Page 201 - Defterim - Felsefe 10
P. 201

3. ÜNİTE

          6. Aristoteles ve diğer bazı Yunan düşünürlerine göre    9.   •   Aristippos’a  göre  haz  veren  şeyler  iyi,  acı
            iyi bir insan olmak, iyi ile kötüyü birbirinden ayırt           veren şeyler ise kötüdür. Bunlar dışında de-
            etmek öncelikle bazı ahlak kurallarını ve ilkelerini            ğerlendirilebilecek bir şey yoktur. Hazzın özü,
            anlama ve uygulama meselesidir. Daha doğrusu bu,                onun  güncelliğidir.  Haz  güncelliğini  kaybet-
            doğru eğitim ve uygulamalar yoluyla bilgelik kaza-              memeli, canlı tutulmalıdır. Bu da kendi hazzı-
            narak koşullara uygun davranışları sergileyecek bir             nı duymakla ve yaşamakla mümkündür.
            insan olma ya da böyle bir insana dönüşme meselesi-         •   Epiküros’a  göre  bir  haz,  bir  acıyı;  bir  acı,
            dir. Doğru huylar doğru davranış biçimlerini ortaya             daha büyük bir hazzı doğurabilir. Dolayısıy-
            çıkarır. Söz konusu huylara erdem denir.                        la hazlar üzerine düşünülmelidir. Beden anlık
            Bu parçada sözü edilen ahlak anlayışı aşağıdakiler-             zevklerle sınırlıdır. Ruhun ve aklın hazları ise
            den hangisidir?                                                 daha  uzun  süreli  hazlardır  ve  insanı  acıdan
            A) Erdem etiği            B) Ödev etiği                         uzaklaştırır. O halde insan için iyi olan ruhsal
            C) Fayda ahlakı           D) Utilitarizm                        hazlara uygun hareket etmektir.
                         E) Egzistansiyalizm                         Aşağıdakilerden  hangisi  Aristippos  ile  Epiküros
                                                                     arasındaki farkı göstermektedir?

                                                                     A) Aristippos’un hazcı bir ahlak anlayışının olması
                                                                     B) Epiküros’un evrensel ahlak yasasını kabul etmemesi
                                                                     C) Epiküros’un hazcı ahlaka aklî bir öge katması
                                                                     D) Aristippos’un evrensel ahlak yasasını kabul etmesi
                                                                     E) Aristippos’un ruhsal hazları önemsemesi

          7. Yolda düşürdüğünüz paranın yoksul birisi tarafından
            bulunması ve yoksulun ihtiyaçlarını karşılaması sizi
            ahlaklı biri yapmaz. Aynı şekilde evde fazlalık olduğu   10. Platon’a göre duyular dünyasında “iyi” olarak ad-
            için bahçeye bıraktığınız bir dolap bir köpeğin yağ-      landırılan eylemler salt iyi değillerdir. Salt iyi olan
            murdan korunmasını sağladığında da ahlaki davra-          “iyi  ideası”dır.  Tüm  iyiler  iyi  ideasından  pay  al-
            nışta  bulunmuş  olmazsınız.  Bunlar  sizin  dışınızda    dıkları ölçüde iyidirler. İnsan davranışlarını duyu-
            tesadüfen gelişen olaylardır.                             lar dünyasının gelip geçiciliğine göre değil; genel,
            Bu parçaya göre bir davranışın ahlaki olarak nite-        kalıcı, kesin ve herkes için geçerli olan iyi ideasına
            lenmesini sağlayan aşağıdakilerden hangisidir?      7. Bölüm:  A hlak Felsefesi  uygun olarak seçmelidir.
            A) İradi olması                                          Bu parçada aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
            B) Aklî olması                                           A) Evrensel ahlak yasası vardır.
            C) Ödevden doğması                                       B) İyi ideası değişmezdir.
            D) Kurallara uygun olması                                C) İnsan doğası gereği faydaya yönelir.
            E) İyi sonuçlarının olması                               D) Duyular dünyası gelip geçicidir.
                                                                     E) İyi ideasına uygun olan ahlakidir.



                                                                   11. İnsan sosyal bir varlıktır, yalnız başına yaşayamaz.
                                                                      Yalnız  başına  yaşayamadığı  için  her  istediğini  de
                                                                      yapamaz. Toplumda insan davranışları iyi ve kötü
                                                                      olarak değerlendirilir. İnsan içine doğduğu toplum-
          8.  Anarşist  ahlak  kuramında,  insanlar  davranışlarını   da bu değer yargıları ile kuşatılır. Ancak her insan
            yasa ve düzenden bağımsız olarak kendileri doğru-         aynı  zamanda  bu  değer  yargılarının  oluşmasına,
            dan seçerler. Sınırsızlık ve düzensizlik içinde davra-    değişmesine  ya  da  yeni  değer  yargılarının  ortaya
            nışlar daha yaratıcı ve daha değerli olur. İnsanlar       çıkmasına katkıda bulunur. Bu noktada insan artık
            böyle  bir  ortamda  kendilerini  gerçekleştirebilir  ve   sadece kendi davranışlarından değil diğer insanla-
            mutlu olurlar.                                            rın davranışlarından da sorumlu olur.
            Buna göre anarşist ahlak anlayışı aşağıdakilerden        Bu parçada aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
            hangisini kabul etmez?                                   A) İnsanın kararları onu sorumlu kılar.
            A) İnsanın özgür olduğunu                                B) Her toplumun değer yargıları farklıdır.
            B) İnsan doğasının iyi olduğunu                          C) Ahlak yasaları evrenseldir.
            C) İnsanın kendini geliştirme potansiyeli olduğunu       D) İnsan tamamen özgür bir varlıktır.
            D) Evrensel ahlaki ilkelerin olduğunu                    E) Ahlakın kaynağı Tanrı’dır.
            E) Kuralların insanı sınırladığını


                                                                                                                        199
   196   197   198   199   200   201   202   203   204   205   206