Page 11 - Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi 11 | 1.Ünite

Türklerde Devlet Teşkilatı

İlk Türklerde renkler, askerî ve toplumsal örgütlenme içerisinde de önemli bir yere sahipti.
Mete Han’ın bir kuşatma sırasında renkleri dikkate alarak ordusunu dört kısma ayırması buna
en güzel örnektir. Bu planlamaya göre kuzeyde yüz bin kişilik yağız (kara) atlı, batıda yüz bin
kişilik ak (beyaz) atlı, güneyde yüz bin kişilik doru (bordo) atlı, doğuda da yüz bin kişilik demir
kırı atlı bulunurdu.
Savaşta, barışta ve törenlerde değişik anlamlar ifade eden farklı renklerde bayraklar kul-
lanan Türkler, Gök Tanrı inancının etkisiyle mavi renge ayrı bir önem vermiş, mavi rengin bir
tonuna, Türk Mavisi (turkuaz) denilmiştir.
İlk Türklerde yönlerle renklerin dili şu şekilde ifade edilmiştir (Şema 1.4).

KARA-KUZEY
Yağız yer ve kara toprak için kullanılmıştır.

YEŞİL (GÖK)-DOĞU
Dirilik, tazelik ve
AK (BEYAZ)-BATI SARI gençliği temsil eder-
Ululuk, adalet ve Merkez di. Eski Türk toplu-
gücü temsil etmek (Dünyanın munda gök (mavi) ve
anlamına gelirdi. merkezi) yeşil ortak kullanıl-
mıştır.

KIZIL (AL)-GÜNEY
Tanrı, koruyucu ruh, ocak (ev), dirlik ve
bağımsızlık anlamına gelirdi.

Şema 1.4: İlk Türk devletlerinde yönlerin dili

SIRA SİZDE

İlk Türk devletlerinde yönleri bildirmek amacıyla kullanılan renkler, günümüzde
de yön bildirmek amacıyla kullanılıyor mu? Karşılaştırınız.

.........................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................

21