Page 37 - Fen Lisesi Matematik 12 | 1. Ünite
P. 37

5 =  16  gibi aynı tabanda yazılamayan üstel denklemler üslü sayıla-
              2x
            rın özellikleri kullanılarak çözülemez.
            Bu tip denklemleri çözmek için
            •   Üstel ifade yalnız bırakılır.
            •   Verilen üstel ifadenin tabanında her iki tarafın logaritması alınarak
                bilinmeyen aşağı indirilir.
            •   Bilinmeyen yalnız bırakılarak denklemin çözüm kümesi bulunur.


                      2x
            Örneğin  5 =  16  denkleminde her iki tarafın 5 tabanında logaritması
            alınır.
             log5 =  log16
                 2x
                        5
               5
                 n
             logb =  nlog b$  a   özelliği kullanılarak
               a
             2x log5$  5  =  log16 &  2x =  log 16
                          5
                                        5
                         log2 4  4log 2$
             Buradanx =     5  =      5  =  2log 2 bulunur.
                           2        2          5
                 ÖRNEK 2
            Aşağıdaki üstel denklemlerin çözüm kümelerini bulunuz ve grafik
            üzerinde gösteriniz.
            a)  e =  5                       b)  2 2x 5-  =  3
                 3x
                 ÇÖZÜM


            a)  e =  5 &  lne =  ln5         b) 2 2x 5-  =  3 &  log2 2x 5-  =  log3
                            3x
                3x
                                                               2
                                                                         2
                       &  3x =  ln5                      &  2x -  5 =  log 3
                                                                       2
                                                                   2
                       &  x =  ln5                       &  2x =  log3 +  5
                             3                                  log3 +  5
                                                                   2
                                                         &  x =
                             ln5                                   2
               BuradanÇ = &     0  bulunur.
                              3                               log3 +  5
                                                                2
                                                BuradanÇ = &          0  bulunur.
                    3x
                y =  e  eğrisi ile  y =  doğru-                  2
                                  5
                                    3x
               sunun kesim noktası  e =         y =  2 2 x 5-   eğrisi ile  y =
                                       5
                                                                    3
               denkleminin ortak çözüm          doğrusunun kesim noktası
               kümesidir.                       2 2x 5-  =  3  denkleminin ortak
                         y =  e 3x              çözüm kümesidir.
                   y
                                                    y               y =  2 2x 5-
                                      y =  5
                   5                                                   y =  3
                                                3
                                                                         x
                                               O               log3 +  5
                                                                  2
                                                                   2
                                        x
                   O
                       ln5
                        3





                                                            Üstel ve Logaritmik Fonksiyonlar
                                                                                                      47
   32   33   34   35   36   37   38   39   40   41   42