Page 31 - Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi | 4.Ünite

1964’te dünya şampiyonu olan Muhammed Ali,
kendini bir dünya vatandaşı ve tüm Müslümanların ko-
ruyucusu olarak kabul etti. Amerikan yönetiminin ken-
disini Vietnam Savaşı’na göndermek istemesine karşı
“Vietnamlılar bana hiçbir kötülük yapmadı, neden on-
larla savaşayım?” diyerek tarihî çıkışını yaptı. Siyahi
gençler, onun ırkıyla gurur duymasına, lafını esirge-
memesine ve bağımsız tavırlarına hayran oldu. (Gör-
sel 4.25). Yüzyılın sporcusu seçilen Muhammed Ali,
sporun ötesinde savaş karşıtı tutumu ve insan hakları
mücadelesi ile de milyonlarca insana örnek oldu. Görsel 4.25: “III. Dünya Savaşı’na hayır!”

4.3.6. Dünyada Uzay Çalışmaları ve Askerî Teknolojinin Gelişimi

Soğuk Savaş iki blok arasında giderek artan silah
yarışına sahne oldu. ABD ve Sovyetler Birliği’nde hava
kuvvetlerine yapılan harcamalarda büyük artışlar ya-
şandı. Silahlanma yarışının devrim yaratan yönü atom
bombaları ve onları fırlatacak uzun menzilli füzelerde ya-
şandı. SSCB, 1949’da kendi atom bombasını üreterek
ABD’nin nükleer alandaki tekelini kırdı. SSCB, ABD’nin
hidrojen bombasını geliştirmesine dokuz ay sonra karşı-
lık verdi ve 1955’te orta menzilli balistik füzenin (SS-3)
toplu üretimini yaptı. Görsel 4.26: Cruise füzesi
1960’lı yıllarda denizaltılardan balistik füze fırlatma
kapasiteleri geliştirildi. Rus ve ABD topraklarına hidrojen
bombası atılması durumunda, her iki tarafın uğrayacağı
zararlar ve yaşanacak can kayıpları görülmedik boyut-
larda olabilirdi. Bu durumun muhatapları olan Moskova
ile Washington savaş teknolojisine daha fazla kaynak
ayırmaya başladı. 1960 ve 1970’li yıllarda her iki süper
gücün 5 binin üzerinde muharebe uçağı vardı. ABD’nin
savaş gemilerinin toplam tonajı 1974’te 2,8 milyon ton, Görsel 4.27: Sputnik uydusu temalı bir pul
SSCB’ninki 2,1 milyon tondu. İki süper güç, roketlerine birden fazla savaş başlığı taktı. İki taraf da füze
taşıyan denizaltılarla donanmalarını güçlendirdi. SSCB’nin geliştirdiği SS-20’lere karşılık ABD Cruise fü-
zelerini geliştirdi (Görsel 4.26).
Silahlanma yarışı ve silah denetimi ile ilgili gelişmeler Washington ile Moskova’nın dünya siyasetinin
merkezinde kalmalarını sağladı. Ruslar 1957’de dünya-
nın insan yapımı ilk uydusu olan Sputnik’i (Görsel 4.27)
uzaya yollayınca ABD ile Rusya arasındaki soğuk savaş,
uzay yarışına dönüştü. Uzaya gönderilen uydular; as-
kerî, bilimsel, meteorolojik ve iletişim amaçlı kullanıldı.
ABD, uzay çalışmalarının koordineli bir şekilde yürütül-
mesini sağlamak amacıyla Ekim 1958’de Ulusal Hava-
cılık ve Uzay Dairesini (NASA) kurdu. 1969’da Ruslara
yetişme gayretindeki ABD, Ay’a insan gönderdi (Görsel
4.28). Dünya çevresinde dönerek TV sinyallerini yansı-
tan, hava değişikliklerini kaydeden ve casusluk yapan
araçlar uzaya yerleştirildi. ABD’nin geliştirdiği uzay me-
kiği ile uzay çağı yeni bir döneme girdi.
Görsel 4.28: Ay yüzeyinde bir astronot

173