Page 17 - Matematik 9 | 1.Ünite
P. 17

9.1.1.3. Koşullu Önerme ve İki Yönlü Koşullu Önerme
            ‘‘ise’’ Bağlacı ile Oluşan Bileşik Önermeler

              p ile q önermelerinin ‘‘ise’’ bağlacı ile bağlanmasından oluşan bileşik önermeye
              koşullu önerme denir ve bu koşullu önerme p & q biçiminde gösterilir.
              p & q önermesi; p doğru, q  yanlış iken yanlış diğer durumlarda doğrudur.  “ise” bağlacı “ & ” sembolü
                                                                                    ile gösterilir.
             p ve q önermeleri için p & q önermesinin doğruluk tablosu aşagıdaki gibidir.


                                p            q         p & q
                                1            1           1
                                1            0           0
                                0            1           1
                                0            0           1


             ÖRNEK 26
              •  p : ‘‘Batuhan evinde boşa yanan lambayı söndürür.”
              •  q : ‘‘Batuhan parasından tasarruf eder.’’
             Yukarıda verilen önermelere göre  p &  önermesini yazınız.
                                             q

             ÇÖZÜM
             p  &  q : ’’Batuhan evinde boşa yanan lambayı söndürür ise parasından tasarruf
             eder.’’ şeklinde yazılır.



             ÖRNEK 27
              •  p : “TBMM Ankara’dadır.”
              •  q : “Türkiye’nin başkenti Ankara’dır.”
             şeklinde verilen p ile q önermelerini  “ise”  bağlacını kullanarak yazıp önermenin
             doğruluk değerini bulunuz.

             ÇÖZÜM
             p  &  q : “TBMM Ankara’da ise Türkiye’nin başkenti Ankara’dır.” olarak yazılır.
             p nin doğruluk değeri 1, q nun doğruluk değeri 1olur.
             Dolayısıyla doğruluk değeri   p &  q /  1 &  1 /  1 olur.


             ÖRNEK 28
             p /  ve  q /  olmak üzere aşağıdaki bileşik önermelerin doğruluk değerlerini
                1
                         0
             bulunuz.
                 a)  p &  ql                        b)  p &  ql
                                                        l
                         l
                 c)  (p &  ) q &  ql                ç)(p &  ) q /  q
                                                        l
             ÇÖZÜM

                                                    l b)  )b pl
                       q /q& l
                                                       q / l q& l
                 a)  )ap & l  1 & 1 &/  0l  0l    ) b p & l  1 & 1 &/ l 0l  0l
                      ) ap
                         /  1 & 1/  1 / 1&  1 /  1       /  0 & 0/  1 / 1&  1 /  1
                   ) ap & l  1 &  0l               ) b p & l  1 &  0l
                                                    l
                                                       q / l
                       q /
                            l 1
                                                             q / / 1 /
                                (1 &(1/ 1/
                                     l
                                                      l
                         l
                                                                 l
                                         l
                  cp     ) q & l )q& 1 &/  q /q& l  ) 0 & )0&  0l&  0l  ç )(p & )(pç  l / ) q / )q& 0 &  (1 & (q / 1  1 l ) 0 / )0&  0 /  0
                   )( & )(cp
                              /  0 &0 &/  1 I  1              /  (0 &(0/  ) 0 / )0&  0 /  0
                                 I
                 c)  )(cp &  ) q & l  / (1  1 1/ 1 1& / 0& l  çç)   l(pl  ) q /)q  q / q/ / (1 l l  / ) 0 /)0 dr› 0/ 0 0/ . dr›  .
                         l
                                     )l
                                1 & 1/ 0&
                                                    )(p & &
                            q /
                                                                1 0/ 1 0// 0& (1 &/
                              /  0 &  1                        /  (0 & (0 &/  ) 0 /)0  0 0/
                                 I
                                   1 1
                              /  1 & /                         /  1 0/ 10//  /  0 / dr› 0  .
                                                                                            29
   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22