Page 35 - Fen Lisesi Matematik 11 | 1.Ünite
P. 35

TRİGONOMETRİ

               2. Kosinüs Teoremi

               Bu teorem ile bir üçgende iki kenar uzunluğu ve bu kenarlar
               arasındaki açı veya bu açının kosinüsü verildiğinde diğer kenar
               uzunluğunu bulmayı öğreneceksiniz.
                &
                ABC  nin kenar uzunlukları a, b, c ve bu kenarları gören açılar  ,AB
                                                                      W U
               ve  C  olmak üzere                                                           a
                  V
                 2
                     2
                         2
               a =  b + c - 2 bc $ cos A  bağıntısı yazılabilir (Şekil 1.2.10).
                                    W
                                                                                        Şekil 1.2.10
                 İspat
                                    ?
                                 5 AB = 5 C H? olacak şekilde AB kenarına ait
                                yükseklik  CH? olsun.
                                         5
                                                &                               x =  b $  cos A U
                                Şekil 1.2.11’deki  AHC  dik üçgeninde
                                         A H            HC                            H
                                    W
                                                   W
                                 cos A =  b   ve  sinA =  b   olduğundan
                                 AH =  b $  cos A  ve  HC =  b $ sin A  yazılabilir.  c -  x
                                                               W
                                             X
                                 &                                                           a
                                 BHC  dik üçgeninde Pisagor teoremi uygulanırsa
                                            2
                                     2
                                 BC =    BH +   HC  2                                   Şekil 1.2.11
                                     2            W  2       W  2
                                                   h
                                   a = ^ c -  b $  cos A + ^ b $  sin A h
                                                                    2
                                                              2
                                                                        2
                                                         2
                                     2
                                         2
                                                               W
                                                    W
                                   a =  c - 2 bc $ cos A +  b $  cos A +  b $ sin A
                                                                         W
                                                      2
                                         2
                                               2
                                     2
                                                             2
                                                                        W
                                                       W
                                                W
                                   a =  b $ ^ sin A +  cos A +  c - 2  c b $  cos A
                                                         h
                                           144444444 244444444 3
                                                  1
                                             2
                                     2
                                         2
                                                        W
                                   a =  b + c - 2  c b $ cos A  eldeedilir .
               Herhangi bir üçgende bir kenar uzunluğunun karesi, diğer iki kenar uzunluğunun kareleri toplamından bu
               kenar uzunlukları ile bu iki kenar arasındaki açının kosinüs değerinin çarpımının iki katının çıkarılmasıyla
               elde edilir.
                 1. ÖRNEK
                                               Şekildeki ABC üçgeninde
                                               2 $  AB =  BC =  6 cm ve
                                                AC =  5 cm olduğuna göre
                                               cosA  değerini bulunuz.
                                                   W
                ÇÖZÜM
               ABC üçgeninde kosinüs teoremi uygulanırsa
                 2
                      2
                          2
                a =  b + c -  2 bc $ cos A
                                     W
                          2
                 2
                     2
                6 =  5 +  3 -  253$$ $ cos A
                                       W
                         9
                                                         W
               36 =  25 + -  30 $ cos A &  36 - 34 =- 30 $  cos A
                                   W
                                                        W
                                             2 =- 30 $ cos A
                                                   2     1
                                         cos A =-  30  =-  15  bulunur .
                                            W
                                                                                           Fen Lisesi Matematik 11 45
   30   31   32   33   34   35   36   37   38   39   40