Page 13 - Matematik 12 | 2. Ünite
P. 13

ÖZELLİK 2
                  Bir aritmetik dizinin n. terimi  a n , p. terimi  a  olmak üzere bu dizinin ortak farkı
                                                            p
                                                  a -  a p
                                                   n
                                             d =   n - p   olur .
                                                                    a -  a
                                                                      n
                      a =  a + ^ n - h     a -  a = ^ n - h     d =  n -  p p
                                    p d &$
                                                         pd &$
                       n
                            p
                                                 p
                                            n
             ÖRNEK
            Üçüncü terimi 17 ve onuncu terimi 73 olan bir aritmetik dizinin ortak farkını bulunuz.


             ÇÖZÜM

                  a -  a p       a   -  a
                   n
                                   10
             d =   n -  p  &  d =  10 - 3 3       ^ n =  10  vep = 3h
                                 73 -  17
                          &  d =                ^ a  =  73  vea =   17h
                                  10 -  3          10           3
                          &  d =  8  bulunur .


            ÖZELLİK 3
                   Sonlu bir aritmetik dizide baştan ve sondan eşit uzaklıkta bulunan terimlerin
                                                       ,
                                                    ,
                   toplamı birbirine eşittir. a ^ h  aaa 3 ,...,a n- 1 ,a i  dizisind e
                                           n = _
                                                      2
                                                                      n
                                                  1
                          a +   a =  a +   a n- 1  =  a + a n- 2  = f=  a +  a n-+ 1  olur .
                            1
                                       2
                                                     3
                                 n
                                                                                k
                                                                       k
                          a +   a =  a +   a + ^ n -  1h  d $  =  2 a + ^ n -  1h  d $
                                            1
                            1
                                                                1
                                       1
                                 n
                                           d
                       a +   a n-  1  =  a ++  a + ^ n -  2h  d $  =  2 a + ^ n -  1h  d $
                                                1
                                       1
                                                                    1
                         2
                                   h
                                                                  k
                                                                      1
                     a +  a n-+  1  =  a + ^ k -  1h  d $ +  a + ^ n -+ -  1h  d $  =  2 a + ^ n -  1h  d $
                                                                                     1
                                       1
                                                         1
                      k
                              k
             ÖRNEK
            11 terimli bir aritmetik dizinin 2. terimi 5 ve 10. terimi 37 dir. Bu aritmetik dizinin 5. ve 7. terimlerinin
            toplamını bulunuz.
             ÇÖZÜM
                                           ,
                                               ,
                           ,
                                                  ,
                                     ,
                       ,
                                 ,
                              ,
                                        ,
             a ^ h = a aaaa aa aa a                 10 ,a i  sonluaritmetik  dizisinde
                                                 9
                                                         11
                                4
                             3
                                       6
               n
                      1
                                   5
                    _
                                              8
                         2
                                          7
             a +  a 11  =  a + a 10  =  a +  a =  a +  a =  a + a 7  olur . Buna greö
                                                            5
                          2
                                           9
                                                 4
                                      3
                                                      8
              1
             a +  a =   a +  a 10
                         2
              5
                   7
                     =  5 + 37
                     =  42  bulunur .
                    SONUÇ
                                                                 s
                    Bir aritmetik dizide  ,, ,pk  s  t !  Z +  ç iink + p =+ t isea +  a =  a + aolur .
                                                                                         t
                                                                                    s
                                                                           k
                                                                               p
                                                                                             Matematik 12
                                                                                                               81
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18