Page 23 - Fen Lisesi Matematik 12 | 2. Ünite
P. 23

ÖRNEK 29

            8, 5, 2, -1, -4, ... biçiminde verilen dizinin genel terimini bulunuz.

                 ÇÖZÜM

            8,  5,  2,  -1,  -4, ...

             - 3 - 3 - 3 - 3
            Dizinin ardışık terimleri arasındaki fark eşit olduğundan bu dizi aritme-
                                        3
            tik bir dizidir ve ortak fark  d =-  olur.
             a =  olduğundan genel terim
                 8
              1
             a =  a + ] n - g
                         1 d
                  1
              n
                        1 -
               =  8 + ] n - g ]  3g
               =  8 -  3n +  3 =  11 -  3n bulunur.
            Aritmetik Dizinin Özellikleri
                                                                       p d
            1.  a  bir aritmetik dizi ve  n !  p  olmak üzere  a =  a + ^ n - h
                                                          n
                                                               p
                n
               olur.
               Ispat
                  a =  a + ] n - g
                              1 d
                        1
                   n
                  a =  a + ^ p - h
                              1 d
               -   p    1
                  a -  a = ] n - g   p - h
                              1 d - ^
                                        1 d
                       p
                   n
                  a -  a =  nd --  pd +  d
                               d
                   n
                       p
                  a -  a = ^ n - h
                              p d
                   n
                       p
                         =   + ^ n - h
                                  p d elde edilir.
                      a n  a p
                 ÖRNEK 30
             a =  21vea =  39  olan bir aritmetik dizide  a  kaçtır?
              2
                        5
                                                     10
                 ÇÖZÜM
            I. Yol                              II. Yol
             a =  a + ] n - g                    a =  a + ^ n - h  bağıntısı
                         1 d
                                                             p d
                   1
              n
                                                      p
                                                  n
             a =  a + ] 2 - g                   kullanılırsa
                         1 d
              2
                   1
             21 =  a +  d                        a =  a + ] 5 - g
                                                             2 d
                   1
                                                  5
                                                      2
             a =  a + ] 5 - g                    39 =  21 +  3d
                         1 d
                   1
              5
             39 =  a +  4dolur.                  d =  6 bulunur.
                   1
              a +  d =  21                      Buradan
               1
             a +  4d =  39 olduğundan            a =  a + ] 10 - g
              1
                                                               2 d
                                                  10
                                                       2
               - 4a -  4d =- 84                  a =  21 +  8 6$  =  69bulunur.
                                                  10
                  1
             +   a +  4d =  39
                  1
                   - 3a = - 45
                      1
                     a =  15ve15 +  d =  21
                      1
                      d =  6 bulunur.
            Buradan
             a =  a +  9d =  15 +  96$  =  69 elde edilir.
                   1
              10
                                                            Diziler
                                                                                                      105
   18   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28