Page 174 - Matematik
P. 174

12        Matematik





                 ÖRNEK
                      Z ] ]  x -  2  ,  2 #  x  ise
                         2

                f x = [ ] ] ] ] ] ]  x + 3  , 2 1  x #  3  ise
                ] g
                         2
                      ]
                                  ,
                      ]
                                          x
                                                ise
                             2
                                      3 <
                        x -
               fonksiyonunun grafiğini  Dinamik Geometri ve Matematik Yazılımı programında çiziniz ve
                      \
               fonksiyonun sürekliliğini inceleyiniz.
               ÇÖZÜM
               Dinamik Geometri ve Matematik Yazılımı programını açınız.
               1.  Adım: Giriş çubuğuna Eğer yazınız açılacak pencerede Eğer (<şart>,<Doğruysa>,<Doğru
                                                                          2
                                                                              2
                   Değilse>) ifadesini tıklayınız ve Eğer ( 2 <  x 1=  3 , x +  3 , x - ) biçiminde yazarak enter
                   tuşuna basınız. Grafik ekranda belirecektir.
               2.  Adım: Giriş çubuğunda,  2 ,f 2 ]gh  yazarak enter tuşuna basınız. Giriş çubuğunda,  3 ]gh
                                                                                               ,f 3
                                                                                            ^
                                         ^
                                                                ,
                   yazarak enter tuşuna basınız. Giriş çubuğunda,  25h  yazarak enter tuşuna basınız. Giriş
                                                              ^
                                 ,
                   çubuğunda,  37h  yazarak enter tuşuna basınız. Bu işlemler yapıldığında fonksiyonun kritik nok-
                              ^
                   taları ekranda belirecektir.
                            ,
               3.   Adım:  25h  noktası dâhil olmadığından grafikte bu noktanın üzerine sağ tıklayarak ayarlar
                         ^
                                                                                                    ,
                   butonunu  ve açılan pencerede sitil butonunu seçip içi boş olarak belirleyiniz. Aynı işlemi  37h
                                                                                                  ^
                   noktası için de yapınız.
               4.  Adım:     butonuna tıklayarak x ekseni üzerinde bir nokta belirleyiniz.
               5.  Adım:     butonuna tıklayarak x ekseni üzerinde seçilen noktaya ve x eksenine tıklayınız.
                   Böylece x eksenine dik bir doğru çizilmiş olur.    butonuna tıklayarak çizilen dik doğrunun
                   fonksiyonu kestiği noktayı işaretleyiniz.
               6.  Adım: Benzer şekilde    butonuna tıklayarak bir önceki adımda çizilen doğruya fonksiyonu
                   kestiği noktada dik olan başka bir doğru çiziniz.
               7.  Adım:     butonuna tıklayarak son çizilen doğrunun y eksenini kestiği noktayı işaretleyiniz.
               8.  Adım:     butonuna tıklayarak fonksiyon üzerindeki noktadan eksen üzerindeki noktalara iki tane
                   doğru parçası çiziniz. Doğruları, sol tarafında bulunan  :  simgelerine tıklayarak görünmez yapınız
                   ve sol üstteki ok simgesine tıklayınız.
                                                                 Elde edilen grafikte,
                                                                 :  x ekseni üzerindeki nokta 2 ye sağdan
                                                                   ve soldan yaklaştırıldığında  f x ]g in farklı
                                                                   değerlere yaklaştığı gözlenir. Bu durum-
                                                                                        2
                                                                   da fonksiyonun  x =  apsisli noktasın-
                                                                   da limiti yoktur. Buna göre fonksiyon bu
                                                                   noktada sürekli değildir.
                                                                 :  x ekseni üzerindeki nokta 3 e sağdan ve
                                                                   soldan  yaklaştırıldığında  f x ]g  in  farklı
                                                                   değerlere yaklaştığı gözlenir. Bu durum-
                                                                   da fonksiyonun  x =  apsisli noktasın-
                                                                                        3
                                                                   da limiti yoktur. Buna göre fonksiyon bu
                                                                   noktada da sürekli değildir.




        174
   169   170   171   172   173   174   175   176   177   178   179