Page 505 - Dört Dörtlük - AYT - Matematik
P. 505

ÇÖZÜMLÜ SORULAR                        Çemberin Analitik İncelenmesi                         MATEMATİK



        21.  Aşağıda dik koordinat düzleminde C merkezli çember y = –2x   22.  A(−8, 0) ve  B(−18, 0)  noktalarından  geçen  ve  yarıçap
            ve y = 2x doğrularına A ve B noktalarında teğettir.    uzunluğu 13 birim olan çemberin denklemi aşağıdakiler-
                              y                                    den hangisi olabilir?
                     y = –2x            y = 2x
                                                                                  2
                                                                          2
                                                                   A) (x−8)  + (y +12) = 169
                                                                           2
                                                                                   2
                                C                                  B) (x − 8)  + (y − 12)  = 169
                          A        B                               C) (x + 13) + (y + 12)  = 169
                                                                                    2
                                                                           2
                                                                                    2
                                                                           2
                                            x                      D) (x + 12)  + (y + 13) = 169
                            O
                                                                                   2
                                                                          2
                                                                   E) (x + 8)  + (y + 12)  = 144
            |AB| = 4 birim olduğuna göre çemberin denklemi aşağıda-
            kilerden hangisidir?                                   Çözüm:

            A) x  + y  = 5                                                                      y
               2
                   2
                       2
               2
            B) x  +  (y + 5)  = §5
                                                                                 –18    C     –8
                       2
               2
            C) x  + (y − 5)  = 25                                                     5    5         x
                                                                                   A          B  O
                       2
               2
            D) x  + (y − 5)  = 5
                                                                                        M        D
                       2
               2
            E) x  + (y − 2)  = 5
            Çözüm:
                                y
               y = −2x                          y = 2x             Verilenlere göre çemberin grafiği yukarıda gösterilmiştir.
                                                                   Çemberin merkezinden [AB] kirişine dikme indirildiğinde
                                 C
                                                                   |CB| = |AC| = 5 birim olacak şekilde kiriş iki eş parçaya ayrılır.
                                   §5
                                1
                          A   2   2    B (2, 4)                    OCMD dikdörtgeninden anlaşıldığı gibi
                                4                                  |DM| = |OC| = 13 birim, r = 13 birim ise |MA| = 13 birimdir.
                                                 x
                             O                                     Pisagor Teoreminden |CM| = 12 birim bulunur.
                                                                   Buradan M(−13, −12) ise çember denklemi
                                                                         2
                                                                                 2
                                                                   (x + 13) + (y + 12)  = 169 olarak elde edilir.
            [AB] ile y ekseni birbirine dik olacağından y ekseninin kirişi
            böldüğü parçaların her birinin uzunluğu 2 birim olur.                                         Cevap: C
            Buna göre B noktası B(2, y) olur ve y = 2x denkleminde x = 2
            yazıldığında y = 4 elde edilir.
            B(2, 4) noktası olur.
            C  merkez  noktasından  B  noktasına  çizilen  yarıçap  y  =  2x
                                  1
            doğrusuna  dik  olup  eğimi  −   olan  (birbirine  dik  doğruların
                                  2
            eğimleri  çarpımı  (−1)  'dir.)  ve  B  noktasında  geçen  doğru
                                             1
            denklemi yazılarak C noktası bulunur.  y = − x + 5 elde edilip
                                             2
            C(0, 5) olur. Yarıçap |CB| olup iki nokta arası uzaklık formü-
            lünden
            r = |CB| =  (2 0)−  2  +  (4 5)−  2   = §5 bulunur.

                     2
             2
            x  + (y − 5)  = 5 elde edilir.
                                                   Cevap: C








                                                           505
   500   501   502   503   504   505   506   507   508   509   510