Page 145 - Uluslararası İlişkiler

ÜNİTE
TÜRKİYE'NİN DIŞ POLİTİKASI 7

Türk vatandaşlarına yönelik ilk Ermeni saldırıları, 1973 yılında başlamıştır. ASALA, ilk terör eyle-
mini 22 Ekim 1975’te, Viyana’da Türkiye’nin Avusturya Büyükelçisi Daniş Tunalıgil’in şehit edilmesi ile
gerçekleştirmiştir. Ermeni terörü sonucunda 1985 yılına kadar geçen sürede kırktan fazla Türk diplomat
ve temsilci katledilmiştir.
ASALA’nın, 15 Temmuz 1983’te Orly (Paris) Havalimanı’nda gerçekleştirdiği katliamda yalnız
Türk değil, diğer ülke vatandaşlarını da katletmesi, örgütün hem kendi içinde bölünme sürecini baş-
latmış hem de Batılı devletler gözündeki sempatisini kaybetmesine neden olmuştur. Bu tarihten sonra
yok olma sürecine giren ASALA terörü, 1980’lerin ortalarında etkisini yitirip sona ermiştir.

5. Türkiye-Bulgaristan İlişkileri
1980-1990 döneminde Türk dış politikasını meşgul eden önemli konulardan biri, Bulgar
Hükûmeti’nin 1984’ten itibaren Türk azınlık üzerinde uyguladığı asimilasyon politikaları olmuştur.

Görsel 7.38 Bulgaristan’dan zorunlu Türk göçü 1989
Görsel 7.39
Bulgaristan’daki gelişmeler üzerine Türkiye, Şubat 1985’te Bulgar Hükûmeti’ne verdiği bir nota
ile uygulanan asimilasyon politikalarına tepki göstermiş ve Bulgaristan’daki Türkleri kabul etmeye hazır
olduğunu bildirmiştir. Bunun üzerine Bulgaristan’dan yoğun bir Türk göçü gerçekleşmiştir (Görsel 7.38,
7.39). 1989’da Bul-garistan’da meydana gelen rejim değişikliği ile Türklere uygulanan baskı politikaları
son bulmuştur.

6. Türkiye-Yunanistan İlişkileri
1980 yılında Yunanistan’ın NATO’ya dönüşü konusunda Türkiye’nin vetosunu geri çekmesi, iliş-
kilerin düzelmesi için yeterli olmamıştır. 1981’de Yunanistan’da iktidara gelen PASOK, Türkiye’ye karşı
sert bir politika izlemeye başlamıştır. 12 Eylül müdahalesinin etkisiyle Avrupa Konseyinde Türkiye aley-
hine gelişen havayı da kullanan Yunanistan, Türkiye’yi zor durumda bırakmaya çalışmıştır.
Bu dönemde Türkiye ile Yunanistan arasında Kıbrıs başta olmak üzere, kıta sahanlığı, adaların
silahlandırılması ve FIR Hattı sorunları devam etmiştir. Yunanistan’ın Batı Trakya Türklerine baskılarının
artması nedeniyle, iki ülke ilişkilerini olumsuz etkileyen bir konu daha ortaya çıkmıştır.
1980 sonrası dönemde, Türk-Yunan ilişkilerinin bozulmasına paralel olarak Kıbrıs Sorunu da de-
rinleşmiştir. 1979’da Birleşmiş Milletler gözetiminde başlayan toplumlar arası görüşmelerde de taraf a-
rın uzlaşması mümkün olmamıştır. Türkiye’de 12 Eylül 1980’de askerî müdahalenin gerçekleşmesi
ve Yunanistan’da PASOK’un yönetime gelmesi, görüşmelerin aksamasına yol açmıştır. Yunanistan’ın
Kıbrıs Sorunu’nu uluslararası platforma taşıma çabaları artınca, Kıbrıs Türk Yönetimi, 15 Kasım 1983
tarihinde “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti” adı altında bağımsızlığını ilan etmiştir. Türkiye, KKTC’yi tanı-
dığını hemen açıklarken ABD başta olmak üzere Batılı ülkeler uluslararası hukuka aykırı olduğu gerek-
çesiyle bağımsızlık ilanını tanımamıştır.

145