Page 8 - Fen Lisesi Biyoloji 12 | 3.Ünite

3. Bitki Biyolojisi Bitki Biyolojisi 3.
Ünite Ünite

1. ETKİNLİK

ETKİNLİĞİN ADI : Bitkide sert doku
ETKİNLİĞİN AMACI : Taş hücrelerini görebilme
ETKİNLİĞİN SÜRESİ : 2 ders saati
ARAÇ GEREÇ : Armut, lam, lamel, damlalık, saf su, bisturi, ışık mikroskobu

ETKİNLİĞİN YAPILIŞI
1. Armudun etli kısmından bisturi ile küçük bir parça keserek alınız.
2. Lam üzerine yerleştirerek eziniz ve üstüne bir damla su damlatınız.
3. Üzerine lamel kapatınız ve ışık mikroskobunda inceleyiniz.
4. Gördüğünüz şekli çiziniz.

DEĞERLENDİRME
1. Çizdiğiniz taş hücresi şeklinin üzerine kısımlarını yazınız.
2. Taş hücresinin özelliklerini söyleyiniz.

1.1.1.3. İletim Doku
İletim dokusu; kök, gövde, yaprak olmak üzere bitkinin tüm kısımlarına ulaşır ve madde taşınmasını sağlar. Hay-
vanlarda dolaşım sistemi organlarının yaptığı madde taşınması görevini, bitkilerde iletim dokusu yapar. Su ve suda
çözünmüş mineraller; kökten iletim dokusu ile alınarak yaprak, çiçek gibi organlara taşınır. Fotosentez sonucu oluşan
organik besinlerin yaprak ve genç gövdelerden bitkinin diğer organlarına iletilmesini de iletim dokusu sağlar. İletim
doku, ksilem (odun boruları) ve floem (soymuk boruları) olmak üzere iki kısımdan oluşur. Ksilem ve floem çeşitli
hücre tiplerinden oluşur. Bu hücreler, taşıma veya destek için oldukça özelleşmiştir.

a) Ksilem (Odun Boruları)
Ksilem, topraktan alınan su ve suda çözünmüş minerallerin gövde, yaprak gibi bitkinin üst bölümünde yer alan
kısımlarına taşınmasını sağlar. Farklı iki tip hücreden oluşur. Trake ve trakeid denilen bu hücreler, bitkide uzamanın
durduğu kısımlarda meydana gelir. Trake ve trakeidlerin hücre çeperleri, lignin birikmesi sonucunda kalınlaşıp sert-
leşmiş ölü hücrelerdir (Görsel 3.15).

Trake Trakeid

Trakeid

Trake

Geçit

Görsel 3.15: Gövdedeki ksilemde yer alan trake ve trakeid yapısı

118