Page 43 - Matematik 9 | 3.Ünite
P. 43

9.3.3.3. Mutlak Değer İçeren Birinci Dereceden Bir
             Bilinmeyenli Denklemler ve Eşitsizlikler



              Bir gerçek sayının sayı doğrusu üzerindeki yerinin sıfır noktasına olan uzaklığına
              bu sayının mutlak değeri denir. x gerçek sayısının mutlak değeri “|x|” ile göste-
              rilir.




                                                                                      Sayı doğrusu üzerinde a
                                                                                    ile b  gerçek sayılarının bir-
                                                                                    birine uzaklığı |a-b| ile gös-
                -4 sayısının mutlak değeri 4 tür.  4 sayısının mutlak değeri 4 tür.  terilir.
                |-4| = 4 olur.                    |4| = 4 olur.





                              x  , x $  0  ise
              Mutlak değer, x = *         şeklinde tanımlanır.
                                 , <
                              - xx   0  ise
              Mutlak değerin içerisindeki ifadenin gerçek sayı değeri 0 ya da 0 dan büyük ise
              ifade mutlak değer dışına aynı olarak çıkarılır.


              Aşağıdaki çalışmayı inceleyiniz.
                   a)      12
                      12 =
                   b)  x >    0  ise 6 x =  6 x
                   c)  a >    0  ise 5 +  3 =  5 a +  3
                               a
                   ç)  a d    R  ise  a +  3 =  a +  3
                                       2
                                2
                   d)     0
                      0 =


              Mutlak değerin içindeki ifadenin gerçek sayı değeri  0 dan küçükse ifade mut-
              lak değer dışına -1 ile çarpılarak çıkarılır. Böylece dışarıya 0 dan büyük çıkması
              sağlanır.

             Aşağıdaki çalışmayı inceleyiniz.


                   a)   -   7 =- 1 $ - g  7
                                7 =
                              ]
                   b)  -    3 =- 1 $ -  3 =  3
                                    h
                               ^
                   c)  x <    0 ise 5 x =- 1 5 ]  x =- 5 x
                                    $
                                        g
                   ç)  x >    0 ise - 5 x =- 1 $ - 5 g  5 x
                                         x =
                                      ]
                                                    2
                   d)  a d    R  ise - a -  2 =- 1 $ - a - h  a + 2
                                             2
                                2
                                               2 =
                                         ^
              ÖRNEK 23
             x > 0 ve x  ! R   için  |3x| + |-2x| - |1+x| işleminin sonucunu bulunuz.
              ÇÖZÜM
             x  > 0 için |3x| = 3x , |-2x| = 2x ve  |1+x| = 1+x olarak mutlak değer dışına çıkarılır.
             Böylece  |3x| + |-2x| - |1+x| = 3x + 2x - (1 + x) = 5x - 1 - x = 4x - 1 olur.



                                                                                           121
   38   39   40   41   42   43   44   45   46   47   48