Page 73 - Temel Düzek Matematik 11
P. 73

2.1.2. Dik Üçgende Trigonometrik Oranlarla İlgili Problemler


            Dik Üçgende Trigonometrik Oranlar

              Dik açılı bir üçgende, bu üçgene ait kenarların oranı ile açılar   Terimler ve Kavramlar
              arasında ilişkiler bulunmaktadır. Bu ilişkilere trigonometrik oranlar   Trigonometrik oran, sinüs,
              denir. Bu oranlar, trigonometride; sinüs, kosinüs, tanjant ve kotan-  kosinüs, tanjant, kotanjant
              jant olarak adlandırılır.
              •   Bir dik üçgende açının sinüs değeri, açının karşısında bulunan
                 dik kenarın uzunluğunun hipotenüs uzunluğuna oranıdır. Bir x
                 açısının sinüsü kısaca sin x ile gösterilir.                   Semboller ve Gösterimler
              •   Bir dik üçgende açının kosinüs değeri, açıya komşu olan dik ke-
                 nar uzunluğunun hipotenüs uzunluğuna oranıdır. Bir x açısının   sinx  : x  açısının sinüsü
                 kosinüsü kısaca cos x ile gösterilir.                          cosx : x açısının kosinüsü
              •   Bir dik üçgende açının tanjant değeri, açının karşısında bulunan   tanx : x açısının tanjantı
                 dik kenar uzunluğunun açıya komşu olan dik kenar uzunluğuna    cotx : x açısının kotanjantı
                 oranıdır. Bir x açısının tanjantı kısaca tan x ile gösterilir.
              •   Bir dik üçgende açının kotanjant değeri, açıya komşu olan dik
                 kenar uzunluğunun açının karşısında bulunan dik kenar uzunlu-
                 ğuna oranıdır. Bir x açısının kotanjantı kısaca cot x ile gösterilir.


                                                                                     %
               a, b, c bulunduğu kenarların uzunlukları olmak üzere bir dik üçgende verilen m ACB =  açısı için
                                                                                            x
                                                                                         i
                                                                                    _
               trigonometrik oranlar aşağıdaki gibidir.
                                                            Karşı dik kenar uzunluğu  c
                B                                    sinx =  Hipotenüs uzunluğu  =  a
                                                            Komşu dik kenar uzunluğu  =  b
                             a
                                                     cosx =
                 Karşı dik kenar                     tanx =  Karşı dik kenar uzunluğu  =  b
                                                                                    a
              c          Hipotenüs                          Hipotenüs uzunluğu
                                                                                    c
                                                            Komşu dik kenar uzunluğu
                                x
                                                                                    c
                A ∙  Komşu dik kenar    C            cotx =  Komşu dik kenar uzunluğu  =  b
                                                            Karşı dik kenar uzunluğu
                          b
              1.    ÖRNEK

                                              Şekilde verilen CAB dik üçgeninde mA =  90c ve
                                                                               W
                                                                               ()
                                                 %
                                                       x
                                                (
                                              mACB  ) =  olmak üzere
                                               AC =  cm
                                                    4
                              5
                                                    5
                                              CB =  cm olduğuna göre
                                              sinx +  cosx  değerini bulunuz.
                   ∙               x
                            4
                    ÇÖZÜM
                                                                           3            4
                                                           3
            CAB dik üçgeni 3-4-5 dik üçgeni olduğundan  AB =  cm olur.  sinx =  5  ve  cosx =  5   olduğundan
                          3  4   7
             sinx +  cosx =  5  +  5  =  5  bulunur .



                                                                                     Temel Düzey Matematik 11    73
   68   69   70   71   72   73   74   75   76   77   78