Page 296 - Tarih 9 | Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

TARİH 9 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

CEVAP ANAHTARLARI

3. Öğrencinin bilgi ve birikimine bağlı olarak öngörülü olmayı, 3. Sosyal tabakalaşmanın bulunduğu Arap toplumunda Cahiliye
düşmanı iyi tanımayı, diplomasiyi kullanmayı, ekonomik ve Dönemi’nde kadın; doğumundan itibaren ikinci sınıf muamele
askerî varlığı güçlendirmeyi vb. ekseninde farklı cevaplar veri- görmüş, dışlanıp arka plana itilmiş, temel hak ve özgürlükler-
lebilir. den mahrum bırakılmıştır.
4. Olası cevap: İslamiyet’in kabulüyle birlikte Cahiliye Arapları
Etkinlik No.: 96
arasındaki çok tanrıcılık ve putperestlik sona ermiştir. Arap
1. Arap toplumunda kabilecilik anlayışı ve cahiliye davası adı veri- Yarımadası’nda Allah inancı yerleşmiş ve eski inanışlara ait
len kan davalarının sıkı bir şekilde uygulanması, hayat tarzında tapınak ve putlar ortadan kaldırılmıştır. Hz. Muhammed za-
bedeviliğin esas kabul edilmesi ayrıca toplumsal sınıf ayrılıkla- manında temelleri atılan İslam Devleti, zamanla hemen hemen
rının olması Arap Yarımadası’nda siyasi birliğin kurulamama- bütün Arabistan’ı hâkimiyeti altına almış ve siyasi bölünmüşlük
sının sebepleri olarak gösterilebilir. sona ermiştir. Eşitlik prensibini kabul eden İslamiyet, hiçbir sı-
nıfa imtiyaz tanımamış; dili, ırkı ve nesebi herhangi bir ayırım
2. Metinde Arap kabilelerin uzun zamandır kendi başlarına buy- sebebi yapmadan tüm Müslümanları eşit saymıştır. İslamiyet’le
ruk, hiçbir siyasi otorite tanımadan sürdürdükleri ticari üstün- birlikte kadın, gerek yaratılış gerekse hak ve sorumluluklar ba-
lüğü kaybetme korkusundan dolayı İslamiyet’in yayılmasına kımından erkeklerle eşit konuma yükselmiştir.
direnç gösterdikleri belirtilmiştir.
3. Bir şiddet türü olarak kan davası dünyanın birçok yerinde görü- Etkinlik No.: 99
len bir toplumsal olgudur. Kan davası, bireysel bir öç alma eyle-
mi olmaktan daha çok kolektif bir öç alma biçimi olduğundan 1. İnsanların yaşam koşullarını belirleyen en önemli etken ekono-
millet olma bilincine zarar verir. Ayrılıklar başlar, insanlar ara- mik uğraşlarıdır. Ekonomi bu iki yaşam biçimini (bedevilik ve
sında birlik ve beraberlik duygusu kalmaz yerini korku alır. Kan hadarilik) şekillendiren en belirgin uğraştır. Bedevilikte sosyal
davalarının olduğu bölgelerde ekonomik kalkınma sağlanamaz. etkileşim hadarilikten daha azdır. Bunun sebebi bedevilerin
Bu durum toplumsal düzenin sarsılmasına devlet kurumlarının sürekli göçebe bir hayat yaşamaları ve ekonomik uğraşlarıdır.
iş yapamaz hâle gelmesine sebep olur. Hadarilikte hayat şartları daha kolay ve imkânlar daha fazladır.
4. Öğrencinin bilgi birikimi doğrultusunda; güçlü bir ordu, sağ-
lam bir ekonomik sistem, insanlar arasındaki birlik ve beraber- 2. Bedeviler
lik, adaletli bir yönetim vb. cevaplar vermesi beklenir. Çöl ve vahalarda yaşarlar.
Yerleşik olmayıp göçebe olarak yaşarlar.
Etkinlik No.: 97 Çadırlarda yaşarlar.
1. Çöl ve vahalardaki konargöçer yaşam şeklidir. Çadırlarda ya- Yağma, avcılık, takasa dayalı ticaret uğraşlarıdır.
şayan bedevilerin temel geçim kaynağı avcılık ve takasa dayalı Kabile reisi yönetimde etkilidir.
ticaretti. Hadariler
2. İslamiyet’le birlikte Arabistan’da bilgi ve hakikat ortaya çıkacak Köy, kasaba ve şehirlerde yaşarlar.
ve aydınlanma sağlanacaktır. Dolayısıyla bilgi, hakikat ve ay- Yerleşik yaşamı benimsemişlerdir.
dınlanma bu süreçte etkili olan unsurlardır.
Taştan ve kerpiçten evlerde yaşarlar.
3. Öğrencinin bilgi birikimi doğrultusunda; İslam Aydınlığı, Ay- Tarım ve ticaret temel geçim kaynaklarıdır.
dınlanma Çağı, Hakikatin Işığı, Cahiliye’ye Son Veren Güç: İs- Kabile meclisi yönetimde etkilidir.
lamiyet vb. cevaplar vermesi beklenir.
4. Hz. Peygamber cahiliyeye geçmişte kalan bir dönem olarak bak- 3. Verilen iki hayat tarzında da kabilecilik söz konusudur. Bede-
mamış aksine bunun her fırsatta tekrar ortaya çıkabileceğini dü- vilerde daha az olmakla birlikte her iki hayat tarzında da ticaret
şünerek bu yönde uyarılarda bulunmuştur. Çünkü insanlar haki- vardır.
katten, yaşadığı çağın gerçeklerinden ve doğru bilgiden ayrılarak
yeniden Cahiliye Dönemi değerlerine dönebilir. 4. Günümüze doğru geldikçe yaşam biçimlerinde çok büyük deği-
şiklikler söz konusudur. Yerleşik yaşam biçimi olan hadarilik gü-
5. Bulunmaktadır. Öğrencinin bilgi birikimi doğrultusunda; kadı- nümüzde genel olarak tercih edilen yaşam biçimidir. Yerleşik ya-
na şiddet, çocuğa şiddet, kan davası, liyakate önem vermemek, şam biçiminin daha çok tercih edilmesiyle birlikte metropoller
doğru bilgiye ulaşmamak, rüşvet, adam kayırma vb. cevaplar
vermesi beklenir. kurulmuş ve ekonomik uğraşlar da artış göstermiştir. Bedevilik
günümüze doğru geldikçe daha az tercih edilmiştir. Ekonomik
Etkinlik No.: 98 uğraşları yine sınırlı kalmakla birlikte günümüzde çok nadir gö-
rülen bir yaşam tarzıdır.
1. Olası cevap: Mekkelilerin Araplar içerisinde nüfuzlu olmasının
temel nedeni Mekke şehridir. Mekke’nin bir ticaret merkezi Etkinlik No.: 100
durumunda olması Mekkelilerin ticari durumlarını yükseltmiş
ve sosyal hayatta da ön plana çıkmalarını sağlamıştır. Kâbe’nin 1.
Mekke’de bulunması, Arap Yarımadası’nın farklı yerlerinden Cahiliye Dönemi, güçlünün güçsüzü ezdiği, her türlü haksız-
gelen kabilelerin hac görevini ifa için Mekke’ye gelmesi de Mek- lığın ve adaletsizliğin görüldüğü ve toplumun da bu durumu
kelilerin nüfuz sahibi olmasını sağlamıştır. kabullendiği bir dönemdir. Ayrıca haksızlığa uğrayanların hak-
larını arayabilecekleri bir yargı sistemi ve bu sistemi işletecek bir
2. Soy kütüğü bilimi; ailelerin kökenlerini ve akrabalık ilişkileri- siyasi otorite de yoktur. Ancak buna rağmen toplumda adalet
ni, aileye dair kaynaklardan hareketle inceleyen bilim dalıdır. duygusuyla hareket eden, zülüm ve haksızlığa uğrayanları koru-
Araplarda mensup olunan sülale, asalet ve övünme vesilesi ka- yup kollama gayreti içerisinde olan bireylerin de olduğu söyle-
bul edildiği için soyu iyi tanımak önemli idi. Bu sebeple Arap- nebilir. Hz. Muhammed de bunlardan biridir. Mekke önemli bir
larda soy kütüğü bilimi de önem kazanıyordu. ticaret merkezidir.

294