Page 297 - Tarih 9 | Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 297
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TARİH 9
CEVAP ANAHTARLARI
2. Hz. Muhammed’in Hilfu’l-Fudûl anlaşmasına katılması O’nun 3. Öğrenci, kendi birikim ve yaklaşımına göre Veda Hutbesi’nde
zulüm ve haksızlığa karşı koyan, güçlünün zayıfı ezmesine sessiz verilen bir sözü seçecek ve bunu kendi ifadeleriyle temellendi-
kalmayan, sosyal adaleti sağlamaya çalışan, toplumsal olaylara recektir.
karşı duyarlı biri olduğunu gösterir. Genç yaşına rağmen bu ce- 4. İslamiyet, evrensel niteliklere sahip olduğundan ve zamanı aşan
miyete çağrılması Hz. Muhammed’in toplum tarafından sevilen ilkelere dayandığından dolayı; modern bir sözleşme olan İn-
ve sayılan, dünya malına kıymet vermeyen biri olduğunu gös- san Hakları Evrensel Bildirisi’nden yüzyıllar önce hiçbir ayrım
terir. Cahiliye Dönemi’nde kurulan adaleti tesis etmeye çalışan yapmadan tüm insanlar için temel hakları kabul etmiştir. Aynı
Hilfu’l-Fudûl Cemiyeti’nin İslam’ın ruhuna uygun bir cemiyet zamanda bu durum, İslamiyet’in öngördüğü sosyal düzenin
olduğu da söylenebilir. merkezine insanın alındığını; sırasıyla aile, toplum ve bütün in-
sanlığa doğru yönelen bir sosyal yapı anlayışının benimsenmiş
3. Güçlü olanın haklı olarak görüldüğü Cahiliye Dönemi’nde olduğunu gösterir.
yaşanan bu olay Mekke’de devlet otoritesinin olmadığının en
belirgin delilidir. Yemenli tüccar hakkını arayacak bir kurum, Etkinlik No.: 103
bir otorite olmadığı için Mekke halkına seslenerek toplumun 1. Hicretten önce Medine şehrinde yaşayanlar arasında zaman
vicdanına başvurmuştur. Aynı sorun günümüz Türkiye’sinde zaman anlaşmazlıklar ve çatışmalar yaşanmaktaydı. Bu yüzden
yaşanmış olsaydı; tüccar devletin otoritesine sığınabilir, polise herkesi bir çatı altında toplayacak bir anlaşmaya ihtiyaç vardı.
ve savcılığa başvurarak suç duyurusunda bulunabilir. Hakkını Hz. Muhammed, hicretten sonra yaptığı Medine Sözleşmesi ile
bağımsız Türk mahkemelerinde arayabilirdi. Bir hukuk devle- Medine’de huzuru sağlayıp şehirde yaşayan herkesin birlik be-
ti olan Türkiye’de bireysel hak ve özgürlükler kanun güvencesi raberlik içerisinde yaşamasını istemiştir. Ayrıca Müslümanların
altındadır. dışardan gelecek saldırılara karşı birlikte hareket etmesini sağ-
lamayı amaçlamıştır.
Etkinlik No.: 101
2. Medine Sözleşmesi, Hz. Muhammed’in toplumun tüm kesim-
1. Kabileler arası düşmanlık olması, intikam geleneğinin olması, lerini bir araya getirebilme başarısını göstermektedir. Onun iyi
kan davalarının olması, putperestlik anlayışı ve kadınlara yöne- bir lider, iyi bir devlet başkanı ve uzlaşmacı bir yapıya sahip ol-
lik tutumlarından dolayı cahiliye dönemi tabiri kullanılmıştır. duğunu ortaya koymaktadır.
2. Ticaret ön plandadır. Kabilecilik anlayışı ve kabileler arasında 3. Adalet, eşitlik, yardımlaşma, barış ve inanç özgürlüğü.
üstünlük kurma mücadelesi bulunmaktadır. Panayırda köle alı- 4.
nıp satılması, insanlar arasında sınıf ayırımının olduğunu gös- Öğrencinin bilgi birikimine bağlı olarak, ‘’ Bir ülkede farklı
inançlarda insanların olması o ülke için bir kültürel zenginlik-
termektedir. Panayırda şiirlerin okunması ise kültürel ortamın
varlığını göstermektedir. tir. İnsanların farklılıklara rağmen huzur içerinde bir arada ya-
şaması o toplumun hoşgörülü yapısını da ön plana çıkarır.’’ gibi
3. Öğrencinin bilgi birikimi doğrultusunda “Günümüzde gelenek- farklı yanıtlar verilebilir.
sel panayırlar giderek önemini kaybetmektedir. Panayırların ye- 5.
rine fuar, festival gibi organizasyonlar yer almaya başlamıştır. Öğrencinin bilgi birikimine bağlı olarak, ‘’Anaysa özelliği ta-
Örneğin Kırklareli’nin Pehlivanköy ilçesinde düzenlenen Pavli şımaktadır çıkarımında bulunabiliriz. Medine Sözleşmesi ile
Panayırı, Trakya’da her yıl sürdürülmekte olan geleneksel etkin- farklı inançlardaki insanların bir arada nasıl yaşayacağına dair
liklerden biridir.” gibi farklı cevaplar vermesi beklenmektedir. kurallar oluşturulmuştur. Bu sözleşmeyle Medine’de yaşayan
4. Öğrencinin bilgi birikimi doğrultusunda, “Panayırlarda kuru- herkesin hukuk bakımından eşit olduğu, can ve mal güvenli-
ğinin sağlanacağı, inancını özgürce yaşayacağı belirtilmiştir.’’
lan pazarlarda farklı yerlerden getirilen çeşitli mallar bulun- şeklinde farklı yanıtlar verilebilir.
maktaydı. İnternet ortamında da dünyanın farklı bölgelerin-
den alışveriş yapılabilmektedir. Panayırlar o dönem için aynı Etkinlik No.: 104
zamanda bilgi birikimlerinin aktarıldığı yerlerdir. Günümüz
dünyasında fikir ve bilgi alışverişi çoğunlukla internet ile ger- 1. Bedir Savaşı’ndan sonra ele geçen ganimetin paylaştırılma esa-
çekleşmektedir.” gibi farklı cevaplar vermesi beklenmektedir. sıyla askerî alanda ve savaş hukuku alanında düzenleme yapıl-
mıştır. Medine Sözleşmesi ile toplumsal düzenin sağlanması
Etkinlik No.: 102 hedeflenmiştir. Suffe ile eğitim, zabıta ekibi ile de ekonomi ve
ticarette düzenlemelere gidilmiştir. Hayber Kalesi’nin fethinden
1. Hutbe’nin “Ey iman edenler” yerine “Ey insanlar” olarak baş- sonra yapılan düzenlemeler ise yönetim, hukuk ve idare alanla-
laması, hiçbir inanç farkı gözetmeden tüm insanlara seslenil- rını kapsamaktadır.
diğini göstermektedir. “Ey insanlar” hitabı, gerçekleştirilmesi 2. Ganimetin beşte biri devlet hazinesine bırakılıp kalanlar eşit
gereken önemli hedefleri de işaret eden evrensel bir ifadedir. şekilde pay edildi. Gayr-i Müslimlerden cizye vergisi alınmaya
2. “Ey insanlar! Biliniz ki rabbiniz birdir, atanız da birdir. Bütün başlandı.
insanlar Âdem’den gelmiş, Âdem de topraktan yaratılmıştır. 3. Öğrencilerin bilgi birikimleri doğrultusunda bu soruya; “kanun
Arap’ın Arap olmayana, Arap olmayanın Arap’a, beyazın siya- ve kurallara dayalı olarak insanların eşit olduğu; farklı inanç ve
ha, siyahın da beyaza hiçbir üstünlüğü yoktur.” sözleriyle eşitlik ırklara mensup halkların huzur içinde birlikte yaşamasını ön-
hakkı; gören eğitimli bir toplum idaresi olduğu söylenebilir.” gibi ce-
“Ey İnsanlar! Biliniz ki bu şehriniz Mekke, bugünler nasıl mu- vap vermesi beklenmektedir.
kaddes bir gün ve bu ay nasıl mukaddes bir ay ve dokunulmaz
ise mallarınız ve canlarınız da aynı şekilde dokunulmazdır.”
sözleriyle mülkiyet hakkı; Etkinlik No.: 105
“Sakın zulmetmeyin. Herkes ancak kendi işlediği suçtan so- 1. Çevresindeki kişilerin fikirlerine önem veren, adaletli, eşitliğe
rumludur. Baba oğlunun, oğul da babasının suçundan sorumlu inanan, icraatlarının sonuçlarını değerlendirip yanlış yaptığı za-
tutulamaz.” sözleriyle yargılanma hakkı getirilmiştir. man kararlarından geri dönebilen sadelikten yana sorumluluk
sahibi bir kişiliğe sahiptir.
295