Page 61 - Matematik 9 | 3.Ünite
P. 61

Bir Gerçek Sayının Negatif Kuvveti


                              +
               x d  R - ! 0+  ven !  Z  olmak üzere
                   •   x - 1  =  1   olur.
                           x
                                     n
                   •   x  -n =  (x - 1 ) = b  1  l  olur.
                               n
                                   x
               Aşağıdaki verilen çalışmaları inceleyiniz.

                                                                                     Sıfır sayısının çarpma işlemi-
             a)    5 - 1  =  1  ç)    -  5  l - 1  =  -  11  f)    -  2  l - 4  = b -  3  l 4  =  81  ne göre tersi olmadığından
                                                           b
                                 b
                      5             11       5               3       2     16
                                                                                     negatif kuvveti tanımsızdır.
                 -
             b)    5 - 1  =  -  1  d)    7 - 2  = b  1  l 2  =  1  g)    -  2  l - 3  = b -  3  l 3  =  -  27  Sıfır sayısının pozitif kuvvet-
                                                                                     leri yine sıfırdır.
                                                           b
                         5             7    49               3       2       8
                    - 1                                          1
                  3      4         2  - 2  11  2  121       4 - 1     1
             c)    b  l  =   e)    b  l  = b  l  =    ğ)       =  4  =
                  4      3        11       2     4          5    5   20
               Üslü Sayılarda Toplama ve Çıkarma İşlemi
             Hem tabanı hem de üssü aynı olan üslü sayılar, ortak paranteze alınarak toplana-
             bilir veya çıkartılabilir.

             a, b, c, xd  R  ve md  Z  olmak üzere
                             m
                m
                                            m
                       m
             a . x + b . x - c . x = (a + b - c) ∙ x olur.
             Aşağıda verilen çalışmaları inceleyiniz.
                        8
                               8
                                           8
                    a)   7 . 10 + 2 ∙ 10  = (7 + 2) ∙ 10 = 9 ∙10 8
                        20
                               20
                                           20
                    b)   11 ∙ 3 - 4 ∙ 3 = (11 - 4) ∙ 3 = 7 ∙ 3 20
                                                      11
                                                               11
                                      11
                               11
                        11
                    c)   - 2 ∙ 7 + 6 ∙ 7 - 8 ∙ 7  = (- 2 + 6 - 8) ∙ 7  = - 4 ∙ 7
                             8
                       8
                                       8
                    ç)   x ∙ y  + z ∙ y = (x + z) ∙ y
                         9
                                                9
                     9
                                          9
                             9
                    d)   2  + 2  + 2  = (1 + 1 + 1) ∙ 2  = 3 ∙ 2
                                    n
                                                       n
                           n
                                n
                       n
                    e)   -m - m - m - m = (-1 - 1 - 1 - 1) ∙ m = - 4 ∙ m n
                                                 4
                                  4
                                         4
                                                            4
                          6
                    f)   0,02 ∙ 10 + 5 ∙ 10  = 2 ∙ 10 + 5 ∙ 10  = (2 + 5) ∙ 10  = 7 ∙ 10 4
               Üslü Sayılarda Çarpma ve Bölme İşlemi
             Tabanları aynı olan üslü sayılar çarpılabilir.
                                          a
                                             b
                             +
             x d  R , ve a, b d  Z  olmak üzere x ∙ x  = x a+b  olur.
             Bu ifadenin doğruluğu aşağıdaki gibi ispatlanır.
                 b
               a
               x $  x =  x ab+   olduğu aşağıdaki gibi gösterilir.
               a
                 b
              x $  x =  xx$ $$$$  x  xx$$ $$ =  x a + b  olur .
                         xx x$$ $$ =
                                        x
                    12 34444 44441 234444 4444  1 234444 4444
                     a tane  b tane  a b tane
                                    +
               Aşağıdaki çalışmaları inceleyiniz.
                    6
                    a) 3 ∙ 3 -2   = 3 6+(-2) =3 4
                      3    4     34+      7
                    1    1     1       1
                    b)  b  l  $ b  l  = b  l  = b  l
                    5    5     5       5
                             13
                      11
                                                 24
                                            24
                    c)  (-2) ∙ (-2) = (-2) 11+13 =(-2) = 2
                      7
                            8
                    ç)  (-5) ∙ (-5) = (-5) 7+8 =(-5) 15
                          5n
                              3
                   d)  m -3n  ∙ m ∙ m = m -3n+5n+3  = m 2n+3
                    7
                       5
                   e)   x  ∙ x  = x 7+5  = x 12
                                                                                           139
   56   57   58   59   60   61   62   63   64   65   66