahir Bey, zor dönemlerinde yaşadığı büyük sıkın-
3. Olası cevap: Eğer Gündüz Bey, obanın beyi olsaydı olay örgüsü tılar karşısında çaba gösterip sıkıntılarının üstesinden gelmiş,
büyük değişiklikler gösterirdi. Çünkü onun olaylar karşısında güçlü, çalışkan birisidir.
göstereceği davranışlar ile Osman Bey’in olaylar karşısındaki Derviş Bey, Mahir Bey’e son derece destek olan, çalışkan birisidir.
davranışları büyük farklılıklar arz eder. Örneğin Gündüz Bey 3. Olası cevap: Bu sözü benimseyen bir kişi, toplumda huzurun ger-
pazar halkı için farklı bir davranış sergileyebilirdi. Dolayısı ile bu çekleşmesi için birlik ve beraberlik içinde yaşanması gerektiğine
durumdan tüm roman etkilenirdi. inanır. Böyle bir kişi kederde ve sevinçte çevresindeki kişiler ara-
4. Olası cevap: Bana göre Osman Bey’in yaptığı bu iyiliğe karşılık sında dayanışma ve iş birliğini sağlar. Ona göre bir işe girişilirken
pazar halkı Osman Bey ve obası ile yakın ilişkiler kurmuşlardır. toplum birlikte hareket ederse o işte daha başarılı olunur.
Osman Bey’e karşı sevgi ve saygı artmıştır. Güven ortamı pekişmiş, 4. Olası cevap: Metne ekleyeceğim üçüncü kişi Mahir Bey ile Der-
ticaret Osman Bey’in güvencesiyle gelişmeye başlamıştır.
viş Bey’e karşı çıkan, onlar gibi düşünmeyen biri olurdu. Metnin
sonunda da Mahir Bey ile Derviş Bey’in o kişiye ders verip o
Etkinlik No.: 94
kişiyle uzlaştığı bir akış oluştururdum.
1. Olası cevaplar: Evet, yüklenmiştir. Çünkü o sorudan sonra oku- 5. Olası cevap: Mahir Bey ile Derviş Bey’in hayatlarının geri ka-
yucu olarak bende bir merak duygusu oluştu. Ayrıca o sorudan lanında yaşadıkları köyde daha mutlu ve huzurlu bir şekilde
sonra bir çatışmanın ortaya çıktığını, olaylar arasındaki ilişkiyi yaşamalarını kurgulardım. Birlik ve beraberlikle işe başlanması
de bu çatışmanın şekillendirdiğini söylemek mümkün. gerektiğine inanan kişiler her zaman daha doğru bir hayat yaşar-
Hayır, yüklenmemiştir. Çünkü bu metinde olaylar merak unsu- lar. Bu iki kahramanın heyecanla ve büyük mücadelelerle oluş-
rundan çok sebep-sonuç ilişkisiyle birbirine bağlanmıştır. An- turdukları düzeni devam ettirip metni ona göre sonlandırırdım.
latıcıya sorulan soru da benim merak duygumu çok harekete
geçirmemiştir. Etkinlik No.: 96
2. a) Olası cevap: 1. a) Olası cevap: Anlatıcı ruhundaki yaraları beyaz renklerden
1. Arabacı, Misal ve anlatıcının dolunayın olduğu bir za- oluşan kelimeler seçerek sarmaya, içinde bulunduğu durum-
manda sıtma ağaçlarının altında arabayı durdurması ve dan sıyrılmaya çalışıyor. Olumlu cümleler kullanarak olumlu
arabacının onlara unutamayacakları bir gece olduğunu düşünmeyi ve bu cümlelerin yüreğine dokunmasını amaçlıyor
söyleyip göle doğru yürümesi aslında. Anlatıcı beyaz rengi de temizlik, güzellik, saflık gibi
3. Anlatıcının, arabacının sorusu karşısında şaşırması ve olumlu duyguları çağrıştırdığı için seçiyor.
kaybettiği dakikaları nasıl kazanabileceğini arabacıya sor- b) Olası cevaplar: Ben maviyle ilgili renkleri seçerdim. Çünkü
ması mavi her zaman özgür, dingin ve mücadeleci ruhumu yan-
5. Anlatıcının arabacıyla arasında geçen diyaloğu yanına ge- sıtır. Denizlerin o dalgalı mavi rengini düşünerek o renkle
len Misal’e anlatması ve Misal’in de bu durumu pek ciddi- güçlü bir bağ kurardım.
ye almamasını anlatıcıya ifade etmesi Ben kırmızıyla ilgili renkleri seçerdim. Çünkü yaptığım işler-
b) Olası cevap: Arabacı, anlatıcı ve Misal'in böylece göle ulaşma- de özellikle ekip çalışmalarında ön planda olmayı seviyorum.
ları ve arabacının daha önce söylediği gibi dolunay zamanında Kırmızı da dikkat çekici bir renktir.
göle inmeleri c) Olası cevaplar:
c) Olası cevap: MAVİ KIRMIZI
2. Anlatıcının arkadaşıyla görüşmesi gerektiğini hatırlayıp Gökyüzü Kızıl hava
Misal’le oturdukları kafeden alelacele çıkıp yağmurda Deniz Ateş
koşturması Mavi göz Kırmızı gül
4. Misal’in öğleyin bindiği trende tanıştığı anlatıcıya Avus- Özgürlük Kiraz
Mavi kelebek
Kızgın güneş
turya’ya gidiş hikâyesini anlatırken anlatıcının ona sordu-
ğu sorulara kayıtsız kalması ç) MAVİ KELEBEK
ç) Olası cevap: Olayların akışını bozan cümleleri kurgularken me- Mavi, her zaman gökyüzü ve denizle vardı benim için. Ta ki
tindeki olayların sıralanmasında ana unsur olan sebep-sonuç papatyanın ucundaki mavi kelebeği görene kadar. Havalar son
ilişkisini göz ardı ettim. Cümlelerdeki mekânı ve zamanı değiş- bir haftadır çok sert ve soğuktu. Bu soğuklara tırtıl olarak da-
tirmeye çalıştım ki diğer numaralanmış cümlelerle aralarında- yanıp güçlü bir mavi olarak çıktı karşıma ve yüreğime kondu.
ki kopukluk fark edilsin. Örneğin ikinci cümlede mekân olarak İçimdeki sevinci o narin mavisine boyadı. Bugün baharın ve
kafeyi, zaman olarak yağmurlu bir zamanı, 4 numaralı cümlede kelebeğin birinci günü. Beni hayata bağlayan amaçlarım, yüreği
ise araç olarak treni ve zaman olarak öğle saatini seçerek zaten güzel dostlarım ve hiçbir zaman sönmeyecek güçlü yaşam ener-
diğer cümlelerle aralarındaki ilişkiyi kesmiş oldum. jim var az önce yüreğime misafir olan bu kelebek mavisi gibi.

439