Page 82 - Matematik 9 | 3.Ünite
P. 82

DENKLEMLER VE EŞİTSİZLİKLER



                                         ÖRNEK 14
                                         Ceren, bir yolu saatte 80 km hız yapan A otobüsü ile 6 saatte gidiyor. Aynı yolu B
                                         otobüsü ile 8 saatte döndüğüne göre B otobüsünün dönüşteki hızının saatte kaç
             Hız ve zaman ters orantılı   km olduğunu bulunuz.
             çokluklardır.
                                         ÇÖZÜM
                                          Hız ve zaman ters orantılı olduğundan,
                                           bir yol     80 km/sa. hızla                  6 saatte gidilmişse
                                          aynı yol   V km/sa. hızla                    8 saatte dönülmüştür.
                                                                                            V . 8 = 80 . 6 ise V = 60 km/sa. olur.
                                         ÖRNEK 15

                                        Marangoz Ahmet Usta, bir kalası 4 parçaya 12 dakikada bölebiliyorsa aynı kalası Ah-
                                        met Usta’nın 8 parçaya kaç dakikada bölebileceğini bulunuz.



                                         ÇÖZÜM
                                             •  Ahmet Usta’nın  kalası 4 parçaya bölebilmesi için 3 kesim yapması gerekmek-
                                               tedir.
                                             •  Ahmet Usta’nın  aynı kalası 8 parçaya bölebilmesi için 7 kesim yapması ge-
                                               rekmektedir.
                                          3 kesim için                      12 dakika zaman gerekli ise
                                          7 kesim için                        x dakika zaman gerekir.
                                                                      3x = 84  &   x = 28 dakika

                                         ÖRNEK 16

                                                       Boyacı Serdar Usta, üç farklı renkteki boyadan A, B ve C litre alıp
                                                        A  =  1  ve    B  =  2  oranlarında karıştırarak yeni bir boya rengi
                                                        B   3     C   5
                                                       elde etmiştir.
                                         Serdar Usta, toplam 46 litre boya kullandığına göre  C değerini bulunuz.

                                         ÇÖZÜM
                                                                                              6
                                         Birinci orantı 2 ve ikinci orantı 3 ile genişletilirse   A  =  2  ve  B  =  15   bulunur.
                                                                                     6
                                         Buradan A = 2k, B = 6k, C = 15k olur.   B       C
                                         A + B + C = 46  &  2k + 6k + 15k = 46  &  23k = 46  &  k = 2 olur.
                                         Bu durumda C = 15k = 15 ∙ 2 = 30 litredir.

                                         ÖRNEK 17
                                                            Zeynep okuduğu kitapları 5 ile doğru, 3 ile ters orantılı
                                                            olacak şekilde iki farklı gruba ayırıyor. Sayfa sayısı 300 ün
                                                            üzerinde olan kitaplarını üst rafa, sayfa sayısı 300 ve 300 ün
                                                            altında olan kitaplarını alt rafa diziyor. Üst rafa dizdiği ki-
                                                            tap sayısı alt rafa dizdiği kitap sayısından 42 fazla olduğuna
                                                            göre Zeynep’ in okuduğu kitap sayısını bulunuz.


                                         ÇÖZÜM
                                         Sayfa sayısı 5 ile doğru orantılı olan kitap sayısına  a, sayfa sayısı 3 ile ters orantılı
                                         olan kitap sayısına b denilirse
                                         a  =  b =  k & =  k veb =  k   olur. Buradan a > b olduğu görülür.
                                         5   3      a  5       3
                                         a sayısı b sayısından 42 fazla olduğundan
                                         a = b + 42 ise   k5 =  k  +  42  ve  k5 -  k  = 42  olur.
                                                         3            3
                                         Böylece k = 9 olup toplam kitap sayısı  a +  b =  5 k +  k  =  45 +  3 =  48  olur .
                                                                                   3

                          160
   77   78   79   80   81   82   83   84   85   86   87