Page 11 - Fen Lisesi Biyoloji 9 | 1.Ünite

Büyüme ve Gelişme

Düşünelim-Tartışalım
Toprağa dikilen küçük fidede ya da yeni doğmuş bir bebekte zaman içinde neler değişmektedir? Sınıf
arkadaşlarınızla tartışınız.

Tek hücreli canlılarda büyüme, hücre hacmi ve kütlesinin artması ile gerçekleşen bir olaydır. Çok hüc-
reli canlılarda büyüme, hücre bölünmeleri sayesinde canlıya yeni hücrelerin eklenmesi ve var olan hücrelerin
büyümesi ile gerçekleşir (Görsel 1.32). Gelişme canlılardaki doku ve organların görevlerini yerine getirebilecek
olgunluğa erişmesidir. İnsanın boyunun uzaması büyümeye, parmak kaslarının kalemi tutup düzgün yazabilecek
düzeye gelmesi ise gelişmeye örnek verilebilir (Görsel 1.33).

Görsel 1.32: Büyüyen ve gelişen bitki Görsel 1.33: Kalem tutan çocuklar

1.2. Canlıların Yapısında Bulunan Temel Bileşikler

Canlıların yapısını oluşturan
temel bileşikler moleküllerden, mo-
leküller ise element ve atomlardan
meydana gelir (Görsel 1.34). Atom
bir elementin özelliklerini taşıyan en
küçük birimdir. Element ise benzer
özellik gösteren atomların bir araya
gelerek oluşturduğu madde toplulu-
ğudur. Molekül aynı veya farklı cins
atomların belirli oranlarda bir araya
gelmesiyle oluşan atom grubudur.
Bileşik ise iki ya da daha fazla farklı
element atomlarının belli oranlarda bir
araya gelmesiyle oluşan saf maddedir.

Doğada bulunan element çeşit-
lerinin yaklaşık %20-25’i bir orga-
nizmanın sağlıklı olarak gelişip üre-
yebilmesi için gerekli olan zorunlu Görsel 1.34: Moleküller atom gruplarıdır.
elementlerdir.

23