Page 23 - Matematik 10 | 2.Ünite
P. 23

Tek Fonksiyon ve Çift Fonksiyon



                       Bilgi
                       : f  R  " R  olmak üzere  x6 !  R  için
                     •    ( f -  ) x =  fx
                                 () olan f fonksiyonuna çift fonksiyon denir.
                                  () olan f fonksiyonuna tek fonksiyon denir.
                     •    ( f -  ) x = - fx



                        48
             Aşağıda verilen fonksiyonların tek fonksiyon ya da çift fonksiyon olup olmadıklarını bulunuz.
                                                             3
                                2
                                                                                             5
                                              :
                                                                             :
             a)  :f  R  " , ( )f xR  =  x +           b)  g R  " , gR  ( )x =  x -  3 x           c) h R  " , ( )h xR  =  5 x -  8 x +  1
                                   3
                      2
                                                                               2
             a)  ()fx =  x +  fonksiyonunda x yerine  x-  yazılırsa  (f -  ) x = - xh 2  +  3 =  x +  3 =  fx
                         3
                                                                                      () olduğundan f fonk-
                                                                   ^
                siyonu çift fonksiyondur.
                       3
             b)  ()gx =  x -  3 x  fonksiyonunda x yerine  x-  yazılırsa
                                        3
                                                   3
                              3 - h
                                                       x =-g^
                g ( x =-  )  ^ - xh 3  - ^  x = - x +  3 x =- ^ x -  3 h  xh  olduğundan g fonksiyonu tek fonksiyondur.
                        5
                                                                                                 5
                                                                                                      2
             c)  ()hx =  5 x -  8 x +  1 fonksiyonunda x yerine  x-  yazılırsa  (h -  ) x = ^  xh 5  - ^  xh 2  +  1 = - 5 x -  8 x +  1
                                                                                 8 -
                                                                         5 -
                olur. h - x ! ^h  hx ve  h - x ! - ^h  hxh  olduğundan h fonksiyonu çift fonksiyon ya da tek fonksiyon
                     ^
                                     ^
                               h
                değildir.
                        49
                           ( )  fonksiyonu çift fonksiyon;  g R
                                                                                              ^h
               : f  R  " , yR  =  fx                   :  " , yR  =  g ( )x  fonksiyonu tek fonksiyon; f 5 =  7  ve
                                  2
             2 x -  ( f -  ) x =  3 ^  x +  x +  olmak üzere  g 5  ifadesinin değerini bulunuz.
                                     5
                                                    ^h
                          g - h
             f fonksiyonu bir çift fonksiyon olduğundan  (f -  ) x =  fx      ) 5 =  f ()5 =  7  bulunur.
                                                          () olur. Buradan  (f -
             g fonksiyonu bir tek fonksiyon olduğundan  (g -  ) x = -( )gx  olur. Buradan  (g -  ) 5 = -( )g5  bulunur.
                                     5
                                  2
             2 x -  ( f -  ) x =  3 ^  x +  x +  eşitliğinde x yerine 5 yazılırsa
                          g - h
                                    2
             25$ --    ) 5 =  3 ^  5 +  5 +  5 &  10 -  7 = - 3 g ()5 +  30 & - 27 = - 3 g ()5 &  g ()5 =  9  olur .
                    ( f
                           g - h
                  12 3444444  123444444
                    f( )5   - g(5)
                         50
                               3
                                         2
                                                   4
                    R
                                                c
               : f  R  " , ( )f x =  5 x + ] a +  1g x +  bx + +  fonksiyonu tek fonksiyon ise  ac$  ifadesinin değerini bulunuz.
             Verilen  y =  f ()x  fonksiyonu tek fonksiyon olduğundan  (f -  ) x = - fx
                                                                      () olmalıdır.
                                                                                 4
                        3
                                                                      2
                                                            3
                                  2
                                                    () = -
              ( f -  ) x = - 5 x +  (a + 1 )x -  bx ++ 4  ve -  fx  5 x -  (a + 1 )x -  bx --  olduğundan
                                         c
                                                                             c
             eşitliğin sağlanması için aynı dereceli terimlerin katsayıları birbirine eşit olur. Buradan
                                                         4
             a +  1 = --  1 &  a =- 1  ve c +  4 = --  4 &  c =-  bulunur. Dolayısıyla  ac$ = - g  ]  4 =  4  olur.
                                                                                   ]
                     a
                                             c
                                                                                     1 $ - g
                                                                                                      101
   18   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28