Page 449 - Türk Dili ve Edebiyatı 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 12 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

CEVAP ANAHTARLARI
3. Olası Cevaplar: 2. DURUM KADIN KOCASI
a) Kendimi üzgün/değersiz/mutsuz/umutsuz/öfkeli hisseder-
dim. Kocasını keder- Radyodaki
b) Çatışma kelimesinin çağrışımı kulağa hoş gelmemektedir. lendirdiği için hafif müzik sesi,
Bu nedenle de olumsuz bir algı oluşmaktadır ancak çatışma bu müzikten düşüncelere
insana kendisini her zaman kötü hissettirmeyebilir. Çatışma hoşlanmaz. dalmasına ve key-
sonunda çözüm gerçekleşmişse içimiz daha huzurlu olabilir. Radyodan hafif Onun efkârını finin kaçmasına
Çatışma farklı bir bakış açısı ile olaylara bakmamızı sağlayabilir. bir müzik sesi dağıtmak ve ruh sebep olur. Bu
Yeni ve değişik fikirlerle karşılaşabiliriz. Çatışma anında konu ile gelmesi hâlini düzeltmek yüzden karısıyla
ilgili daha detaylı düşünmek zorunda olduğumuz için çözüm maksadıyla yeni yaptığı sohbeti
üretmek de daha kolay olabilir. konulardan söz bırakıp sessizliğe
4. Olası Cevaplar: açıp ortamı değiş- bürünür.
tirmeye çalışır.
Paydos “işi veya çalışmayı geçici olarak bırakma, herhangi bir işi
bıraktırma” anlamlarına gelmektedir. Buradan hareketle Murta- Mumun bitece- Bitmek üzere
za mesleğini değiştirmiş olabilir. Belki de eşinin olumsuz söy- ğini görünce ta- olan mum,
lemlerine dayanamayıp “paydos” diyerek ondan bu sözlere son salanmaya başlar. kederlenmesine
vermesini istemiş olabilir. Bu durumun ko- ve düşüncelere
casını hüzünlen- dalmasına yol
Etkinlik No.: 125 Mumun bitmek dirdiğini bildiği açar. Mum alevini
üzere olması için endişe duyar. kendine benzetir.
1. Metindeki temel çatışma; kadın ve erkek arasındaki uyumsuz- Ortamın havasını Alevin sönecek
luğa dayanmaktadır. İkisinin de evlilikten beklentileri farklıdır. değiştirebilmek olmasını ümitsiz-
Kadın-erkeğe göre- absürt isteklerde bulunmaktadır; her şeyin için lambayı yak- liğin ve boşluğun
umduğu, beklediği gibi olması için erkeğe baskı yapmaktadır. mak ve perdeyi başlangıcı olarak
Sonuç olarak aralarındaki ilişki çıkmaza girmiştir. açmak ister. görür.
2. Olası Cevaplar: 3. Olası Cevap: Kadın ve kocası, mum ışığında baş başa romantik bir
Tiyatro metinlerinde kişilerin sözleri, diyalogları olay örgüsü- akşam yemeği yerler. Yemek esnasında günü nasıl geçirdikleri, or-
nün şekillenmesinde önemli bir unsurdur, parçadır. Erkeğin tak bir arkadaşlarıyla gerçekleştirecekleri buluşma ve eve almayı
metinde geçen Annenizle babanızı anlıyorum. Ama öbürleri? düşündükleri yeni mobilyalar hakkında hoş bir sohbet gerçekleş-
Evet desem, diyemem ya, kendimi küçük bir hastane açmış sa- tirirler. Keyifle yenen yemek, radyoda çalmaya başlayan eski bir
yacağım. sözleri de olay örgüsünün anlaşılmasında önemli bir şarkıyla birlikte yerini sessizliğe bırakır. Çünkü radyoda çalan
ipucudur. Olayların nasıl seyredeceğinin işaretidir. Okuyucuda müzik, Hilmi'yi (Kocası) aklından çıkaramadığı kederli günlerine
merak uyanmasını sağlamıştır. Çünkü metnin çatışma ögelerin- götürmüştür. Bunun farkına varan Karısı, Hilmi'nin efkârını da-
den olan kadının beklentilerinin karşılanıp karşılanmayacağı- ğıtmak için duruma müdahale eder.
nın ifadesidir. 4. Olası Cevap:
3. Olası Cevaplar: Evet, trenin hareket saatinin yaklaşıyor olması olay örgüsünün geli-
Görselde bir düğün resmedilmiştir. Bu, kadın ve erkeğin uzlaş- şiminde etkilidir. Çünkü Hilmi'nin efkârlı hâlinin metinde bahsi ge-
maya vardığını göstermektedir. Bu durumda ya kadın birtakım çen son trenle gidecek bir yolcudan kaynaklandığını düşünüyorum.
isteklerinden vazgeçmiştir ya da erkeğe bunları kabul ettirmeyi Hilmi, mum alevinin sönüp bitivermesi gibi trenle gidecek olan ki-
başarmıştır. şiyle ilişkisinin de sona ereceğini düşünmekte ve endişelenmektedir.
Trenin hareket saati yaklaştıkça hüznü ve gerginliği artmaktadır.
Etkinlik No.: 126 Hilmi'nin trenle gidecek olan kişiyle ilişkisini yansıtabilmek adına
olay örgüsünde mum alevinin bitmek üzere olması, radyodan hafif
1. Olası Cevap: bir müzik gelmesi gibi durumlar kurgulanmıştır. Böylelikle trenle
(…) gidecek kişinin Hilmi için ne kadar önemli biri olduğu ortaya kon-
mak istenmiştir.
KOCASI: Acelen ne? Saat daha on bile olmadı; son tren gitsin hele.
Hayır, trenin hareket saatinin yaklaşıyor olması olay örgüsünün
KADIN: Acele etmiyorum, sadece ortalığa biraz çekidüzen vermek gelişiminde etkili değildir. Hilmi, içinde bulunduğu ruh hâlinden
istedim. Hem fena mı olur, haydi, kalk! Bana yardımcı ol biraz. kurtulmak için biraz zamana ihtiyacı olduğunu karısına anlatabil-
mek için “Acelen ne? Saat daha on bile olmadı; son tren gitsin hele.”
KOCASI: Bırak lütfen, sonra toparlarız ortalığı birlikte. ifadesini kullanmıştır. Son trenin gidişi gibi zihnindeki düşüncele-
KADlN: Ayol, kalk haydi kalk, durma öyle! (lambayı yakarken) rin de yok olacağını ve kısa bir süre sonra kendini toparlayacağı-
Camı aç biraz, temiz hava girsin içeri. nı belirtmek istemiştir. Bu nedenle trenin gidecek olması, metnin
kurgusunda zamana ve kişinin içinde bulunduğu duruma yönelik
KOCASI: İllaki dediğim olacak diyorsun. (İsteksizce yerinden kal- bir benzetme işlevi taşımaktadır. Metindeki olay örgüsünün gelişi-
kar.) minde etkisi yoktur.
KADIN: Ben tabakları, bardakları toparlayıp mutfağa götürüyo- Etkinlik No.: 127
rum. (Masadakileri bir tepsiye koyarken) Sen de masa örtüsünü
kaldır, bak lekelenmiş, kirli sepetine atmayı unutma. 1. a) Olası Cevaplar: Tiyatro karşımızda canlı olarak gerçekleşen
bir sanat dalıdır. Tarihî kişiliklerin canlandırıldığı oyunlar-
KOCASI: (Söylenerek örtüyü toplar.) Sabah toplasak bunları ol- da tarihi yaşıyormuş hissine kapılırız. Karşımızda belki de
maz mıydı? Acelemiz mi var? ilgi duyduğumuz, merak ettiğimiz tarihî bir kişiliği gerçek-
(Karısının peşinden sahneden ayrılır.) ten görüyormuş gibi olmak çok heyecan verici bir durum
olabilir. İşte bu, karakterlerin sanki tarihin içerisinden çıkıp
gelmiş olduğu hissi, izleyicileri derinden etkiler.

448