Page 13 - Fen Lisesi Matematik 9 | Mantık
P. 13

MANTIK

               9. ÖRNEK
                                0
                                                   l
                          l
                l
               q /  0  vep Q  q /  olduğuna göre  p / h   pq0 l l h@  Q p bileşik önermesinin doğruluk değerini
                                                 ^ 6
                                                     q Q ^
               bulunuz.
               ÇÖZÜM
               q /  0  & q /  1  olur .q /  değeri p Q q /  ifadesinde yerine yazılırsa
                                                      0
                                               l
                                      1
                l

                    1
                                                     .
                              l
                 l
                p Q /  0  ise p /  1  ise p /  0  bulunurBuradan
                  l
                                         l
                     q Q ^
                ^ 6  p / h  pq0 l l h@  Q  p / ] 6  0 /  1 Q ]g  0 00 g@ l Q  0 / ] 6  11/ g Q ] 000 g@ l Q  0
                                                                 0 Q
                                                           / ] 1 Q g l  0
                                                                        0
                                                           / l   0   0 Q /  0 sonucuna ulaşılır.
                                                             1 Q /
               10. ÖRNEK
               ^ p Q lh  q Q h   p Q qh bileşik önermesinin en sade şeklini bulunuz.
                            q / ^
                    p / ^
               ÇÖZÜM
                                           //
                                     q /
                    p / ^
                            q / ^
               ^ p Q lh  q Q h   p Q h   10 ^    p Q  qh
                                       /  0 / ^ p Q  qh
                                       /  0  bulunur .
              3. Koşullu Önerme ve İki Yönlü Koşullu Önerme
               a) Koşullu Önerme
                  p ve q iki önerme olmak üzere p ve q önermelerinin ise  &g  bağlacı ile birleştirilmesiyle elde edilen
                                                                   ]
                                                     p
               p  & q  önermesine koşullu önerme denir.  & q önermesi p ise q şeklinde okunur.
               Köyde yaşayan Ahmet ÇELİK “Muhtar seçilirsem köy yolunu asfalt yaptıracağım.” şeklinde bir cümle kuruyor.
            Kişinin kurduğu bu cümle,
               p: “Ahmet ÇELİK muhtar seçilir.”
               q: “Köy yolu asfalt yaptırılacaktır.”
            şeklinde iki önermenin birleşimi ile kurulmuş bir bileşik önermedir. Kullanılan bağlaç ise  &g  bağlacıdır. Cümle,
                                                                                         ]
            koşula bağlı olduğundan koşullu önerme olur.
               Aşağıda p, q ve pl, ql önermeleri, ise  &g bağlacı ile birleştirilerek bileşik önerme hâlinde yazılmıştır.
                                                 ]
            Bu önermeleri inceleyiniz.
               p  & q: “Ahmet ÇELİK muhtar seçilirse köy yolu asfalt yaptırılacaktır.”
               p & : “Ahmet ÇELİK muhtar seçilmezse köy yolu asfalt yaptırılacaktır.”
                    q
                l
              p &  ql: “Ahmet ÇELİK muhtar seçilirse köy yolu asfalt yaptırılmayacaktır.”
              p &   ql: “Ahmet ÇELİK muhtar seçilmezse köy yolu asfalt yaptırılmayacaktır.”
                l
               p  & q koşullu önermesinde                                            p      q    p &  q
                  p: hipotez
                  q: hüküm olarak adlandırılır.                                      1      1      1
                                                                                     1      0      0
                  p  & q  koşullu  önermesinin  doğruluk  değeri  1  ise  bu  koşullu   0   1      1
               önermeye gerektirme denir.
                                                                                     0      0      1




                                                                                        Fen Lisesi Matematik 9 | 23
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18