Page 36 - Fen Lisesi Matematik 9 | Kümeler
P. 36

KÜMELER

               Kartezyen Çarpımın Grafiği

                    2
                                      x
                  R =  R #  R = ^ "  , xy ;!  R  vey !  R,  kümesinin belirttiği noktaların oluşturduğu düzleme
                                    h
               kartezyen koordinat sistemi (analitik düzlem) denir.
                             2
                  A^  , xy !  R  ise bu noktanın birinci bileşenine noktanın apsisi, ikinci bileşenine noktanın ordinatı
                       h
               denir. Oluşan  ,xyh ikilisine A nın koordinatları adı verilir.
                            ^
                    y                 A(x,y)
                                                  A noktasına karşılık gelen sıralı ikili  ,xyh ise x e A nın
                                                                                  ^
                                               apsisi, y ye A nın ordinatı denir. Oluşan
                                                              x
                                                A #  B = ^ "  , xy ;!  A ve y !  B,  kümesinin
                                                            h
                                               elemanlarının analitik düzlemde işaretlenmesiyle elde
                                                                   B
                                               edilen görüntüye  A #  nin grafiği denir (Grafik 9.2.1).
                O(0,0)                x
                         Grafik 9.2.1

               9. ÖRNEK
                                                           B
                A = "  , 12 ,3, , B = "  , ab,  olarak veriliyor.  A #  yi analitik düzlemde gösteriniz.
               ÇÖZÜM
                 B
                                                         , , 1
                                                                       a ^
                                                                  h
                                                                  , 2 h
                                                                               , 3 h
                                                                                   a ^
                                                                              h
                                                          a ^
                         A #  B               A #  B = ^ "  1 h  ,b ^  , , 2 ,b ^  , , 3 ,bh,
                                             kümesindeki sıralı ikililerinin birinci bileşenleri noktanın apsisi,
                b                            ikinci bileşenleri noktanın ordinatı olacak biçimde analitik
                                             düzlemde gösterilir.
                a
                                        A
                O      1    2     3
               10. ÖRNEK
                                    , ,,,
                     ,, ,
               A = " abcd,    B = " 01234,  kümeleri veriliyor. Buna göre  A #  nin alt kümelerinin kaç tanesinde
                                                                            B
                    ,
               a)  a0h  bulunur.
                  ^
                            ,
                    ,
               b)  b1h ve d1h  bulunur.
                  ^
                          ^
                             ,
                    ,
               c)  c0h veya a4h  bulunur.
                  ^
                           ^
               ÇÖZÜM
               s A # g   45$ =  20  dir.
                     B =
                ]
                                                                                   19
                                   ,
                      B
               a)  A #  kümesinin a0h dışında 19 tane elemanı olduğu için bu kümenin 2 tane alt kümesi vardır. Her
                                 ^
                                                                                     19
                  bir alt kümeye a0h  eleman olarak eklenirse a0h ın da içinde bulunduğu 2 tane alt küme elde
                                 ,
                                                            ,
                               ^
                                                          ^
                  edilir.
                                    ,
                                             ,
               b)  A #  kümesinin  b1h  ve  d1h  elemanları dışında 18 tane elemanı vardır. Bu elemanlardan oluşan
                      B
                                          ^
                                  ^
                                                                              ,
                                                                                      ,
                            18
                  kümenin, 2  tane alt kümesi vardır. Bu alt kümelerin her birine  b1h  ve  d1h  eleman olarak
                                                                                    ^
                                                                           ^
                             ,
                                                              18
                                     ,
                  eklenirse  b1h ve  d1h in de içinde bulunduğu 2  tane alt küme elde edilir.
                           ^
                                   ^
                                            20
               c)  Tüm alt kümelerinin sayısı: 2  bulunur.
                   B
               A # kümesinin ,c0h ve a4h elemanları dışında 18 tane elemanı olduğu için  içerisinde ,c0h ve a4h
                                       ,
                                                                                                       ,
                              ^
                                                                                              ^
                                                                                                     ^
                                     ^
                                                 18
            elemanları bulunmayan alt küme sayısı 2  bulunur.
                                      ,
               Bu durumda ,c0h veya  a4h elemanlarının bulunduğu alt küme sayısı,
                          ^
                                    ^
                           18
                                2
                 20
                      18
               2 -  2 =   2 $ ^ 2 - h  3 2$  18  olur.
                                   1 =
            76 | Fen Lisesi Matematik 9
   31   32   33   34   35   36   37   38   39   40   41