Page 31 - Biyoloji 9 | 1.Ünite
P. 31
Trigliseritlerin yapısına katılan yağ asitleri, doymuş ve doymamış
yağ asitleri olarak iki gruba ayrılır. Doymuş yağ asitlerinde karbon
atomları arasındaki tüm bağlar tektir (Görsel 1.48). Doymamış yağ
asitlerinde ise karbon atomları arasında çift bağlar bulunur (Görsel
1.49). Bu durum yağ asidine esneklik kazandırır.
Görsel 1.48: Doymuş yağ asidi Görsel 1.49: Doymamış yağ asidi
Doymuş yağ asitleri içeren trigliserite doymuş yağ denir. İçyağı,
tereyağı (Görsel 1.50) gibi hayvansal yağların çoğu doymuş yağ
olup oda sıcaklığında katı hâldedir. Zeytinyağı (Görsel 1.51), mısır
özü yağı, ayçiçeği yağı gibi bitkisel yağlar ile balık yağı, bir ya
da birden fazla doymamış yağ asidi içerir. Bu yağlar doymamış
yağ olarak adlandırılır ve oda sıcaklığında sıvı hâldedir. Doymamış
yağlar sağlık açısından daha yararlıdır. Hayvansal yağların fazla
tüketilmesi, kan damarlarının iç çeperlerinde plak oluşturup kan
akışına engel olduğundan kalp-damar rahatsızlıklarına yol açabilir.
Görsel 1.50: Tereyağı doymuş yağdır. Görsel 1.51: Zeytinyağı doymamış yağdır.
Yağlar hafif olup hidrojen oranı fazla olduğundan oksijenli
solunumla yıkıldığında karbonhidratlara göre iki kat fazla enerji
verir ve bol miktarda metabolik su oluşturur. Kış uykusuna yatan
memeliler, göçmen kuşlar ve çöl hayatına uyum sağlamış develer
vücutlarında bol miktarda yağ depolar (Görsel 1.52).
a b
Görsel 1.52: a) Göçmen kuşlar göç öncesinde deri altında b) develer hörgüçlerinde yağ depolar.
43
Yaşam Bilimi Biyoloji