Page 20 - Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi 11 | 2.Ünite

2. Ünite

Osmanlı Devleti, iskân siyasetinin ya-
nında fethedilen bölgelerin halkına istima-
let politikası (gönül alma) uygulayarak
onlara iyi davranmış, can ve mal güvenlik-
lerini sağlamış, dinî ibâdetlerini yapmaları
ve kendi kültürlerini yaşamaları konusun-
da kolaylıklar göstermiştir.
Uygulanan iskân ve istimalet politika-
ları sonucunda (Görsel 2.22), Bosna Her-
sek, Kosova ve Arnavutluk gibi bölgelerde
yaşayan insanların büyük bir kısmı İsla-
miyet’i seçmiş ve bu coğrafyalar Müslüman
beldeleri hâline gelmiştir.
1430 yılında Selanik’in fethine şahit Görsel 2.22: Mostar Köprüsü (Bosna Hersek)
olan Rahip Johannis Anagnostis (Yoannis Anignosis), yazdığı eserinde Venedik işgali altındaki
Selanik halkının çektiği ıztırabı anlatarak Türklerin bir kurtarıcı olarak görüldüğünden bah-
setmiştir. Yine bu eserde II. Murat’ın esirlerin fidyelerini bizzat kendisinin ödediği, şehrin îmar
edilmesi ve halka iyi davranılması konusunda emirler verdiği yazılmıştır. Macar tarihçi Lajos
Fekete (Layoş Fekete), “Türkler, Macar halkına iş imkânları sağlamış, dinlerini ve kültürlerini
yaşamaları konusunda da serbest bırakmıştır.” diyerek Türklerin kendilerine yaklaşımlarından
söz etmiştir.

SIRA SİZDE

Romen tarihçi Beldiceanu (Beldicanu):
“...Gelenekleri ve söz hazinesi Balkan halklarının dillerinde yaşamaya devam
ediyor. Arnavutlar, Bulgarlar, Yunanlılar, Makedonyalılar, Boşnaklar, Sırplar ve Ro-
menlerin miras aldıkları bu hazineye bir göz atılırsa, bu uygarlığın ne derece kendini
kabul ettirmeyi başardığı ve Balkanlardaki yaşamın bazı yönlerini nasıl şekillendirdiği
fark edilir.
Bir evin mobilyasına, oda eşyasına, giyim, yiyecek ve kent çevresine ait en az iki
yüz kelimenin, buraya Anadolu’dan gelen toplulukların diliyle aynı olması anlamlıdır.
Doğu Avrupa halkları üzerine vurulan bu damga ile Balkanlarda yeni bir kent kültürü-
nün ilk temellerinin atıldığını söyleyebiliriz.”

Sırp Araştırmacı Milan Vasic (Milan Vasis):
“...Balkanlarda bu iş Hristiyan çocuklara Türk ismi verilmesine kadar ileri gitmiş,
kültürlerin etkileşimi ile tam bir ahenk meydana gelmiştir.”
Erman Artun, Osmanlı’nın İlk Dönemlerinde Türk ve Balkan Kültürlerinde Etkileşim,
http://turkoloji.cu.edu.tr/HALKBILIM/6.php 23/02/2017 15:40
Bu metinlerden hareketle, Osmanlı Devleti’nin Balkan halkları üzerindeki etkisi
hakkında neler söyleyebilirsiniz?

.........................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................

Osmanlı Devleti tarafından uygulanan iskân ve istimalet politikalarının etkileri, Balkan şe-
hirlerinde bugün de hissedilmektedir. Birçok Balkan ülkesinde Osmanlı eserlerinin korunma-
sında bu politikaların etkisi vardır. Balkanlarda yaşayan farklı din ve ırktaki insan toplulukla-
rının kültür, dil ve din mozaiğinde, Osmanlı Türk kültürü birleştirici rol oynamıştır. Balkanlara
yerleşen Türklerin torunları bugün dahi gelenek, görenek ve inançlarını muhafaza etmektedirler.

84