Page 60 - Matematik 9 | 3.Ünite
P. 60

DENKLEMLER VE EŞİTSİZLİKLER



                                         9.3.4. Üslü İfadeler ve Denklemler


                                          Neler Öğreneceksiniz?

             Terimler ve Kavramlar             •  Üslü ifade içeren denklemleri,
               •  Üslü İfade
               •  Taban                        •  Köklü ifade içeren denklemleri öğreneceksiniz.
               •  Üs
               •  Köklü İfade
               •  Rasyonel Kuvvet


                                        9.3.4.1. Üslü İfade İçeren Denklemler


                                           Gerçek Sayıların Tam Sayı Kuvvetleri
                Sembol ve Gösterimler
                                         Bir gerçek sayının kendisi ile birden çok çarpımını göstermek için üslü ifadeler
                                         kullanılır.
                           m
                  n n
                 x,   x m  ,x n          Örneğin 3 sayısının kendisi ile 4 kez çarpımı 3 ∙ 3 ∙ 3 ∙ 3 = 3  olarak gösterilir.
                                                                                        4
                                            6
                                           2 =  22222 2$$$$ $  =  64  olur .
                                               144444444 244444444 3
                                                   6 tane
                                            1  4  1 1 1 1    1
                                           b  l  =  $  $  $  =  olur .
                                            2    2 2 2 2     16
                                                 14444444 24444444 3
                                                   4  tane
                                                              b
                                                        b
                                                  b
                                           b -  1  l 3  = -  1  l  $ -  1  l  $ -  1  l  =-  1  olur .
                                              3      3    3     3     27


                                                                                                n
                                                                    n
                                                       +
                                         a d  R  ve n d Z  olmak üzere a  ifadesine üslü ifade adı verilir. a  ifadesinde a
                                         sayısına taban , n ye  ise üs veya kuvvet denir.
                                          n
                                         a = . ... ...aaaaa a   olarak hesaplanır.
                                             1444444 2444444 3
                                               n tane



             Taban 0 dan farklı olmak
             üzere üs alma işlemlerin-     Aşağıda verilen çalışmaları inceleyiniz.
             de kuvvet çift sayı ise işlem      a) (-2) = (-2) ∙ (-2) ∙ (-2) ∙ (-2) = 16 (Parantezin üzerindeki çift sayı olan
                                                   4
             sonucu daima 0 dan                 kuvvetin sonucu pozitif yaptığına dikkat ediniz.)
             büyüktür.
                                                   3
                                             b) (-2) = (-2) ∙ (-2) ∙ (-2) = -8 (Tek kuvvetler tabanın işaretini etkilemez.)
                                                  4
                                             c)   -2 = -(2) ∙ (2) ∙ (2) ∙ (2) = -16
                                                  2  5  2    2    2   2    2     32
                                             ç)    b  l  = b  l $ b  l  $ b  l $ b  l $ b  l  =
                                                  3     3    3    3   3    3    243
                                                  4
                                             d)   0 =  000 0$$$  = 0  ( 0 sayısının pozitif kuvvetleri yine 0 olur.)
                                             e)   - 1g 200  = - g  ]  1 $ - g  ]  1 =  1
                                                          1 $ - g
                                                                   1 $$$ - g
                                                                 ]
                                                        ]
                                                ]
                                                        144444444444444 244444444444444 3
                                                               200 tane
                                             f)    - 1g 201  = - g  ]  1 $ - g  ]  1 =- 1
                                                                 ]
                                                                   1 $$$ - g
                                                        ]
                                                          1 $ - g
                                                ]
                                                        144444444444444 244444444444444 3
                                                               201 tane
                          138
   55   56   57   58   59   60   61   62   63   64   65