Page 414 - Dört Dörtlük - AYT - Matematik
P. 414

MATEMATİK                              Anlık Değişim Oranı ve Türev                 ÇÖZÜMLÜ SORULAR



                                                                                                         3
        26.  Şekil 1'de, 1,7 metre uzunluğundaki bir kalas duvara dayalı   27.  Bir kum eleme makinesinin kum boşaltma hızı 8 m /dk olarak
            ve zemine dik bir şekilde durmaktadır.                 verilmiştir. Bu kum makinesine yukarıdan bırakılan kum, yük-
                                                                                  1
                                                                   sekliği yarıçapının  'ü kadar olan bir dik koni şeklini alarak
                                                                   birikmektedir.  3
                                                                   Buna göre kum yığınının boyu 2 metre olduğunda, yığın
                     1,7
                                                                   yarıçapının değişim hızı kaç m/dk olur?
                                       0,8                            π   2   3ππ  2π 2 π  3π  52π 2 π  3π  52π 2 π  3π  52π2  3π  5 2π  5


                                                                                    B)
                                                                   A)                                                                                                       E)
                                                                                              C)
                                                                                                        D)
                          Şekil 1          Şekil 2                    4  3π    4 3π  3 43π  2π 4  343π  2π4  343π  2π4  3 4  2π 4  3  2π
            Kalas zemine düzgün  sabitlenmediğinden alt ucu Şekil 2'de   Çözüm:
            olduğu gibi 0,8 metre duvardan uzaklaştığında 3 cm/sn hızla

            kaymaktadır.
            Buna göre kalasın duvara temas eden ucunun kayma
            hızı kaç cm/sn dir?                                               h
                15   12 15  912 15 8 9 1215  7 8 912  7 8  7
                                 7 8 912 15
                                            7 8 9



                                                     E) –

                                 C) –

            A)  –                                              D) –
                       B) –



                 8   5 8  5 5 8 5 55 8  5 5 5 5    5 5   5                      .   3h
                                            5 5 5
                                 5 5 5 5 8
                                                                                  1
            Çözüm:                                                 Koninin hacmi V =  ∏ r h
                                                                                     2
                                                                                  3
                                                                   dV
                                                                          3
                                                                       = 8 m /dk
                                                                    dt
                                                                       1    2   1    3    3
                    1,7                                            V =   ∏ (3h) h =  ∏ 9h  = 3∏ h
                                                                       3        3
            1,5  b                                                 dV
                                                                           2
                                                                       = 9∏ h
                                                                    dh
                                                                                               dr   dh
                                                                   r = 3h olup  t ye göre türev alınırsa ;   =  3 ⋅
                   a         3 cm/sn                                                           dt   dt
                  0,8
                                                                    dV
                                                                    dV
                                                                    dt dt  = =  8 8  = =  8 8  = =  2 2
                                                                                   9π
                                                                         π dV
                                                                    dV  9h 2 2  9π  9 2 2 2 2  9π
                                                                              π π
                                                                        9h
            a + b  = 2,89
                2
             2
                                                                    dh
                                                                    dh
               da      db                                          dr dr  2 2  2 2
                                                                                m/dk bulunur.
                                                                                bulunur.
            2a ∙     + 2b ∙    = 0                                    =  =  3 ⋅ 3 ⋅  =  =   bulunur.
                dt     dt                                          dt dt  9π  9π  3π  3π
                           db
            2 ∙ 0,8 ∙ 3 + 2 ∙ 1,5 ∙    = 0
                           dt
                    db                                                                                    Cevap: B
            4,8 = –3 ∙
                    dt
            db   4,8   8
               =  −  =  −   cm/sn olur.
            dt    3    5
                                                   Cevap: D


                                                           414
   409   410   411   412   413   414   415   416   417   418   419