Page 13 - Matematik 10 | 3.Ünite
P. 13

10.3.1.2. Polinomlarla Toplama, Çıkarma, Çarpma ve Bölme İşlemleri

            Polinomlarla Toplama ve Çıkarma İşlemleri


                       Bilgi

                    Polinomlarla toplama ya da çıkarma işlemleri yapılırken dereceleri aynı olan terimlerin
                    katsayıları toplanır ya da çıkarılır.
                    Örneğin  ,ab !  R  olmak üzere

                                                      ()
                      ()Px  polinomunun bir terimi  ax$  m  ,  Qx  polinomunun bir terimi  bx$  m   ise
                    ax$  m  +  bx$  m  =  (a +  ) b x$  m   terimi  ()Px +  Qx
                                                          () polinomunun bir terimidir.
                    ax$  m  -  bx$  m  =  (a -  ) b x$  m   terimi  ()Px -  Qx
                                                          () polinomunun bir terimidir.


                         21

                                 2
                                                          2
                            3
                       4
                                                     3
                                                                2
             Px      7 x +  5 x -  8 x +  10  ve Qx  4 x +  3 x + -  polinomları veriliyor.
                                                             x
               () =-
                                            () =-
                 a)  ()Px + Qx
                            () işleminin sonucunu bulunuz.
                 b)  ()Px - Qx
                            () işleminin sonucunu bulunuz.
                        () -
                 c) 3 $ Px   4 $ Qx
                                 () işleminin sonucunu bulunuz.
             Polinomlarda toplama ya da çıkarma işlemleri yapılırken dereceleri aynı olan terimlerin katsayıları kendi
             aralarında toplanır ya da çıkarılır.
                                                              2
                                     4
                                          3
                                               2
                                                        3
                                                                x
                            () = -
                 a)  ()Px +  Qx   7 x +  5 x -  8 x +  10 -  4 x +  3 x +-  2
                                               3
                                                          2
                                     4
                                                  ( 8
                                                             x
                               =- 7 x +  (5 -  4 )x +- +  3 )x + +  10 -  2
                                     4
                                         3
                                              2
                                                 x
                               =- 7 x +  x -  5 x ++  8  olur .
                                     4
                                               2
                                                          3
                                          3
                                                                2
                                                                   x
                                                                      2
                            () = -
                 b)  ()Px -  Qx   7 x +  5 x -  8 x +  10 - - 4 x + 3 x +- h
                                                      ^
                                                              2
                                          3
                                     4
                                               2
                                                        3
                               =- 7 x +  5 x -  8 x +  10 +  4 x -  3 x - +  2
                                                                x
                                     4
                                                          2
                                               3
                                                             x
                                                  ( 8
                               =- 7 x +  (5 +  4 )x +- -  3 )x - +  10 +  2
                                                2
                                     4
                                          3
                                                   x
                               =- 7 x +  9 x -  11 x -+  12  olur .
                                                                    3
                                                 3
                                            4
                                                       2
                                                                         2
                                 () =
                                                                                2
                        () -
                                                                            x
                 c)  3 $ Px  4 $ Qx   3 $ - 7 x +  5 x -  8 x +  10 - ^h  4 - 4 x +  3 x +- h
                                        ^
                                          4
                                                                        2
                                                       2
                                                                 3
                                                 3
                                    =- 21 x +  15 x -  24 x +  30 +  16 x -  12 x -  4 x +  8
                                                                    2
                                          4
                                                       3
                                                          ( 24 -
                                    =- 21 x +  (15 +  16 )x +-  12 )x -  4 x +  30 +  8
                                                 3
                                          4
                                                       2
                                    =- 21 x + 31 x - 36 x - 4 x + 38  olur .
                         22
             Px     0 , Qx !  0  ve derP ( )x @  !  der6 Q ( )x @ olmak üzere P(x) polinomunun derecesi m, Q(x) polinomu-
               () !
                        ( )
                                     6
                                                 () ve
                                                         () -
             nun derecesi n olduğuna göre  ()Px + Qx   Px    Qx
                                                               () polinomlarının derecesini birbiri ile büyüklük
             ve küçüklük bakımından kıyaslayarak m ve n cinsinden bulunuz.
             m 2  n & der Px   Qxh@  =  mveder Px     Qxh@  =  m olur.
                           () +
                                                  () -
                                 ^
                                                        ^
                        6
                                               6
             m 1  n & der Px   Qxh@  =  nveder Px     Qxh@  =  n olur.
                           () +
                                                 () -
                                                       ^
                                 ^
                                               6
                        6
                                                                                                     163
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18