Page 27 - Fen Lisesi Biyoloji 12 | 1. Ünite

1. Genden Proteine Genden Proteine 1.
Ünite Ünite

Tartışınız

Bilimsel çalışmalarda aynı model organizmaların kullanılmamasının sebebini araştırarak sınıfta tartışınız.

b) DNA Parmak İzi
Tek yumurta ikizleri dışında her or-
ganizmanın genomundaki baz dizilimi
farklıdır. Bireylerin çeşitlilik gösteren
tekrarlı DNA dizilerinin belirlenmesi,
bireyin kendine özgü olan DNA parmak izinin çıka-
rılmasına olanak sağlar. Her bireyin DNA parmak izi
farklıdır (Görsel 1.51).
DNA parmak izi yöntemi, suçluların tespitinde
kullanılan yaygın bir yöntemdir. Bu yöntemle olay ye-
rinde bulunan kan, sindirim atığı, tükürük, kıl, tırnak
ve doku kalıntıları kriminal çalışmalarla incelenerek
suçlunun bulunması sağlanır.
DNA parmak izi yöntemi; safkan hayvan ırkla-
Görsel 1.51: DNA parmak izi analizi rının belirlenmesi, babalık davaları, bitki ve hayvan
türlerinin korunması çalışmaları dâhil çok geniş bir
uygulama alanına sahiptir. DNA’nın şüpheliye ait olup olmadığını tespit etmek için çok çeşitli teknikler kullanılabilir.
Son yıllarda bu tekniklerden en sık kullanılanı PCR (polimeraz zincir reaksiyonu) tekniğidir. Hem hızlı çalışılması
(sadece birkaç saat) hem de çok küçük miktarda DNA örneğinin (yaklaşık bir nanogram) yeterli olmasından dolayı
tercih edilmektedir.

SIRA SİZDE

Bir bilim insanı olsaydınız, bir canlıda var olan özelliği başka bir canlıya aktar-
mak için hangi yolları izlerdiniz? Yazınız.

.........................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................

c) Polimeraz Zincir Reaksiyonu (PCR)
PCR, 1985 yılında Kary Mullis (Kari Mullis) tarafından bulunmuştur. Kary Mullis bu buluşu ile 1993 yılında
kimya dalında Nobel Ödülü almıştır. Polimeraz zincir reaksiyonu (Polymerase Chain Reaction-PCR), herhangi bir
organizmaya ait genomik DNA’daki özgün bölgelerin çoğaltılmasını sağlayan basit ama çok başarılı bir DNA sentezi
yöntemidir. PCR ile belirli DNA parçalarının büyük miktarlarda kopyası üretilebilmektedir.
Aynı DNA’nın çok miktarda kopyasının bulunması araştırmacıların genler üzerindeki çalışmalarını kolaylaştır-

39