Page 13 - Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi 11 | 2.Ünite
P. 13
Türklerde Toplum Yapısı
Oğuz Boylarının Yaptığı Göçlerin Sosyal Yapıya Etkisi
Oğuz Boyları, Karadeniz’in kuzeyinden batıya ve Anadolu’ya doğru önemli göç dalgaları
oluşturmuştur. Oğuzların Anadolu’ya yaptığı ilk göç dalgası, Malazgirt Savaşı’nın (1071) sonra-
sında, diğer göç dalgası da XIII. yüz-
yılda yaşanan Moğol İstilası sırasın-
da oluşmuştur. Türkler Anadolu’ya
geldikleri zaman Orta Asya kültür ve
medeniyetini bu bölgeye taşımış, aynı
zamanda bu bölgenin kültür ve me-
deniyeti ile etkileşim içine girmiştir.
Taş işçiliğini gayrimüslimlerden öğ-
renen Türkler, taş işçiliğini daha ileri
bir noktaya götürerek âdeta bir sanat
çalışmasına dönüştürmüştür (Görsel
2.15). Anadolu’ya gelen Türkler kısa
zamanda şehir hayatına adapte olur-
ken, aralarında yarı göçebe yaşamı
sürdürenler de olmuştur. Göçler so-
nucunda Anadolu’nun nüfusu Türk- Görsel 2.15: Çifte Minareli Medrese’nin taş işçiliği (Erzurum)
ler lehine artış göstermiştir.
Anadolu’ya gelen Türkler, işlenemeyen topraklara yerleşerek oraları bayındır hâle getirmiş-
ler, bu yerlerin Türk İslam kimliğine bürünmesi için buraların güvenliğini ve sosyal düzenini
sağlamaya çalışmışlardır.
Türklerin askerî faaliyetleri sebebiyle bir süre korku ve endişe yaşayan Anadolu halkı, onla-
rın iyi niyetli tutumuyla karşılaşınca korku ve endişelerinden sıyrılmışlardır. Türklerin iyi niyetli
tutumu Anadolu halkı tarafından takdirle karşılanmış ve Türklerin Bizanslılar karşısında hızla
ilerlemelerini sağlamıştır. Çünkü Bizanslılar Anadolu’yu askerî ve ekonomik yönden geri bırakmış
ve Anadolu halkını baskı altında tutmuştur.
SIRA SİZDE
Bir Haçlı Kroniği
“Rumların zulmünden kaçan üç bin “Sultanın yüreği Hristiyanlara karşı
Haçlı Müslüman oldu. Ah merhamet! Sen şefkatle doluydu. O, geçtiği memleketlerin
hıyanetten daha zalimsin! Çünkü Türkler halkına bir baba gözüyle bakıyordu. Böy-
Hristiyanlara yardım ve şefkat göstererek lelikle hiç savaş yapmadan birçok eyalet
dinlerini satın alıyor, bununla beraber asla ve şehirlere hâkim oldu.”
onları din değiştirmeye zorlamıyorlardı.” Urfalı Mateos, Vekayiname (952-1136) ve Papaz Grigor’un Zeyli
Osman Turan, Türk Cihan Hâkimiyeti Mefkûresi Tarihi, s. 383 (1131-1162), s. 171
(Düzenlenmiştir.)
Yukarıdaki metinlerden hareketle, Türk yöneticilerin Anadolu halkına karşı
tutumlarının ne gibi sonuçlar ortaya çıkardığını yazınız.
.........................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................
77